آشنایی با ۱۰ قانون اخلاقی در محیط کار
با اینکه فلاسفه، کتابهای متعددی در رابطه با قانون اخلاقی در محیط کار نوشتهاند، با این حال، این قوانین در مفهوم «انجام کار درست» خلاصه میشوند. البته، در محیط کار همانند دیگر جنبههای زندگی، تشخیص خوب از بد، همیشه کاملا ساده نیست؛ به ویژه زمانی که بحث رقابت در محیط و بازار کار، مطرح باشد.
انطباق استانداردهای اخلاقی در سازمانی که برای آن کار میکنید با استانداردهای اخلاقی خودتان، در تشخیص کار درست از کار اشتباه در محیط کار، به شما کمک میکند. البته، گاهی اوقات، خود شما، قربانی رفتارهای غیراخلاقی در محیط کار میشوید.
در چنین شرایطی، اگر راهی برای رفع مشکل وجود نداشت، به شما توصیه میکنیم که کار خود را ترک کنید و نگران پیدا کردن شغل جدید نباشید؛ شما میتوانید با استفاده از رزومه ساز رایگان جاب ویژن، یک رزومه حرفهای برای خود بسازید و با ارسال آن به آگهیهای استخدامی، خیلی زود، کار مناسبی برای خود پیدا کنید.
اما انواع قانون اخلاقی در محیط کار کدامند و چرا باید آنها را رعایت کنیم؟ در این مقاله از سایت کاریابی آنلاین، می خواهیم تعدادی از مهمترین قوانین اخلاقی در محیط کار را برای شما توضیح دهیم تا بتوانید با رعایت آنها، راه را برای پیشرفت حرفهای خود باز کنید و در محیط کار، با مشکلات ناشی از عدم رعایت این قوانین، مواجه نشوید.
تفاوت اخلاقیات با قوانین اخلاقی
با این که دو واژه اخلاقیات (morals) و قوانین اخلاقی (ethics) معمولا، به اشتباه، به جای همدیگر استفاده میشوند، اما اساسا متفاوت هستند.
تعریف قانون اخلاقی در محیط کار به شرح زیر است:
قوانین رفتاری مرتبط با دسته خاصی از فعالیتهای انسانی یا قوانین رفتاری یک گروه، فرهنگ، سازمان و … قوانین اخلاقی نامیده میشود.
از سوی دیگر، اخلاقیات را میتوان به صورت زیر، تعریف کرد:
اصول یا عادتهای مرتبط با رفتار درست و غلط، اخلاقیات نامیده میشود. اخلاقیات تعیین میکنند که با توجه به عقاید و اصول افراد، چه چیزی درست و چه چیزی غلط است.
در حالی که قوانین اخلاقی، قراردادهایی اجتماعی هستند، اخلاقیات را میتوان باورهای درونی دانست که از فردی به فرد دیگر، متفاوت میباشند.
دقت داشته باشید که ما در اینجا قصد نداریم در رابطه با اخلاقیات صحبت کنیم، زیرا، حداقل به اعتقاد من، هیچ چارچوب مشخص و جهانشمولی برای تعیین خوب از بد وجود ندارد؛ هیچ چیز نمیتواند به طور مطلق، خوب یا به طور مطلق، بد باشد. در واقع، میتوان اینطور گفت که خوب بودن یا بد بودن یک چیز، کاملا نسبی و وابسته به شرایط است.
در این مقاله میخواهیم در رابطه با قوانین اخلاقی صحبت کنیم که قراردادهایی، گاها نانوشته، در گروههای اجتماعی، همانند سازمانها و محیط کار هستند که پرسنل، خواسته یا ناخواسته، ملزم به رعایت آنها میباشند. این قوانین اخلاقی نیز میتوانند از فرهنگی به فرهنگ دیگر یا حتی از سازمانی به سازمان دیگر، متفاوت باشند اما به اعتقاد نویسنده، به دلیل اختلاط فرهنگی روز افزون جوامع بشری و مفهوم جهانی شدن، به ویژه در حوزهی منابع انسانی، قانون اخلاقی در محیط کار، در سازمانهای مختلف در کشور ما و حتی در سرتاسر جهان، اشتراکات زیادی با هم دیگر دارند که در ادامه، میخواهیم در رابطه با آنها صحبت کنیم.
در صورتی که از محیط کار کنونی خود ناراضی هستید، برای پیدا کردن یک شغل جدید، میتوانید به سایت استخدام جاب ویژن، سر بزنید.
تعریف قانون اخلاقی در محیط کار
انواع قانون اخلاقی در محیط کار شامل مجموعهای از ارزشها و اصول و استانداردهای اخلاقی است که هم کارکنان و هم کارفرمایان باید در محیط کار، رعایت کنند.
کارفرمایان، این قوانین را به کار میگیرند تا سبب تقویت رابطه کارفرما-پرسنل و کارفرما-مشتری شوند. ممکن است بعضی از سازمانها، این قوانین را کتبی کرده و حتی در قرارداد همکاری وارد کنند اما قوانین اخلاقی در بسیاری از سازمانها، نانوشته هستند. حتی در این صورت نیز، سازمانها از کارکنان خود انتظار دارند که این قوانین نانوشته را رعایت کنند.
بعضی از قوانین اخلاقی، نیازی به نوشته شدن یا تذکر دادن ندارند و از همه انتظار میرود که این قوانین را بدانند و از آنها پیروی کنند. در مقابل، بعضی از قوانین اخلاقی، کمی پیچیدهتر هستند یا مخصوص یک فرهنگ سازمانی خاص میباشند و بنابراین، سازمان نمیتواند بدون توجیه کردن کارکنان در رابطه با این قوانین، از آنها انتظار رعایت کردن داشته باشند.
مطلب مرتبط: 10 نشانه محیط کار سمی و راهکارهای مواجه با آنها!
مثالهایی از رفتارهای اخلاقی در محیط کار
مثالهای متعددی از رفتارهای اخلاقی در محیط کار وجود دارد که با نشان دادن آنها میتوانید به یک کارمند بهتر تبدیل شوید و شانس پیشرفت حرفهای خود را بالاتر ببرید. مهمترین رفتارهای اخلاقی در محیط کار به شرح زیر هستند.
۱- پیروی از قوانین سازمان
در شروع همکاری بین یک سازمان با یک فرد، باید یک قرارداد همکاری منعقد شود. این قرارداد همکاری میتواند شامل مجموعهای از قوانین باشد که دو طرف برای اجرای آنها متعهد میشوند.
این قوانین میتوانند دربردارندهی موضوعاتی مثل موارد زیر باشند:
- تأخیر در ورود به محل کار یا تعجیل در خروج
- چگونگی لباس پوشیدن
- رعایت سلسله مراتب در صورت بروز مشکل
- مرخصی استعلاجی
- و …
بعضی از افراد به دلیل هیجان استخدام شدن در یک کار جدید، معمولا این قوانین را به طور دقیق مطالعه نمیکنند و ممکن است در آینده، با مشکلاتی مواجه شوند.
بنابراین، خیلی مهم است که در هنگام عقد قرارداد با یک سازمان، کل متن قرارداد و ضمیمههای آن، به طور کامل و با دقت فراوان، مطالعه شده و سپس، قرارداد امضاء شود.
۲- ارتباط مؤثر
در هنگام مواجهه با مشکلات در محیط کار، ارتباط مؤثر برای پیشگیری از سوء تفاهمات، اهمیت بسیار زیادی دارد. ممکن است ارتباط مؤثر برای افراد مختلف، در موقعیتهای مختلف، معانی متفاوتی داشته باشد.
اجازه دهید با یک مثال، به این موضوع بپردازیم. یک موقعیت فرضی را در نظر بگیرید که یک سازمان، میخواهد اطلاعاتی را به یک مشتری فرانسوی زبان، منتقل کند. بهترین راه برای ارتباط مؤثر، استفاده از یکی از پرسنل مسلط به زبان فرانسوی است.
۳- ایجاد روابط حرفهای
روابط حرفهای خوب، نه تنها سبب تقویت کار تیمی در میان پرسنل یک سازمان میشوند، بلکه در پیشرفت حرفهای هر کدام از پرسنل نیز به صورت جداگانه، تأثیر دارند. ایجاد روابط حرفهای با همکاران یا دیگر افراد حرفهای خارج از محیط کار، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، سبب افزایش بازدهی شما خواهد شد.
روابط حرفهای بین کارکنان در سطوح سازمانی مختلف، به اشتراکگذاری ایدهها و انتقال دانش به پرسنل کمتجربهتر را راحتتر و کارآمدتر خواهد کرد. چنین روابطی به سازمان این امکان را میدهند تا مسئولیتهای سنگین را به کارکنان کمتجربه و حتی کارآموزان، بسپارد و خیال کارفرما از انجام شدن به موقع کارها، راحت باشد زیرا در این فرهنگ سازمانی که با روابط حرفهای غنی شده است، کارکنان باتجربه، قطعا به کارکنان کمتجربهتر کمک خواهند کرد.
در بعضی از مشاغل، مثل بازاریابی و فروش، نیاز به ارتباطات حرفهای خارج از محیط کار با مشتریان و افراد دیگر وجود دارد. چنین روابطی، قطعا هم برای سازمان و هم برای کارکنان، مفید خواهند بود.
۴- مسئولیتپذیر بودن
مسئولیتپذیر بودن یک قانون اخلاقی در محیط کار است و خیلی مهم است که در محیط کار، مسئولیت اقدامات خود را بر عهده بگیرید. در واقع، مسئولیتپذیر بودن یک صفت مدیریتی است و معمولا، واحد منابع انسانی سازمانها در هنگام استخدام پرسنل جدید برای مشاغل مدیریتی، به این ویژگی، توجه زیادی دارند.
قابل درک است که کارکنان، به خاطر حفظ شغل خود، بترسند که مسئولیت یک اتفاق خاص را بر عهده بگیرند. با این حال، نباید اجازه دهند که این ترس، بر حس مسئولیتپذیری آنها غلبه کند.
مطلب مرتبط: راهنمای جامع استخدام؛ شغل مناسب خود را پیدا کنید و آن را به چنگ بیاورید!
۵- حرفهایگری/استانداردها
استانداردهایی حرفهای وجود دارد که تمامی رفتارها در محیط کار را شامل میشوند. برای مثال، استفاده از کلمات غیررسمی در یک محیط کار رسمی، رفتاری بسیار غیرحرفهای است.
این استانداردها در اولویت بالایی قرار دارند و باید در تمامی فعالیتهای شما در محیط کار، رعایت شوند. نحوه صحبت کردن شما، نحوه انجام کار و روابط با دیگران در محیط کار باید با استانداردهای حرفهایگری مطابقت داشته باشند.
۶- حسابگر بودن
شاید حسابگر بودن در زندگی شخصی، برای اطرافیان شما چندان جذاب نباشد و یک صفت منفی محسوب شود، اما قطعا در محیط کار، اعداد و ارقام به عواطف انسانی ارجحیت دارند و بر این اساس، یکی از مهمترین قوانین اخلاقی در محیط کار، حسابگر بودن است.
اجازه دهید با صداقت به شما بگوییم؛ هیچ کارفرمایی شما را با هدف اینکه به شما کمک کند، استخدام نمیکند بلکه تمامی کارفرمایان به پرسنل به چشم «نیروی انسانی» نگاه میکنند و آنها از نیروی انسانی خود، انتظار بازدهی و سودآوری دارند.
از سوی دیگر، پرسنل نیز انتظار دارند در مقابل کاری که برای شرکت انجام میدهند، حقوق و دستمزد خود را بدون کوچکترین کمی و کسری دریافت کنند.
بنابراین، چه به عنوان یکی از کارکنان شرکت یا چه به عنوان کارفرما، باید در محیط کار، به شدت حسابگر باشید. اگر کارمند یک سازمان هستید، باید حساب کارهایی را که برای سازمان انجام دادهاید، داشته باشید و بدانید که چه جایی کمکاری کردهاید یا در چه جایی، بیش از حد وظایف خود، کار کردهاید.
همچنین، کارفرمایان نیز باید به دقت کمکاریها و اضافهکاریهای پرسنل را حساب کنند تا حق هیچکس و حق سازمان، ضایع نشود.
۷- قابل اعتماد بودن
هرگز نباید در محیط کار، اقدامی انجام دهید که اعتماد کارفرما را از دست بدهید. فراموش نکنید که شما کارمند سازمان هستید و برای کاری که انجام میدهید، حقوق میگیرد. بنابراین، کارفرما از شما انتطار دارد که کار خود را با بهترین کیفیت و کاملا به موقع، انجام دهید.
چیزهایی مثل به موقع انجام ندادن بسیاری از کارها یا تحویل دادن چند باره کاری ناقص و نیازمند ویرایش و بازبینی، نه تنها جلوی پیشرفت حرفهای شما را خواهند گرفت، بلکه میتوانند منجر به از دست رفتن اعتماد کارفرما شوند.
اگر شرکت کاری به شما میسپارد و از شما میخواهد آن را به موقع تحویل دهید، حتی اگر به قیمت کار کردن تا ساعات پایانی شب برای شما تمام میشود، آن را انجام دهید. سعی کنید همیشه کار را بهتر از چیزی که کارفرما از شما انتظار دارد، تحویل دهید تا همیشه، اعتماد کارفرما را داشته باشید.
مطلب مرتبط: چگونه با همکاری که از او خوشمان نمی آید کار کنیم؟
۸- شروع کردن کارها بدون اینکه کسی از شما بخواهد
اگر احساس میکنید کارها در شرکت مطابق برنامه پیش نرفته و میتوانید کاری برای کمک به این موضیعت انجام دهید، بدون اینکه کسی از شما بخواهد، انجامش دهید. به یاد داشته باشید که سازمان همانند یک کشتی است که همه کارکنان و کارفرمایان در آن حضور دارند؛ با غرق شدن کشتی، همه غرق خواهند شد. بنابراین، منتظر خواهش یا دستور کسی برای کمک کردن نباشید.
۹- احترامگذاشتن به همکاران
هیچ اهمیتی ندارد که با یک کارآموز رو به رشد هستید یا یک مدیر رده بالا؛ شما باید همیشه برخوردی مؤدبانه با همکاران خود داشته باشید و به آنها احترام بگذارید. اگر مدیر هستید، رفتار مؤدبانه با اعضای تیمتان، سبب افزایش بازدهی آنها خواهد شد. انتقاد سازنده و صحبت کردن مودبانه با اعضای تیم، حتی زمانی که کارشان را به طور بینقص انجام نمیدهند، سبب خواهد شد که آنها در آینده، تلاش بیشتری انجام دهند و عملکرد بهتری داشته باشند.
۱۰- کار کردن هوشمندانه
وظیفه اخلاقی شما این نیست که فقط سخت کار کنید، بلکه شما در قبال هوشمندانه کار کردن نیز مسئول هستید. دلیل اینکه میبینید همکار شما بعد از تنها ۲ سال، ارتقاء شغلی میگیرد اما شما ۱۰ سال در یک شغل به سختی کار میکنید اما خبری از ارتقاء شغلی نیست، کار کردن هوشمندانه است.
مثالهایی از رفتارهای غیراخلاقی در محیط کار
تا اینجا در رابطه با اخلاق کاری صحبت کردیم و مثالهایی از رفتارهای اخلاقی در محیط کار برای شما آوردیم. اما دانستن اینکه چه رفتارهایی در محیط کار، غیراخلاقی محسوب میشوند، نیز، میتواند به شما کمک کند تا رفتارهای خوب و بد در محیط کار را بهتر، از همدیگر تمیز دهید. همچنین، بعضی از رایجترین رفتارهای غیراخلاقی در محیط کار به شرح زیر هستند:
- کسب اعتبار در نتیجه تلاش دیگران
- آزار یا سوء استفاده کلامی
- خشونت
- انجام کارهای غیرمرتبط در ساعات کاری
- استراحتهای طولانی در ساعات کاری
- سوء استفاده از منابع سازمان
- آزار جنسی
بعضی از رفتارهای غیراخلاقی در محیط کار، مخصوص کارفرمایان یا مدیران هستند و در واقع، نوعی سوء استفاده از جایگاه سازمانی محسوب میشوند. مثالهایی از این دست رفتارها به شرح زیر میباشند:
- تبعیض جنسیتی یا نژادی
- درخواست رابطه جنسی از کارکنان زیردست
- درخواست اضافهکاریهای بیش از حد از کارکنان
- عدم پرداخت اضافهکاری
- تبعیض قائل شدن بین دوستان و آشنایان با دیگر کارکنان
- ایجاد فضای کاری غیردوستانه
- انتظارات غیرواقعی
جمعبندی
در این مقاله، پس از اینکه تفاوت قوانین اخلاقی و اخلاقیات را توضیح دادیم، مهمترین قوانین اخلاقی را که باید در محیط کار رعایت کنید، به شما معرفی کردیم. در پایان مقاله نیز مثالهایی از رفتارهای غیراخلاقی در محیط کار، آورده شد.
به یاد داشته باشید که اگر در محیط کار خود، قربانی رفتارهای غیراخلاقی هستید، نیازی به تحمل این رفتارها ندارید و در صورتی که راهی برای حل کردن مشکلات اخلاقی در محیط کار شما وجود ندارد، آن شغل را رها کنید وخیالتان راحت باشد که سایت استخدامی جاب ویژن، در پیدا کردن بهترین فرصتهای شغلی، همیشه همراه شما خواهد بود.
منبع: formplus