راهنمای کامل شرایط و قوانین استخدام نیروی انتظامی (ناجا)
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران که به اختصار ناجا نامیده میشود شاخه‌ای از نیروهای مسلح ایران است که اقدامات و امور مربوط به پلیس را در ایران انجام می‌دهد. این سازمان در سال 1370 و از ادغام شهربانی، ژاندارمی و کمیته انقلاب اسلامی تشکیل شد و وظیفه حفظ امنیت داخلی را بر عهده دارد و عملکردش تحت نظارت وزارت کشور قرار دارد. در حال حاضر، شمار نیروی انسانی و کارکنان شاغل در نیروی انتظامی حدود 60 هزار نفر برآورد شده است.
از آنجا که بسیاری از افراد و کارجویان علاقه‌مند به استخدام نیروی انتظامی هستند در این مقاله از سایت استخدام جاب ویژن تصمیم گرفتیم راهنمای کامل و جامعی در مورد شرایط عمومی و اختصاصی استخدام نیروی انتظامی زن و مرد خدمت شما ارائه کنیم. همچنین برای اینکه با ساختار سازمانی و مشاغل و درجه‌بندی نیروی انتظامی بیشتر آشنا شوید در مورد رتبه‌بندی و مشاغل مختلف و شرایط استخدام و خدمت در نیروی انتظامی نیز توضیحات کاملی خواهیم داد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
مطالب مرتبط: مرجع معتبر اخبار استخدامی
فرماندهی نیروی انتظامی (ناجا)
فرماندهی ناجا پیکره اصلی این سازمان محسوب میشود و متشکل از زیرمجموعه‌های مختلفی است. در ادامه یگانهای تابعه فرماندهی ناجا را مشاهده می‌کنید.
- پلیس پیشگیری و ناجا
- پلیس راهنمایی و رانندگی
- پلیس امنیت اقتصادی
- پلیس آگاهی
- پلیس مبارزه با مواد مخدر
- پلیس اطلاعات و امنیت عمومی
- پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات
- فرماندهی مرزبانی
- پلیس بین‌الملل
- هوا ناجا
- یگانهای ویژه ناجا
- یگان امداد ناجا
- دژبان کل ناجا
معاونت‌ها و سازمان‌های تابعه فرماندهی نیروی انتظامی
- دانشگاه علوم انتظامی امین در واقع دانشگاه افسری پلیس است و افرادی که تمایل به استخدام افسری دارند با قبولی و کسب رتبه کنکور دانشگاه افسری می‌توانند در این دانشگاه شروع به تحصیل می‌کنند.
- سازمان وظیفه عمومی ناجا: مسئولیت تقسیم نیروهای وظیفه بین نیروهای مسلح را انجام می‌دهد.
- معاونت نیروی انسانی ناجا: معاون فرمانده نیروی انتظامی در امور منابع انسانی و جذب و استخدام نیروهای جدید است.
- معاونت عملیات ناجا: پلیس 110 یا مرکز فوریت‌های پلیس توسط این معاونت، نظارت و کنترل میشود.
- معاونت فناوری اطلاعات و ارتباط ناجا (فاوا)
- معاونت پارلمانی و امور مجلس نیروی انتظامی
- سازمان بازرسی ناجا یا 197 که مسئولین بازرسی و نظارت و رسیدگی به تقدیر و تشکر یا تخلفات کارکنان را بر عهده دارد.
- معاونت اجتماعی ناجا
- بازرسی حفاظت و حراست یا شماره 116
- معاونت بهداشت، امداد و درمان ناجا
- مرکز مطالعات راهبردی ناجا
قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
در جلسه روز چهارشنبه مورخ 20 اسفند ماه 1382 کمسیون مشترک اجتماعی و امنیت ملی و سیاست خارجی و برنامه و بودجه و محاسبات، قانون استخدام نیروی انتظامی طبق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی تصویب شد. این قانون از 213 ماده و 198 تبصره تشکیل شده و با ده سال اجرای آزمایشی آن موافقت شد.
کلیه امور اجرایی نیروی انتظامی، از جذب و استخدام نیرو یا رتبه‌بندی، تعریف مشاغل، درجه‌بندی، حقوق و دستمزد، ارتقاء و ترفیع درجه، بازنشستگی و … بر اساس این قانون انجام میشود و این قانون مبنای استخدام نیروهای جدید نیز قرار می‌گیرد.
بر اساس ماده 2 قانون استخدام نیروی انتظامی، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی شامل ارتش، سپاه و نیروی انتظامی می‌شوند.
ماده 3: کارکنان مشمول این قوانین تمامی افرادی هستند که طبق مقررات این قانون به استخدام نیروی انتظامی درآمده‌‌‌اند. همچنین بر طبق تبصره 1، سازمان‌های عقیدتی-سیاسی و حفاظت اطلاعات و دیگر مجموعه‌های وابسته به نیروی انتظامی نیز ازنظر مقررات استخدام تابع این قوانین هستند.
آشنایی با تعاریف و مفاهیم در مورد مشاغل استخدامی نیروی انتظامی
بر اساس ماده 4، استخدام در نیروی انتظامی به معنی به‌کارگیری و پذیرفتن افراد واجد شرایط برای خدمت در یکی از موقعیتهای شغلی پیش‌بینی‌شده در این قانون است. شغل در این تعریف، عبارت است از مجموع وظایف و مسئولیت‌های شغلی و اختیارات مرتبط که به عنوان کار واحد برای فرد در نظر گرفته شده است.
انواع مشاغل نیروی انتظامی
به طور کلی، موقعیتهای شغلی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران را می‌توان به سه گروه اصلی دسته‌بندی کرد:
- مشاغل انتظامی: شغل انتظامی به مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی گفته میشود که در جداول سازمان برای کارکنان این سازمان در نظر گرفته شده است. لازم به ذکر است مشاغل فرماندهی نیز جزء مشاغل انتظامی به حساب می‌آیند.
- مشاغل کارمندی و اداری: شغل کارمندی نیز عبارت است از مجموع وظایف و مسئولیت‌ها و اختیارات مشخصی که در جداول سازمان برای کارمندان اداری تعریف شده است.
- مشاغل مشترک: مجموع وظایف و اختیاراتی که در جداول سازمانی تعریف شده و منحصر به شغل کارمندی یا انتظامی نیست شغل مشترک نامیده میشود. این مشاغل قابل تخصیص به هردو گروه بالا می‌باشد.
تبصره 1: در موقعیتهای شغلی مشترک شرایط احراز شغل به گونه‌ای تعریف و تعیین میشود که شایسته‌ترین افراد و کارکنان (انتظامی یا کارمند) انتخاب شوند.
رشته شغلی بر طبق ماده 7، به مجموعه مشاغلی گفته میشود که از نظر نزدیکی و سختی و اطلاعات و دانش علمی دارای محتوای مشترک و مشابه باشند.
شرایط لازم برای استخدام نیروی انتظامی
نیروی انتظامی هر سال برای تامین منابع انسانی و نیروهای مورد نیاز اقدام به استخدام از بین متقاضیان و داوطلبان واجد شرایط می‌کند. استخدام نیرو در حال حاضر به دو صورت افسری و درجه‌داری انجام میشود و آن دسته از متقاضیان که تمایل به استخدام افسری دارند باید در دانشگاه علوم انتظامی امین تحصیل کرده باشند.
متقاضیانی که قصد خدمت به صورت درجه‌داری دارند لازم است از شرایط عمومی و اختصاصی تعیین‌شده برخوردار باشند و سپس برای ثبت‌نام به سامانه ثبت نام اینترنتی نیروی انتظامی و سایت گزینش پلیس به آدرس gozinesh.police.ir مراجعه کنند. طبق آخرین اخبار، آخرین فراخوان ثبت‌نام استخدام در نیروی انتظامی در سال 1400 مربوط به ماه اردیبهشت بوده است.
کلیه افرادی که چه به صورت پایور یا پیمانی تمایل به استخدام در نیروی انتظامی دارند لازم است واجد برخی شرایط باشند که در ماده 16 این قانون تعیین شده است.
شرایط عمومی برای استخدام نیروی انتظامی عبارت است از:
- داشتن تابعیت ایرانی
- اعتقاد و التزام عملی به دین اسلام
- التزام عملی به قوانین جمهوری اسلامی ایران و اعتقاد به اصل ولایت‌فقیه
- عدم سابقه عضویت یا وابستگی به گروه‌ها و احزاب سیاسی مخالف با نظام جمهوری اسلامی
- عدم عضویت یا وابستگی به احزاب و گروه‌های سیاسی موقع تقاضای استخدام
- نداشتن محکومیت به محرومیت از خدمات عمومی
- عدم سوءپیشینه کیفری
- عدم اعتیاد به هرگونه ماده مخدر و روان‌گردان
- برخورداری از شرایط تحصیلی یا تخصصی لازم برای شغل موردنظر
- توانایی و سلامت جسمی و روانی لازم متناسب برای انجام خدمت موردنظر
شرایط اختصاصی برای استخدام نیروی انتظامی
- داشتن مدرک دیپلم در رشته‌های نظری، فنی و حرفه‌ای یا کاردانش
- حداقل سن 18 و حداکثر 25 سال
- حداقل معدل قابل‌قبول 14
- داشتن حداقل قد 170 سانتیمتر
شرایطی مثل معافیت از خدمت، سابقه عضویت فعال در بسیج یا پلیس افتخاری و عضو خانواده شهدا، ایثارگران و جانبازان و نخبگان علمی و ورزشی جزء شرایط ارفاقی برای داوطلبین استخدام نیروی انتظامی محسوب خواهد شد.
متقاضیانی که واجد شرایط عمومی و اختصاصی هستند می‌توانند با مراجعه به سامانه ثبت‌نام مرکز گزینش پلیس و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به آدرس اینترنتی gozinesh.police.ir درخواست خود مبنی بر خدمت در این سازمان را ثبت نمایند.
آیا استخدام نیروی انتظامی زن هم امکان‌پذیر است؟
بله، بر طبق ماده 20 این قانون، نیروی انتظامی می‌تواند با حفظ موازین اسلامی و شرعی در مشاغلی که مستلزم به‌کارگیری زنان است از نیروهای خانم به صورت کارکنان انتظامی یا کارمند استخدام نماید.
موقعیتهای شغلی خاص زنان و امور انضباطی آن‌ها در جداول سازمانی و آئین‌نامه انضباطی تعیین میشود. همچنین تمامی کارکنان زن که بر اساس ماده 196 قانون ارتش جمهوری اسلامی مصوب مهر 1367 از وضعیت انتظامی به کارمند معادل تبدیل شدهاند می‌توانند در صورت تمایل به وضعیت سابق برگشته و بر طبق مقررات این قانون به درجات متناسب نائل شوند.
مطالب مرتبط: ساخت رزومه با رزومه ساز جاب ویژن
البته در آخرین فراخوان استخدام نیروی انتظامی 1400، فعلاً خانم‌ها امکان ثبت نام برای استخدام مقطع درجه‌داری نیروی انتظامی را ندارند. همچنین زنانی که تمایل به استخدام افسری نیروی انتظامی داشته باشند لازم است در دانشگاه علوم انتظامی کوثر که تحت نظر دانشگاه امین است ادامه تحصیل بدهند.
استخدام نیروی انتظامی زن در تهران و شهرستان‌ها معمولاً طی یک فراخوان جداگانه اعلام میشود و زنان متقاضی نیز می‌بایست واجد شرایط لازم باشند. شرایط عمومی اختصاصی برای استخدام نیروی انتظامی زن تا حد زیادی مشابه شرایط عمومی استخدام آقایان است و شرایط اختصاصی نیز به فراخور آگهی و موقعیت شغلی اعلام میشود؛ اما به طور کل خانم‌ها می‌بایست واجد شرایط زیر باشند:
- حداقل شرط سنی 18 سال و حداکثر 23 سال
- حداقل معدل مجاز برای مدرک دیپلم باید 14 و بالاتر باشد
- شرط حداقل قد برای استخدام نیروی انتظامی زن، 160 سانتیمتر است.
دسته‌بندی کارکنان نیروی انتظامی
بر طبق ماده 9 قانون استخدام نیروی انتظامی، به کلیه افرادی که طبق شرایط و مقررات مندرج در این قانون یا قانون خدمت وظیفه عمومی به خدمت گرفته شوند کارکنان نیروی انتظامی گفته میشود. این افراد به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- پایور
- پیمانی
- وظیفه
بر اساس ماده 22، جداول سازمانی نیروی انتظامی باید به صورتی تنظیم شود که حداقل 70% کارکنان به صورت پایور و بقیه به ترتیب از کارکنان پیمانی و وظیفه باشند.
در ضمن، نیروی انتظامی در صورت نیاز می‌تواند کارکنان وظیفه و کارکنان پیمانی را با دارا بودن شرایط لازم به عنوان نیروی پایور به کار بگیرد. این قبیل افراد در شرایط مساوی، نسبت به سایر داوطلبان و متقاضیان از اولویت بالاتری برای استخدام برخوردار خواهند بود.
تعریف کارکنان پایور
افرادی که برای انجام خدمت مستمر در نیروی انتظامی استخدام می‌شوند کارکنان پایور نامیده می‌شوند و شامل پایور انتظامی، پایور کارمند و پایور محصل هستند.
پایور انتظامی به کسی گفته میشود که بعد از سپری کردن آموزش‌های لازم به یکی از درجات پیش‌بینی‌شده در این قانون نائل شود و از لباس و علائم انتظامی استفاده کند.
پایور کارمند نیز فردی است که بر طبق تحصیلات یا مهارت‌های تجربی و تخصصی‌اش استخدام میشود و بدون استفاده از لباس، درجه و علائم انتظامی به یکی از رتبه‌های تعریف شده در این قانون نائل میشود
پایور محصل فردی است که برای انجام خدمت استخدام میشود و قبل از انتصاب در یکی از مشاغل مندرج در جداول سازمان، در یکی از مراکز آموزشی نیروی انتظامی یا دیگر مؤسسات آموزشی به هزینه نیروی انتظامی مشغول به تحصیل میشود.
تعریف کارکنان پیمانی
به افرادی که خدمت پیمانی را به صورت انتظامی یا کارمندی طبق مقررات مندرج در این قانون انجام می‌دهند کارکنان پیمانی گفته میشود. بر اساس ماده 21 این قانون، نیروی انتظامی جهت تأمین نیروی انسانی مورد نیاز می‌تواند داوطلبانی که حداقل دارای مدرک پایان دوره راهنمایی باشند را با تعهد 5 سال خدمت انتظامی یا 6 سال خدمت کارمندی به صورت پیمانی به کار گیرد و استخدام کند.
مطالب مرتبط: آگهی‌های استخدام امروز تهران و شهرستان‌ها
استخدام پیمانی افرادی که هنوز خدمت دوره ضرورت را سپری نکرده‌اند به منزله انجام خدمت تلقی میشود و چنانچه نیروی پیمانی قبل از اتمام تعهد به هر دلیل از خدمت مستعفی یا برکنار شود برابر مقررات قانون وظیفه عمومی با او رفتار خواهد شد. علاوه بر این، نیروی انتظامی این امکان را دارد که کارکنانی را در حال انجام خدمت دوره ضرورت هستند به صورت پیمانی استخدام کند.
کارکنان وظیفه
کسانی که طبق قانون خدمت وظیفه عمومی در یکی از دوره‌های ضرورت، احتیاط یا ذخیره مشغول انجام خدمت هستند کارکنان وظیفه محسوب می‌شوند.
ترتیب درجات و عناوین کارکنان نیروی انتظامی عبارت‌اند از:
- سرباز
- سرباز دوم
- سرباز یکم
- سرجوخه
- گروهبان سوم
- گروهبان دوم
- گروهبان یکم
- استوار دوم
- استوار یکم
- ستوان سوم
- ستوان دوم
- ستوان یکم
- سروان
- سرگرد
- سرهنگ دوم
- سرهنگ
- سرتیپ دوم
- سرتیپ
- سرلشگر
- سپهبد
- ارتشبد
درجات بالا به طور کلی به 5 گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
- ردیف‌های 1 تا 4 گروه سربازی
- ردیف‌های 5 تا 9 گروه درجه‌داری
- ردیف‌های 10 تا 13 گروه افسری جزء
- ردیف‌های 14 تا 16 گروه افسری ارشد
- ردیف‌های 17 و بالاتر گروه امرا
حداقل مدت توقف کارکنان پایور و پیمانی نیروی انتظامی در هر کدام از درجات و رتبه‌ها، چهار سال در نظر گرفته شده است. ترفیع و طریقه اجرای آن بر اساس آئین‌نامه‌ای که توسط نیروی انتظامی و با هماهنگی وزارت کشور تهیه و به تصویب فرماندهی کل قوا رسیده باشد انجام خواهد شد.
درجات نظامی برای فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های علوم و فنون انتظامی
فارغ‌التحصیلان دوره کاردانی دانشکده افسری و دانشکده‌های علوم و فنون انتظامی به درجه ستوان سومی و در نهایت به درجه سرهنگی نائل خواهند شد. دانش‌آموختگان دوره کارشناسی دانشکده‌های علوم و فنون انتظامی به درجه ستوان دومی خواهند رسید. نائل شدن به درجه سرتیپی و بالاتر مستلزم سپری کردن دوره فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی یا داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر است.
درجه‌بندی فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی
کارکنان نیروی انتظامی که از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی فارغ‌التحصیل شدهاند نیز پس از استخدام و طی دوره آموزش انتظامی، بر اساس قوانین بالا درجه‌بندی خواهند شد. بر اساس تبصره 1 ماده 78، افرادی که مدرک بالاتر از کارشناسی دارند به ازای هر سال تحصیل بیشتر، از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک کارشناسی و در ازای هر 4 سال ارشدیت از یک درجه بالاتر برخوردار خواهند شد.
به این ترتیب، کارکنان پیمانی پس از سپری کردن دوره‌های آموزشی لازم به این ترتیب درجه‌بندی خواهند شد:
- دارندگان مدرک دیپلم به درجه گروهبان یکمی یا رتبه 7
- دارندگان مدرک کاردانی به درجه ستوان سومی یا رتبه 10
- دارندگان مدرک کارشناسی به درجه ستوان دومی یا رتبه 11
- و دارندگان مدارک بالاتر به ازای هر یک سال تحصیلی از دو سال ارشدیت و به ازای هر 4 سال ارشدیت از یک درجه یا رتبه بالاتر برخوردار خواهند شد.
وضعیت خدمتی کارکنان پس از استخدام نیروی انتظامی چگونه خواهد بود؟
افرادی که در مشاغل مختلف در نیروی انتظامی استخدام می‌شوند با توجه به شرایط و قوانین، وضعیت‌های متفاوتی را خواهند داشت. وضعیت کارکنان مشمول این قانون در طی خدمت به این شرح خواهد بود:
خدمت آزمایشی: بر اساس ماده 104 این قانون، پایورانی که طبق مقررات مربوط به خدمت استخدام‌اند برای ارزیابی کارایی به مدت یک سال به صورت آزمایشی مشغول به کار می‌شوند. در صورت ادامه همکاری و خدمت، این یک سال نیز جزء سابقه خدمت کارکنان محسوب خواهد شد.
خدمت آموزشی: وضعیت کارکنانی است که بدون داشتن شغل سازمانی در یک موسسه یا مرکز آموزشی به هزینه نیروی انتظامی آموزش می‌بینند. به جز دوره‌های آموزشی بدو استخدام نیروی انتظامی، چنانچه دوره‌ای کمتر از 6 ماه باشد کارکنان با حفظ محل سازمانی به صورت مأمور آن دوره را طی خواهند کرد.
حاضر به خدمت: کارکنانی هستند که طبق مقررات در یکی از مشاغل سازمانی به انجام وظیفه مشغول هستند.
خدمت تحت امر: به وضع خدمت کارکنانی گفته میشود که توسط نیروی انتظامی استخدام، آموزش و سازماندهی می‌شوند و برای انجام وظایفی خاص زیر نظر وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات وابسته به دولت قرار می‌گیرند.
مأمور: کارکنانی که به مدت حداکثر یک سال در یکی از مشاغل سازمانی به غیر از شغل خود به کار گمارده می‌شوند.
مأمور به خدمت: وضعیت کارکنانی است که حداکثر 2 سال به یکی از وزارتخانه‌ها یا نهادها و سازمان‌های دولتی مأمور می‌شوند.
مرخصی: کارکنانی که به مدت معین و به صورت مجاز به صورت استحقاقی، استعلاجی، اضطراری و … در محل خدمت حضور نداشته باشند.
غایب: وضعیت کارکنانی است که بدون رعایت مقررات در محل خدمت حاضر نشده باشند.
فراری: به کارکنانی گفته میشود که مدت غیبتشان در زمان صلح بیشتر از 15 روز و در زمان جنگ بیشتر از 5 روز شده باشد.
بازداشت: وضعیت کارکنانی است که بر طبق مقررات انضباطی بازداشت می‌شوند.
منتظر خدمت: کارکنانی هستند که طبق مقررات و به دلیل ارتکاب تخلفات، موقتاً از کار برکنار شدهاند و منتظر ازسرگیری خدمت هستند.
بدون کار: وضعیت کارکنانی است که به دلایلی چون محکومیت، تبعید و بازداشت موقتاً از کار برکنار شوند.
منفصل از خدمت: به وضعیتی گفته میشود که کارکنان نیروی انتظامی بر اساس احکام قطعی صادره از مراجع قضایی به صورت دائم یا موقت از خدمت منفک میشود.
منتسب: وضع کارکنانی است که به خاطر انحلال سازمان محل خدمت، اسارت، گروگان‌گیری، مفقودالاثر شدن، تحت مداوا قرار گرفتن و … از شغل خود منفک شوند. دوره انتساب جزء سابقه خدمت برای ترفیع این افراد محاسبه خواهد شد.
جمع‌بندی
نیروی انتظامی چند وقت یک‌بار برای تأمین منابع انسانی خود اقدام به جذب و استخدام نیرو می‌کند و مشاغل موردنیاز را از طریق فراخوان و آگهی‌های عمومی اعلام می‌کند. استخدام نیروی انتظامی بر اساس قانون ویژه‌ای که از 213 ماده تشکیل شده پیروی می‌کند و شرایط عمومی و قوانین جذب، طی دوره آزمایشی، انواع استخدام و ارتقاء و ترفیع و … بر طبق این قانون اجرا میشود.
داوطلبانی که تمایل به خدمت در این سازمان دارند می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت رسمی نیروی انتظامی از جدیدترین آگهی‌های استخدام نیروی انتظامی مطلع شوند و درصورتی‌که واجد شرایط عمومی و اختصاصی هستند نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند.
نیروی انتظامی هرازگاهی به استخدام نیروی زن هم نیاز پیدا می‌کند و آن را از طریق فراخوانی جدا اعلام عمومی می‌کند. شرایط عمومی برای استخدام نیروی انتظامی زن با شرایط عمومی آقایان یکسان است؛ ولی شرایط اختصاصی برای جذب نیروی زن و مرد اندکی با یکدیگر متفاوت است.
در نهایت لازم به ذکر است که آگهی‌های استخدام نیروی انتظامی نیست همانند بسیاری از سازمان های دولتی هیچ‌وقت در سایت‌های کاریابی منتشر نمی‌شوند و به دلیل اطلاع‌رسانی ضعیف ممکن است بسیاری از کارجویان از آن‌ها مطلع نشوند. بنابراین لازم است اخبار استخدامی مربوط به این ارگان را به طور مرتب پیگیری کنید.
منبع: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی
نویسنده
اشتراک گذاری
بدون دیدگاه 
