مهارت‌ها و دانش‌های تخصصی مورد نیاز برای ممیزی جهت بررسی و ارزیابی درست فرآیندهای سازمانی و اطمینان از مطابقت آن‌ها با استانداردها و مقررات مربوطه:

 1. **مهارت‌های تحلیلی**

   - توانایی **تحلیل داده‌ها و اطلاعات** برای شناسایی الگوها، انحراف‌ها، و نقاط ضعف در فرآیندها.

   - قابلیت بررسی جزئیات و درک تصویر کلی از عملکرد سازمان.

   - قدرت درک روابط علت و معلولی برای شناسایی علل اصلی مشکلات.

   2. **دانش فنی و آشنایی با استانداردها**

   - **آشنایی با استانداردهای ممیزی** و چارچوب‌های مربوط به صنعت یا حوزه کاری مورد نظر (مانند ISO 9001، ISO 14001، و غیره).

   - دانش در مورد **قوانین و مقررات** داخلی و خارجی مرتبط با صنعت، مانند استانداردهای ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست.

   - آگاهی از فرآیندها و روش‌های کنترل داخلی و تکنیک‌های حسابداری (برای ممیزی مالی).

   3. **مهارت‌های ارتباطی قوی**

   - توانایی **برقراری ارتباط مؤثر** با تیم‌ها و بخش‌های مختلف برای جمع‌آوری اطلاعات.

   - قدرت توضیح و انتقال یافته‌ها به صورت شفاف و قابل فهم برای همه ذی‌نفعان.

   - **مهارت گوش دادن** فعال و درک نیازها و نگرانی‌های کارکنان و مدیران.

   4. **دقت و توجه به جزئیات**

   - توانایی بررسی دقیق اسناد و اطلاعات برای شناسایی انحرافات کوچک یا موارد احتمالی.

   - **توجه به جزئیات** در تحلیل و ارزیابی داده‌ها برای اطمینان از دقت در گزارش‌دهی.

   5. **مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری**

   - قابلیت شناسایی مشکلات و ارائه **راهکارهای عملی و موثر** برای بهبود فرآیندها و سیستم‌ها.

   - توانایی **ارزیابی ریسک‌ها** و اولویت‌بندی مشکلات برای تمرکز بر نقاط بحرانی.

   - مهارت در گرفتن تصمیم‌های منطقی بر اساس شواهد و تجزیه‌وتحلیل.

   6. **مهارت‌های سازماندهی و مدیریت زمان**

   - قابلیت برنامه‌ریزی **زمان‌بندی ممیزی** و مدیریت جلسات و کارها برای اجرای به‌موقع و موثر ممیزی.

   - توانایی تنظیم **برنامه ممیزی** و پیگیری پیشرفت کارها و اطمینان از تکمیل آن‌ها مطابق برنامه.

   7. **استقلال و بی‌طرفی**

   - **حفظ بی‌طرفی و اخلاق حرفه‌ای** در بررسی و ارزیابی اطلاعات برای اطمینان از صحت نتایج.

   - پرهیز از جانبداری و قضاوت‌های مغرضانه و حفظ **استقلال کاری** در فرآیند ممیزی.

   8. **مهارت‌های گزارش‌نویسی**

   - توانایی تدوین **گزارش‌های شفاف و ساختاریافته** که به خوبی نقاط قوت، ضعف‌ها، و پیشنهادهای بهبود را نمایش دهد.

   - مهارت در ارائه **نتایج و تحلیل‌ها** به‌صورتی که برای مدیران و ذی‌نفعان قابل درک و قابل اجرا باشد.

  9. **آشنایی با نرم‌افزارهای مرتبط**

   - تسلط بر **نرم‌افزارهای تجزیه و تحلیل داده**، مانند Excel و نرم‌افزارهای تخصصی ممیزی برای جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها.

   - آشنایی با **سیستم‌های مدیریت کیفیت (QMS)**

 10. **تفکر انتقادی و کنجکاوی**

   - توانایی **پرسیدن سوال‌های درست** و شکاک بودن در مواجهه با اطلاعات برای شناسایی هرگونه انحراف یا مشکل.

   - تمایل به یادگیری و تحقیق برای به‌روز ماندن با تغییرات قوانین و استانداردهای مرتبط.

   11. **مهارت‌های کار تیمی و روابط بین‌فردی**

   - قابلیت همکاری موثر با اعضای تیم ممیزی و سایر بخش‌ها برای جمع‌آوری و تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات.

   - توانایی **ایجاد اعتماد** با کارکنان برای دریافت اطلاعات دقیق و شفاف.

 شرح وظایف کارشناس ممیزی شامل موارد زیر است:

1. **برنامه‌ریزی و تدوین برنامه ممیزی**

   - طراحی برنامه‌های ممیزی دوره‌ای و تعیین اهداف، محدوده، و روش‌های ارزیابی برای ممیزی‌های داخلی و خارجی.

   - شناسایی زمینه‌های پرریسک و تهیه برنامه ممیزی برای تمرکز بر آن‌ها.

 2. **اجرای ممیزی‌های داخلی**

   - بررسی و تحلیل عملکرد فرآیندها، سیستم‌ها و عملیات سازمانی جهت اطمینان از کارایی و تطابق با استانداردها.

   - ارزیابی سیستم‌های کنترلی و شناسایی نقاط ضعف، نقص‌ها و بهبودهای لازم در فرآیندها.

  3. **تحلیل و جمع‌آوری داده‌ها**

   - جمع‌آوری اطلاعات از طریق مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک، و مشاهده میدانی برای تحلیل عملکرد بخش‌ها و فعالیت‌های سازمان.

   - مستندسازی یافته‌ها و تهیه شواهد قابل استناد برای تحلیل‌های ممیزی.

  4. **ارزیابی ریسک و کنترل‌ها**

   - شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با فرآیندها و پیشنهاد اقدامات کنترلی برای کاهش آن‌ها.

   - بررسی کنترل‌های موجود و پیشنهاد راهکارهای بهبود برای به حداقل رساندن احتمال وقوع خطاها و تخلفات.

  5. **تهیه گزارش‌های ممیزی**

   - تنظیم گزارش‌های ممیزی حاوی نتایج، نقاط ضعف، انطباق‌ها و توصیه‌های اصلاحی.

   - ارائه گزارش‌ها به مدیریت و ارائه پیشنهادات برای بهبود کارایی و اثربخشی فرآیندها.

 6. **پیشنهاد بهبود و مشاوره**

   - ارائه پیشنهادات بهبود به بخش‌های مختلف سازمان برای افزایش کیفیت، بهره‌وری، و تطابق با استانداردهای سازمانی و قانونی.

   - مشاوره به مدیران و بخش‌ها در زمینه راهکارهای کنترلی و اصلاحی.

 7. ** نظارت بر اجرای توصیه‌های ممیزی**

   - پیگیری اجرای پیشنهادات اصلاحی و حصول اطمینان از بهبودهای مورد نیاز.

   - ارزیابی تاثیر اقدامات اصلاحی بر کارایی و اثربخشی فرآیندهای سازمانی.

  8. **ارزیابی و تطابق با قوانین و مقررات**

   - اطمینان از اینکه فرآیندها و فعالیت‌های سازمان با مقررات داخلی و خارجی، استانداردهای بین‌المللی و سیاست‌های سازمانی همخوانی دارند.

   - بررسی انطباق سازمان با الزامات قانونی و استانداردهای مربوطه و ارائه گزارش به مدیریت.

 9. ** آموزش و بهبود مستمر**

   - آموزش کارکنان در زمینه کنترل‌های داخلی و اهمیت رعایت استانداردها.

   - به‌روزرسانی دانش و مهارت‌های تخصصی در حوزه‌های مالی، عملیاتی، فناوری اطلاعات و استانداردهای ممیزی برای بهبود عملکرد.

 10. **همکاری با تیم‌ها و نهادهای نظارتی**

   - همکاری با تیم‌های داخلی و نهادهای نظارتی برای هماهنگی و شفافیت در فرآیند ممیزی.

   - تعامل و هماهنگی با نهادهای خارجی در صورت نیاز به ممیزی‌های خارجی.

 کارشناس ممیزی در نهایت به عنوان یک مشاور و ناظر مستقل، از **انطباق فرآیندها، کاهش ریسک‌ها و بهبود مستمر عملکرد سازمان** اطمینان حاصل می‌کند و به ارتقای شفافیت و اعتماد در سازمان کمک می‌کند.