با احساس عدم ارزشمند بودن در کار چه باید کرد؟
بسیاری از ما بارها سعی کرده‌ایم که مسئولیت‌پذیری زیادی در محیط کار از خود نشان دهیم و هرکاری را بیشتر از حدی که از ما خواسته شده انجام دهیم. اما گاهی احساس می‌کنیم کاری که انجام می‌دهیم اصلا دیده نمی‌شود و یا کسی در سازمان برای کار ما ارزش قائل نیست. همه افراد دوست دارند که تلاش و زحماتشان دیده شود، احساس ارزشمندی در کار داشته و حس کنند که تلاش‌های آن‌ها، در رسیدن به اهداف سازمان، بسیار مؤثر است.
اگر در محیط کارتان با احساس عدم ارزشمندی مواجه هستید، این مقاله برای شما است. در ادامه، راهکارهایی را برای مقابله با این حس معرفی کرده‌ایم که می‌توانند به شما در داشتن حس بهتر در محیط کار کمک کنند.
احساس ارزشمند نبودن در محیط کار؛ دلایل و نشانه‌های آن
اگر احساس ارزشمندی در کار خود ندارید، ممکن است علائم مختلفی را در خود مشاهده کنید. در اینجا چند مورد از دلایل و نشانه‌های مرتبط با احساس عدم کفایت و ارزشمندی آورده شده است:
عزت نفس پایین: یکی از دلایل احساس عدم ارزشمند بودن در محیط کار، عدم اعتماد به مهارت‌ها یا توانایی‌های خود است. عزت نفس و احساس ارزشمندی، رابطه مستقیمی باهم دارند. داشتن اعتماد به نفس برای دستیابی به رشد و رسیدن به اهداف شغلی، یک ضرورت است.
چالش‌های رسیدن به اهداف: احساس بی‌کفایتی در کار ممکن است ناشی از چالش‌هایی باشد که در رسیدن به اهداف شغلی خود با آن روبرو هستید. مواجهه با چالش‌ها و موانع متعدد، ممکن است این حس را در شما ایجاد کند که به اندازه کافی در کارتان خوب نیستید.
حساسیت نسبت به انتقاد و بازخورد: یکی از نشانه‌های عدم احساس ارزشمندی در کار، حساسیت زیاد نسبت به دریافت بازخورد است. بازخورد مثبت و سازنده می‌تواند بسیار ارزشمند باشد. با وجود این، زمانی که در محل کار احساس بی‌کفایتی و عدم ارزشمندی دارید، ممکن است از نظر عاطفی نسبت به بازخوردها حساس‌تر شوید.
حسادت: حس حسادت نسبت به همکاران از دیگر نشانه‌های احساس ارزشمند نبودن در محیط کار است. زمانی که در محل کار احساس بی‌کفایتی می‌کنید، ممکن است به موفقیت‌های دیگران حسادت کنید.
کنارهگیری: عدم احساس ارزشمندی در کار می‌تواند باعث منزوی شدن شما بشود. احساس ناکافی بودن ممکن است باعث شود که شما خود را منزوی کرده و از جمع‌ها و موقعیت‌های اجتماعی در محیط کار کنارهگیری کنید.
عدم رضایت: احساس ناکافی بودن در نهایت می‌تواند منجر به عدم رضایت شغلی شود. در این حالت، هر روز انگیزه و انرژی کمتری برای رفتن به سرکار داشته و از انجام وظایف شغلی خود لذت نمی‌برید.
سبک زندگی و تاثیر آن بر احساس ارزشمندی در کار
عدم حس ارزشمندی در محل کار می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت جسمی و ذهنی شما داشته باشد، اما اغلب سبک زندگی خارج از محیط کار است که تعیین کننده اصلی شرایط روحی و جسمی شما است.
از دوستان و روابط عاطفی گرفته تا رژیم غذایی و خواب، همه این عوامل خارجی بر عملکرد شما در کار تأثیر می‌گذارند. اگر برخی از این موارد در زندگی شخصی شما با مشکل مواجه هستند، با کاهش عملکرد و در نتیجه عدم حس ارزشمندی در کار مواجه خواهید شد.
اگر در کار خود احساس بی‌کفایتی دارید، از خود بپرسید: آیا من هر شب 6 تا 8 ساعت می‌خوابم؟ آیا غذای سالم می‌خورم؟ آیا به اندازه کافی تفریح می‌کنم؟ آیا از روابط دوستانه و عاطفی خود راضی هستم؟ اگر حتی پاسختان به 2 مورد از این سوالات منفی است، جای تعجب نیست که عملکرد ضعیفی در کارتان داشته و متعاقبا احساس عدم ارزشمندی را تجربه کنید.
10 راهکار برای غلبه بر احساس عدم ارزشمندی در محل کار
راهکارهای مختلفی برای غلبه بر احساس بی‌کفایتی و عدم ارزشمندی در محل کار وجود دارد. در این بخش، 10 اقدامی که می‌توانید برای ایجاد اعتماد به نفس، اصلاح دیدگاه خود و تغییر به سمت یک ذهنیت رشد محور انجام دهید، آورده شده است.
1. موفقیت را مجددا برای خود تعریف کنید
اگر عدم احساس ارزشمندی در کار، ناشی از این است که در رسیدن به اهداف خود موفق نبوده‌اید، می‌توانید با بازتعریف ایده خود از موفقیت، بر این حس غلبه کنید. به تعریف فعلی خود از موفقیت فکر کرده و بررسی کنید که آیا داشتن چنین انتظاراتی از خودتان واقع بینانه است یا خیر. اگر تعریف فعلی شما قابل دستیابی نیست، سعی کنید اهداف معقول و منطقی دیگری را تعیین کنید تا بتوانید در جهت دستیابی به آن‌ها تلاش کنید.
2. به دستاوردهای خود فکر کنید
همه ما اغلب دستاوردهای گذشته خود را نادیده گرفته و روی موانعی که در حال حاضر با آن‌ها روبرو هستیم تمرکز داریم. بنابراین، با آگاهی نسبت به این ویژگی رفتاری، به تجربیات خود فکر کرده و فهرستی از دستاوردهای گذشته خود تهیه کنید تا بتوانید عملکرد و توانایی واقعی خودتان را ببینید.
مطلب مرتبط: ۳ دلیل بی‌انگیزگی در محیط کار و راه‌های غلبه بر آن
3. خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
خودتان را با معیارها و دستاوردهای دیگران نسنجید. توانایی، استعداد و شخصیت شما منحصر به فرد است و مسیر و تجربیاتی که خواهید داشت نیز متعلق به شخص شماست. خودتان را همانطور که هستید قبول کنید و برای آنچه دارید سپاسگزار باشید. به جای مقایسه خود با دیگران، خودتان را با فردی که روز قبل بودید مقایسه کنید و رشد و پیشرفت خودتان را از این طریق بسنجید.
4. ابتکار عمل داشته باشید
اگر با عدم احساس ارزشمندی در کار مواجه هستید و فکر می‌کنید به اندازه کافی خوب نیستید، سعی کنید در کار خود ابتکار عمل بیشتری به خرج دهید. می‌توانید در دوره‌های آموزشی جدید و مرتبط با حوزه شغلی خود شرکت کرده، کتاب های تخصصی بخوانید و در وظایف روزمره خود ابتکار عمل به خرج بدهید. این ابتکار عمل می‌تواند منجر به دریافت بازخورد مثبت از سوی همکاران و مدیرتان شده و به تقویت احساس ارزشمندی درونی شما کمک کند.
5. از دیگران بازخورد بخواهید
گاهی اوقات کمبود بازخورد در محل کار می‌تواند منجر به احساس ناکافی بودن شود. وقتی نمی‌دانید تا چه اندازه در برآورده کردن انتظارات شغلی موفق بوده و خوب عمل کرده‌اید، با احساس عدم اطمینان نسبت به توانایی‌هایتان مواجه خواهید شد. بنابراین، دریافت بازخوردهای سازنده می‌تواند به شما در شناخت نقاط قوت و ضعفتان و داشتن یک تصویر واقع‌بینانه از عملکرد خود در محیط کار کمک کند.
6. برای پیشرفت شغلی خود برنامه‌ریزی کنید
اگر به دلیل فقدان مهارت یا توانایی در یک زمینه خاص، با چالش در محل کار مواجه هستید، می‌توانید از طریق برنامه‌ریزی برای پیشرفت حرفه‌ای خود، با احساس عدم ارزشمندی در کار مبارزه کنید. در یک کارگاه یا کلاس آموزشی مرتبط که می‌تواند در ارتقای سطح دانش و مهارت‌هایتان به شما کمک کند ثبت نام کرده و برای رسیدن به جایگاهی که تا 5 سال آینده می‌خواهید، برنامه ریزی کنید.
7. محدودیت‌های خود را بشناسید
به عهده گرفتن مسئولیت بیش از حد در محل کار، می‌تواند منجر به احساس عدم ارزشمندی و بی‌کفایتی شود. طبیعی است که در یک روز کاری نتوانید تمام وظایف اصلی و کارهای اضافی که به شما سپرده شده‌اند را به پایان برسانید، اما داشتن انتظارات غیرواقع بینانه از خود باعث می‌شود تا برای نرسیدن به ضرب‌الاجل‌ها خودتان را مقصر بدانید. بنابراین، برای مواجه نشدن با عدم احساس ارزشمندی در کار، سعی کنید محدودیت‌های خود را بشناسید و تنها وظایفی را که توانایی به پایان رساندنشان در زمان‌های مشخص شده را دارید، بپذیرید.
8. بپذیرید که رشد یک فرآیند مستمر است
شما همواره در حال رشد و پیشرفت هستید و همیشه می‌توانید بهتر از آنچه که امروز هستید، باشید. فرآیند طولانی رشد ممکن است باعث شود گاهی اوقات احساس ناکافی بودن داشته باشید. زمانی که بپذیرید فرآیند رشد یک فرآیند خطی و ثابت نبوده و فراز و فرودهای زیادی را در این مسیر تجربه می‌کنید، به افزایش حس ارزشمندی در خود کمک کرده‌اید. سعی کنید از اشتباهاتی که مرتکب می‌شوید استقبال کنید و با این باور که توانایی عبور از آن‌ها را دارید با موانع روبرو شوید.
9. نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید
همه ما نقاط قوت و ضعف خاص خود را داریم و به ندرت پیش می‌آید که یک نفر بتواند در هر کاری که انجام می‌دهد، موفق شود. با وجود این، مواجهه با نقاط ضعف می‌تواند باعث شود تا احساس عدم ارزشمند بودن و بی‌کفایتی کنید. سعی کنید دیدگاه خود را در مورد نقاط ضعف خود اصلاح کنید و آن‌ها را به عنوان زمینه‌هایی برای بهبود در نظر بگیرید. می‌توانید از تست‌های روانشناسی مختلفی برای شناخت نقاط قوت و ضعف و افزایش خودآگاهی استفاده کنید.
10. شغلتان را تغییر بدهید
در نهایت، اگر هیچ یک از راهکارهای فوق، در ایجاد احساس ارزشمندی در کار برایتان اثرگذار نبود، بهتر است قبل از اینکه به فرسودگی شغلی دچار شوید، سازمان را ترک کنید. سازمانی که در آن احساس عدم لیاقت و بی‌ارزشی دارید، به هیچ عنوان جای مناسبی برای کار کردن نیست.
بسیاری از سازمان‌ها، به دست مدیرانی اداره می‌شوند که درک درستی از نیازهای کارمندان ندارند. بی‌اهمیت بودن نسبت به کارکنان، تبعیض، نا‌برابری و بی‌عدالتی و بسیاری دیگر، سبب از دست رفتن انگیزه و احساس رضایت شغلی در کارکنان می‌شود. اگر به کار خود ایمان دارید و توانایی‌های خود را می‌شناسید، درنگ نکنید و به دنبال پیدا کردن کار در جایی باشید که در آن، حال خوبی داشته و احساس ارزشمندی دارید.
جمع‌بندی
احساس عدم ارزشمندی و ناکافی بودن، یکی از احساسات ناخوشایندی است که افراد بسیاری ممکن است در محیط کار آن را تجربه کنند. احساس ارزشمندی در کار می‌تواند در اثر عوامل درونی و بیرونی مختلفی مانند سبک زندگی، حمایت‌های شغلی، برابری در محیط کار و… شکل بگیرد. زمانی که این عوامل چه در زندگی شخصی و چه در زندگی کاری ما وجود نداشته باشند، با حس بی ارزشی یا عدم کفایت مواجه می‌شویم.
یکی از اولین قدم‌ها در راستای رفع حس عدم ارزش و بی‌کفایتی در کار، بررسی منشا آن‌ها است. آیا این احساسات صرفا درونی بوده یا واقعا با ضعف عملکرد در کار مواجه هستید؟ در این مقاله ضمن بررسی علل، اقدامات و راهکارهایی را برای غلبه بر احساس ارزشمند نبودن در محیط کار معرفی کردیم.
اشتراک گذاری
بدون دیدگاه 
