یکی از اصلی‌ترین بحران‌های فضای کاری در ماه‌های گذشته، بحث افزایش تعدیل نیرو و اخراج افراد از شرکت‌ها بوده است. حجم بالای open to work ها در شبکه اجتماعی لینکدین در پاییز 1401 و آمارهای نگران کننده‌ای که در این باره منتشر شده‌اند، گواهی بر حساسیت و اهمیت بالای این مساله در شرایط کنونی جامعه است.
در این مقاله قصد داریم به بررسی آمارهای مرتبط با تعدیل نیرو و حوزه‌هایی که بیشترین میزان تعدیل در ماه‌های گذشته را به خود اختصاص داده‌اند بپردازیم.
یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش تعدیل نیرو در شرکت‌های مختلف، محدودیت‌های اعمال شده بر اینترنت در ماه‌های اخیر بوده است. عدم دسترسی کاربران به شبکه‌های اجتماعی و مشکلاتی که برای دسترسی و استفاده از بسیاری ابزارهای مرتبط با بازاریابی دیجیتال وجود داشته است، منجر به تعدیل نیروی انسانی شرکت‌ها، کاهش سطح حقوق و دستمزد، توقف برنامه‌های مرتبط با بازاریابی دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی و در نهایت افزایش عدم اطمینان از آینده در بسیاری از افراد و شرکت‌ها شده است.
طبق گزارش ارائه شده توسط سایت استخدام و کاریابی «جاب ویژن»، بیشترین آسیب ناشی از محدودیت‌های اینترنت متوجه حوزه بازاریابی دیجیتال بوده است. نتایج این گزارش که در نظرسنجی از 8 هزار نفر شرکت کننده منتشر شده است، نشان می‌دهد که ۲۳ درصد افراد شغل خود را در نتیجه محدودیت‌های اعمال شده بر اینترنت از دست داده‌اند. ۱۲ درصد از افراد اعلام کرده‌اند که احتمال تعدیل آن‌ها وجود دارد و ۱۵ درصد دیگر از این افراد هم گفته‌اند که حقوق‌شان با کاهش و یا تعویق زمانی در پرداخت مواجه شده است. 50 درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی اظهار داشته‌اند که وضعیت شغلی‌شان پس از اعمال محدودیت بر اینترنت تغییری نداشته است.
گزارش دیگری نیز در نتیجه همکاری سایت «جاب ویژن» و «ماهنامه پیوست» درباره تاثیر محدودیت‌های اینترنت بر مشاغل حوزه فناوری منتشر شده است. در نتایج این گزارش طی بررسی 2 هزار نفر شرکت کننده، مشخص شد که:
حوزه دیجیتال مارکتینگ و فناوری اطلاعات (IT) با 33 درصد، بیشترین میزان تعدیل در ماه‌های گذشته را به خود اختصاص داده است و از هر 3 نفر تعدیل شده در پاییز 1401 یک نفر در حوزه فناوری فعالیت داشته است.
در گزارش دیگری که توسط جاب ویژن جهت بررسی شرایط کسب و کارها پس از محدودیت‌های اینترنتی انجام شد، مشخص شد که ۴۳ درصد از کسب و کارها به دلیل محدودیت‌های اعمال شده بیشتر از نیمی از برنامه‌های استخدام خود را متوقف کرده یا به تعویق انداخته‌اند. همچنین، برنامه‌های مرتبط با جذب و استخدام در حدود ۸۰ درصد سازمان‌ها، کاهش داشته است. ۴۵ درصد از مشاغل و کسب و کارهایی که برای ارتزاق به اینترنت وابسته‌اند، پرداختی‌های خود به کارمندان را کاهش داده و یا به تعویق انداخته‌اند.
نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد از هر ۵ سازمان، یک سازمان بیش از ۳۰ درصد نیروی کار خود را به علت مشکلات ناشی از محدودیت‌های اعمال شده بر اینترنت تعدیل کرده است. در پاییز 1401 و پس از اعمال محدودیت‌ها:
از هر ۵ نفر یک نفر کار خود را از دست داده است و ۱۶ درصد شاغلان انتظار دارند به زودی از کار اخراج شوند.
مطلب مرتبط: افزایش حقوق 1402، مالیات بر درآمد و عیدی کارگران در سال جدید
طبق گزارش جاب ویژن اعمال محدودیت بر اینترنت، به ترتیب بیشترین آسیب را به حوزه‌های شغلی دیجیتال مارکتینگ و سئو وارد آورده است. حوزه‌های ترجمه/ تولید محتوا/ نویسندگی و ویراستاری، فروش و بازاریابی، و خدمات و پشتیبانی مشتریان به ترتیب در رده‌های بعدی قرار دارند.
همچنین، براساس گزارش مشترک سایت کاریابی جاب ویژن و ماهنامه پیوست، محدودیت‌های اعمال شده بر اینترنت در پاییز 1401، در میان مشاغل حوزه فناوری، بیشترین آسیب را به طراحان گرافیک و موشن‌گرافی زده است. متخصصان دیجیتال مارکتینگ و سئو، مدیر محصول، تولید محتوا، طراحی رابط و تجربه کاربری، و برنامه نویسی هم به ترتیب از نظر میزان تعدیل در رده‌های بعدی مشاغل حوزه فناوری قرار دارند.
محدودیت‌های اینترنتی اخیر به طور مستقیم بر فعالیت کاربران در شبکه‌های اجتماعی اثر گذاشته‌اند و در نتیجه اغلب آمار اخراج و تعدیل نیز مربوط به موقعیت‌های شغلی مرتبط با شبکه‌های اجتماعی بوده است. در ادامه حوزه‌های شغلی که بیشترین میزان تعدیل را براساس گزارش منتشر شده جاب ویژن داشته‌اند، به ترتیب آورده شده است.
در صدر آمارهای مربوط به تعدیل نیرو در مشاغل حوزه فناوری، حوزه شغلی طراحی گرافیک، انیمیشن و موشن گرافی قرار دارد. طبق گزارش منتشر شده جاب ویژن و ماهنامه پیوست، 40 درصد افرادی که در پاییز 1401 با تعدیل روبرو شده‌اند، در گروه شغلی گرافیک، انیمیشن و موشن گرافی فعالیت داشته‌اند.
حوزه شغلی بعدی که بیشترین آسیب را پس از محدودیت‌های اینترنتی دیده است، حوزه دیجیتال مارکتنیگ و سئو است. 32 درصد از افراد تعدیل شده در پاییز 1401، در این حوزه شغلی فعالیت داشته‌اند.
حوزه شغلی Product Manager و Product Owner نیز پس از دیجیتال مارکتینگ و سئو، با بیشترین میزان تعدیل در بین مشاغل حوزه فناوری مواجه بوده است.
حوزه شغلی بعدی که پس از اعمال محدودیت‌های اینترنتی و کاهش تعداد کاربران فضای مجازی بیشترین تعدیل را داشته است، حوزه تولید محتوا، نویسندگی و ویراستاری بوده است.
از دیگر موقعیت‌های شغلی در مشاغل حوزه فناوری که بیشترین میزان تعدیل را در پاییز 1401 داشته است، می‌توان به طراحی رابط و تجربه کاربری اشاره کرد.
کمترین آمار تعدیل در بین مشاغل حوزه فناوری، مربوط به موقعیت شغلی توسعه نرم افزار و برنامه نویسی می‌شود. با این وجود، همچنان افراد شاغل در این حوزه و دیگر موقعیت‌های شغلی اشاره شده، بیشترین آمار تعدیل را در بین تمامی حوزه‌های شغلی تجربه کرده‌اند.
در گزارش مشترک جاب ویژن و پیوست، میزان تعدیل نیروی حوزه فناوری بر اساس جنسیت نیز بررسی شده است. طبق نتایج این گزارش، زنان بیشتر با تعدیل مواجه شده و یا در معرض آن قرار داشته‌اند. ۲۹ درصد از زنان شرکت کننده در این نظرسنجی که در حوزه فناوری فعالیت داشته‌اند با تعدیل مواجه شده و ۱۸ درصد نیز خود را در شرف تعدیل دانسته‌اند.
در مقابل، محدودیت‌های اینترنتی به مشاغل ۴۴ درصد از مردان فعال در حوزه فناوری اطلاعات آسیب زده است. طبق نتایج این نظرسنجی، ۲۲ درصد از مردان فعال در حوزه فناوری تعدیل شده‌اند و ۲۲ درصد خود را در شرف تعدیل دانسته‌اند.
از نظر سنی، سنین پایین‌تر با تعدیل بیشتری مواجه بوده‌اند. طبق نتایج نظرسنجی جاب ویژن و پیوست، ۵۳ درصد از شاغلان در بازه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال شغل خود را از دست داده یا در معرض از دست دادن آن هستند. در مقابل، ۴۰ درصد از افراد در بازه سنی ۳۰ تا ۴۰ با تعدیل مواجه شده و یا در معرض آن قرار دارند.
تعدیل نیرو علاوه بر آثار منفی که بر روحیه و انگیزه کارمندان دارد، در بسیاری موارد به ضرر شرکت‌ها و کسب و کارها نیز خواهد بود. این تبعات منفی شامل کاهش تعهد سایر کارمندان، از دست دادن دانش، افزایش نرخ استعفا و همچنین کاهش نوآوری در سازمان می‌شود.
تبعات عاطفی ناشی از تعدیل نیرو، ممکن است باعث شکل‌گیری دعواهای حقوقی شده و برای رفع آن‌ها نیاز به استخدام وکیل از سوی شرکت وجود داشته باشد. در نتیجه، کارفرما باید با آگاهی کامل از قوانین و حقوق کارگری، تعدیل نیرو و بیمه بیکاری، و با در نظر داشتن تاثیرات بلند مدت چنین تصمیماتی، برای کاهش تعداد نیروی انسانی سازمان یا شرکت خود پیش از پایان مدت قرارداد اقدام کند.
متاسفانه برخی از شرکت‌ها، به جای تعدیل، نیروهای خود را اخراج می‌کنند. اخراج به معنی تعدیل نیرو نبوده و شرایط و قوانین مربوط به خود را دارد. عموما اخراج کارمندان بیشتر به عملکرد و بازدهی خود آن‌ها بستگی دارد، اما تعدیل به دلیل وجود مشکلات مالی مربوط به کسب و کار صورت می‌گیرد و به همین دلیل قوانین حمایتی مشخصی از جمله پرداخت بیمه بیکاری برای افراد تعدیل شده وجود دارد. هر سازمانی باید مطابق قانون وزارت کار برای تعدیل نیرو عمل نموده و حقوق قانونی کارمند تعدیل شده را به طور کامل به او بپردازد.
همچنین، مهم است که در هنگام تعدیل نیرو، آداب مربوط به آن رعایت شود. صحبت کردن واضح و شفاف و توضیح وضعیت برای کارمندان اهمیت زیادی در این شرایط دارد و می‌تواند در کاهش درگیری و مشکلات ناشی از تبعات عاطفی تعدیل تاثیر گذار باشد. هم برای کارفرما و هم برای کارمند، صحبت کردن به طور شفاف و ارائه یا درخواست توضیح درباره شرایط پیش آمده، حق و حقوق قانونی پس از آن و رعایت احترام دوجانبه در چنین شرایطی حائز اهمیت است.
در نهایت، تعدیل نیروی انسانی هم برای سازمان‌ها و هم برای افراد تجربه‌ای منفی به شمار می‌آید که تبعات مختلفی از جمله کاهش انگیزه، افت بازدهی، مشکلات روحی و… برای کارمند و کارگر و کاهش نوآوری، افزایش استعفا و جابجایی کارکنان برای سازمان‌ها را به همراه دارد.
در پاییز 1401، با افزایش اعمال محدودیت بر اینترنت، افراد بسیاری با تعدیل و اخراج مواجه شدند. افزایش تعداد افراد آماده به کار و یا اصطلاحا open to work در شبکه اجتماعی لینکدین و آمارهای منتشر شده درباره تعدیل نیرو در ماه‌های گذشته، نشان از وضعیت نابسامان افراد و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری داشته است. در این مقاله، با استناد به آمارها و نتایج گزارش‌های منتشر شده درباره تعدیل نیرو 1401، حوزه‌های شغلی که با بیشترین میزان تعدیل مواجه بوده‌اند را بررسی نمودیم. اگر شما نیز تجربه تعدیل یا اخراج را در ماه‌های گذشته داشته‌اید، منتظر شنیدن نظرات‌تان در این باره هستیم.
