استخدام مهندس معمار؛ معرفی شغل، بازار کار، شرایط و نیازمندیها
فهرست مطلب
هر سازهای که طراحی میشود، خواه یک پل کوچک باشد، خواه یک برج عظیم، نیازمند معمار است. معمار کسی است که سازههایی را که هنوز وجود خارجی ندارند، طراحی میکند. البته مهندسین معمار در بازسازی بناها نیز نقش دارند. بنابراین، تمامی سازمانهای فعال در زمینهی ساختوساز، نیازمند استخدام مهندس معمار هستند. البته خیلی از شرکتها که میخواهند ساختمانهای خودشان را بسازند، طراحی ساختمان را به صورت پروژهای به یک مهندس معمار میسپارند. کار اصلی مهندسین معمار، طراحی شکل ظاهری ساختمان با در نظر گرفتن جنبههای هنری و البته، امکان اجرای مهندسی است.
تحصیلات آکادمیک، حرف اول را در این شغل و پیشرفت حرفهای یک معمار میزنند. البته این شغل، همانند هر شغل هنری دیگری، نیازمند مهارتهای سخت و نرم متعددی است. خود این رشته شامل مشاغل مختلفی مثل معماری، تکنسین معماری، طراحی داخلی و طراحی فضا و … است. مهندسین معمار، پس از پایان تحصیلات، باید ابتدا برای آگهیهای استخدام کارآموز معماری رزومه ارسال کنند. این دورههای کارآموزی چندین سال طول میکشند و پس از مدتی، شما میتوانید به صورت حرفهای مشغول به کار شوید.
رشد بازار کار این رشته، تفاوت چندانی با عمران ندارد. پیشبینی میشود که از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، بازار کار این گروه شغلی حدود ۳ درصد رشد داشته باشد که اندکی کمتر از میانگین رشد تمامی مشاغل در این بازهی زمانی است. یکی از داغترین مباحث روز در این رشته، طراحی ساختمانهای سبز است که با اصول توسعهی پایدار، انطباق داشته باشند.
مطالب مرتبط: آگهیهای استخدام مهندس معمار
در این مقاله میخواهیم در رابطه با معیارهای کارفرمایان برای استخدام مهندس معمار، صحبت کنیم. البته، در ابتدا این شغل را به طور کامل، تشریح میکنیم. مشاغل مختلف این رشته و مسیر حرفهای این شغل، از دیگر موضوعاتی هستند که در این مقاله، به آنها میپردازیم. با جاب ویژن همراه باشید.
آشنایی با رشتهی مهندسی معماری
این رشته، رشتهای نسبتا جدید است و در اواسط قرن بیستم معرفی شد. مهندسین معمار دانش عملی و نظری را در طراحی ساختمانها و سیستمهای داخلی ساختمانها به کار میگیرند. هدف این رشته، ساخت ساختمانهایی با کارایی بالاست که ایمن، سالم، راحت و زیبا باشند و با اصول توسعهی پایدار، مطابقت کنند. مهندسین معمار، در قالب تیمهای متشکل از متخصصین مختلف، با بهکارگیری اصول علمی سازه، مکانیک، برق، نورپردازی و آکوستیک، از تخصص خودشان برای مفهومیسازی، طراحی، ساخت، اجرا و مرمت محیطهای ساختمانی استفاده میکنند.
این متخصصین، اثری ماندگار روی جامعه دارند. از آنجایی که مردم حدود ۸۶ درصد از وقتشان را درون ساختمانها میگذرانند، آنها روی محیط داخلی ساختمانها که اهمیت زیادی روی شرایط انسانی و سلامت جامعه دارد، تمرکز میکنند. به علاوه، مهندسین معمار با ارائهی راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی در ساختمانها و کاهش ردپای کربنی ساکنین ساختمانها، به اصول توسعهی پایدار نیز پایبند هستند. مهندسی معماری به عنوان رشتهای با بالاترین قابلیت برای مقابله با تغییرات آب و هوایی شناخته شده است.
شانس استخدام مهندس معمار نسبتا بالا است. به علاوه، این مهندسین میتوانند مشاغل بسیار متنوعی داشته باشند. فارغالتحصیلان رشتهی معماری، همیشه فرصتهای شغلی خوبی از طرف شرکتهای فعال در ساختوساز، شرکتهای بساز-بفروش، شرکتهای طراح تأسیسات ساختمانی، تولیدکنندگان و طراحان محصولات و وسایل ساختمانی، گروههای مدیریت و طراحی تأسیسات، مالکین پروژههای ساختمانی، پیمانکاران و … دارند.
تفاوت بین معماری و مهندسی معماری چیست؟
تمرکز این رشته روی تمامی سیستمهای ساختمانی شامل سیستمهای مکانیکی، نورپردازی، الکتریکی و ساختاری است و در عین حال، در فرایند ساخت ساختمانها و سیستمهای ساختمانی نیز نقش دارد. مهندسین معمار، آموزشهای مهندسی نیز میبینند و پس از پایان تحصیلات میتوانند برای آگهیهای استخدام مهندس عمران نیز رزومه بفرستند.
با اینکه معماری، اشتراکات زیادی با مهندسی معماری دارد، با این حال، تمرکز معماری روی اثرات فضایی و فرهنگی و اثرات جنس مصالح رو شکل ظاهری ساختمانها و محیط داخلی آنها است.
تفاوت مهندسی معماری با عمران چیست؟
فارغالتحصیلان عمران روی طراحی و ساخت پروزههای بزرگمقیاس شامل جادهها، پلها، فرودگاهها، سیستمهای آبرسانی، زیرساختهای عمومی و … کار میکنند. در مقابل، مهندسین معمار که مهندس ساختمان نیز نامیده میشوند، در بهینهسازی ساختارها و سیستمهای درون ساختمانها تخصص دارند و معمولا با سیستمهای سرمایشی، گرمایشی و تهویهی مطبوع (HVAC)، آکوستیک و نورپردازی سروکار دارند. هم مختصصین عمران میتوانند برای آگهیهای استخدام مهندس معمار رزومه ارسال کنند و هم مهندسین معمار میتوانند به دنبال تصاحب فرصتهای استخدام مهندس عمران باشند.
شاخههای مختلف رشتهی مهندسی معماری
مهندسی معماری، یک حوزهی گسترده است و شاخههای متنوعی را شامل میشوند. در زیر به شاخههای مختلف این رشتهی اشاره میکنیم.
- معماری
- سازه و مدیریت پروژه
- مهندسی ساختاری
- سیستمهای مکانیکی (مثل سیستمهای HVAC)
- مهندسی پیشرفتهی مصالح
- مرمت بنا
- نمای ساختمان
- تحلیل انرژی
- توسعهی پایدار
- نورپردازی
- آکوستیک
- ابزارهای دیجیتالی پیشرفته
مشاغل اصلی
کارفرمایان برای جایگاههای شغلی مختلفی نیاز به استخدام مهندس معمار دارند. در اینجا، مهمترین این جایگاههای شغلی را برای شما توضیح میدهیم.
- معماری سیستمهای ساختاری: مهندس سیستمهای ساختاری مسئول استحکام و پایداری بنا است. این مهندسین، وزن قابل تحمل ساختمان را محاسبه میکنند و ساختمان را جوری طراحی میکنند که بتواند وزن لازم را تحمل نماید. آنها ساختمان را در مقابل نیروهای دیگر نیز مقاوم میسازند. این مهندسین، فونداسیون، ستونها، دیوارها، سقفها و کفهای ساختمانها را طراحی میکنند و با معماران همکاری مینمایند.
- مهندسی سیستمهای مکانیکی، الکتریکی و لولهکشی (MEP): مهندس سیستمهای مکانیکی مسئول طراحی سیستمهای HVAC، لولهکشیهای ساختمان، سیستمهای ضدحریق و سیستمهای الکتریکی و نورپردازی است. مهندسین MEP با معماران کار میکنند تا از راحتی ساختمان و مصرف بهینهی انرژی در آن، مطمئن شوند.
- مهندسی سازه: کسی که این شغل را دارد، مسئول ساخت ایمن و صحیح ساختمان است. مهندسین سازه، کار ساخت بنا را مدیریت میکنند.
وظایف و مسئولیتهای شغلی
مهندسین معمار، وظایف بسیار گستردهای بر عهده دارند. البته، وظایف آنها در مشاغل مختلف که در بالا به آنها اشاره کردیم، با هم دیگر متفاوت میباشد. به طور کلی میتوان گفت که کارفرمایان پس از استخدام مهندس معمار، انتظارات زیر ر از از او دارند:
- طراحی، تحلیل و تغییر نقشهها، نمونههای اولیه یا سازهها
- تضمین ایمنی، کارایی و قابل اطمینان بودن نقشهها، نمونههای اولیه و سازهها
- کمک کردن به اعضای تیم ساختوساز برای تعیین اهداف، بودجه و بازهی زمانی انجام پروژه
- شناسایی و برطرف کردن مشکلات در نقشهها، نمونههای اولیه و ساختارهای ساختمانها
- تضمین عملکردی بودن و ایمن بودن سیستمهای ساختمان
- آزمایش و ارزیابی سیستمهای ساختمانی برای پیدا کردن مشکلات و برطرف کردن آنها
- خواندن و تفسیر کردن اسناد فنی پیچیده
- مشاوره به مشتریان در رابطه با پروژههای ساختمانی
تحصیلات مورد نیاز برای استخدام مهندس معمار
این شغل کاری کاملا تخصصی است. پیدا کردن شغلی در این رشته، وابستگی زیادی به سطح تحصیلات دارد. معمولا، حداقل مدرک تحصیلی برای ورود به بازار کار مهندسی معماری، لیسانس رشتهی معماری و شهرسازی یا یک رشتهی مرتبط مثل عمران است. البته در بعضی از آگهیهای استخدام کارآموز معماری، مدرک کاردانی این رشته یا رشتههای مرتبط نیز پذیرفته میشود. فارغالتحصیلان گرایشهای مختلف معماری و شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد، مثل معماری پایدار، معماری فناوری، معماری مسکن، معماری نما و … فرصتهای شغلی بهتر و درآمد بالاتری در مقایسه با فارغالتحصیلان مقطع لیسانس دارند. همچنین، طول دورهی کارآموزی معماری با افزایش سطح تحصیلات، کاهش میابد.
کارفرمایان در استخدام مهندس معمار به چه مهارتهایی توجه دارند؟
این شغل نیازمند مهارتهای نرم و سخت متعددی میباشد. کارفرمایان، در آگهیهای دعوت به همکاری مهندس معمار، به مهارتهای زیر تأکید دارند:
- مهارتهای تحلیلی برای درک محتوای طراحیها مثل سیستمهای مکانیکی و چگونگی اثرگذاری آنها روی عملکردهای ساختمان
- مهارتهای ارتباطی برای صحبتکردن در رابطه با ایدهها و به اشتراک گذاشتن آنها در جلسات ارائهی طرحها و آمادهسازی نقشهها
- مهارت در سازماندهی برای مدیریت اسناد و مدارک مرتبط با پروژه
- خلاقیت در طراحی ظاهر کلی ساختمانها و دیگر ساختارها برای حصول یک سازهی نهایی مطلوب و عملکردی
- مهارتهای فنی برای استفاده از فناوری CADD به منظور تهیهی نقشهها به عنوان بخشی از مدلسازی اطلاعاتی ساختمان (BIM)
- مهارت در تصور نحوهی قرارگیری اجزای مختلف ساختمان نسبت به هم دیگر
- مهارتهای ریاضیاتی برای انجام محاسبات ریاضیاتی به منظور تعیین ویژگیهای ساختمان
مهندسان معماری از ابزارها و نرمافزارهای متعددی در کارشان استفاده میکنند. هرچه توانایی شما در کار کردن با این ابزارها بیشتر باشد، فرصتهای شغلی بهتری انتظار شما را میکشند. برای تقویت مهارتهای سخت خود در این رشته، میتوانید به بخش «توانمندتر شو» در جاب ویژن مراجعه کنید.
مسیر شغلی مهندس معماری
اگر میخواهید وارد این شغل شوید، همانطور که در بالا گفتیم، باید در رشتههای مهندسی معماری و شهرسازی یا رشته های مرتبط مثل عمران تحصیل کنید. با مدرک کاردانی و کارشناسی این رشتهها میتوانید برای آگهیهای استخدام مهندس معمار، رزومه ارسال کنید. البته استخدام شدن در این شغل، نیازمند سابقه کار میباشد. بنابراین، بهتر است که پس از فارغالتحصیلی، ابتدا برای آگهیهای استخدام کارآموز معماری رزومه بفرستید.
برای مشاهدهی آگهیهای دعوت به همکاری مهندس معمار، به بخش «فرصتهای شغلی» در جاب ویژن مراجعه کنید.
هر چه سطح تحصیلات شما بالاتر باشد، دورهی کارآموزی کوتاهتر است. به علاوه، خیلی از فرصتهای شغلی در این حوزه، نیازمند مدرک کارشناسی ارشد میباشند. با گذراندن دورهی کارشناسی ارشد و کسب تخصص، حقوق شما بالاتر میرود.
یک مهندس معمار، مسیرهای شغلی متنوعی پیش رویش دارد و با ورود به هر کدام از این مسیرهای شغلی، میتواند روند پیشرفت حرفهای خود را طی کند. این مهندسین پس از پایان دوران کارآموزی، به تدریج در یک شاخه از این گروه شغلی، متخصص میشوند و با چندین سال کسب تجربه میتوانند مدیریت بخشی از یک پروژهی ساختمانی را که در تخصص آنها قرار میگیرد، به عده بگیرند. کسانی که بیش از ۱۰ سال تجربه دارند، میتوانند شغل مدیریت یک پروژهی ساختمان عظیم را از صفر تا صد به عهده بگیرند. جایگاه سازمانیآنها در کنار پیشرفت در مشاغلی که در پروژهها دارند، ارتقاء میابد. یک مهندس معمار با تجربه، نیازی به کار کردن برای یک سازمان ندارد و خودش میتواند به عنوان پیمانکار مشغول به کار شود و پس از مدتی، شرکت خود را تأسیس نماید.
بازار کار و آیندهی مهندسی معماری
انتظار میرود که بازار کار این شغل، از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، حدود ۳ درصد رشد داشته باشد. این میزان رشد، کمتز از میانگین رشد تمامی مشاغل است. آیندهی مهندسی معماری خیلی هیجانانگیز به نظر میرسد. هرچند که هنوز با تشکیل کلنیهای انسانی در مریخ، سالها فاصله داریم ولی در آیندهی نهچندان دور، موضوعات جدیدی در این رشته ظهور خواهند کرد که انگیزهای برای ورود به این حوزه باشند.
در طول دو دههی گذشته، صنعت ساختو ساز شاهد تغییرات چشمگیری بوده است. این تغییرات مسیر را برای آیندهای که مفاهیم کنونی در آن جایی ندارند، هموار کردهاند. امروزه از کمپوست به عنوان مصالح ساختمانی استفاده میشود، سرمایهگذاری جمعی و طراحی تیمی محبوبیت فزآیندهای در پروژههای معماری دارند و تمرکز مهندسین معمار روی اهمیت زیرساختهای سازگار با محیط زیست و صرفهجویی در مصرف انرژی است. به علاوه، مرز بین فضای عمومی و خصوصی، روزبهروز در حال کمرنگتر شدن است. در زیر با بعضی از مهمترین ترندهای معماری در دههی پیش رو، آشنا خواهید شد.
کار تیمی
معماری به این شکلی که میشناسیم در آیندهی نزدیک دیگر وجود نخواهد داشت و نقشهای معماران، متفاوت از این چیزی خواهد بود که امروزه میشناسیم. به عنوان مثال، متخصصان علوم زیستمحیطی و انسانشناسی در قالب تیمهایی روی پروژهها کار میکنند. قاعدتا ورود متخصصان از حوزههای مختلف به این حوزه، آیندهی این شغل را به طور کامل دگرگون خواهد کرد.
واقعیت مجازی
جهانی مجازی را تصور کنید که شما در آن میتوانید محیط خود را به صورت سهبعدی ببینید، در آن قدم بزنید، به سمت اشیاء بروید و آنها را لمس کنید. در حال حاضر سیستمهای واقعیت مجازی (VR) چنین امکانی را فرآهم آوردهاند. این فضاهای مجازی با استفاده از ترکیبی از گرافیک کامپیوتری، فناوری رهگیری وایرلسی، هدستها، پروژکتورهای دارای کیفیت تصویر HD عینکهای پلاریزه و … ایجاد میشوند. در آینده، واقعیت مجازی پایش را از بازیهای کامپیوتری فراتر میگذارد و نقش بسیار مهمی در مهندسی معماری پیدا خواهد کرد. معماران با استفاده از این فناوری، قادر خواهند بود ایدههای خود را پیش از ساخت پروژه، در فضای مجازی ببینند و ایرادات آنها را در مرحلهی طراحی، برطرف کنند.
کلاندادهها و شهرهای هوشمند
با وجود اینکه امروزه خیلی از کلاندادهها صحبت میشود، اما این مبحث از خیلی از جنبهها، هنوز حوزهای کاملا جدید و ناشناخته است. با این حال، پتانسیل آن در تحلیلهای انسانی، کاملا واضح میباشد. بنابراین، میتوان از کلاندادهها در طراحی و ساخت شهرهای هوشمند استفاده کرد.
با رشد جمعیتها و کاهش منابع، استفادهی بهینه از کالاهای محدود، اهمیت بسیار زیادی خواهد یافت. شهرهای هوشمند، نقشی کلیدی در مصرف بهینهی مواد و منابع خواهند داشت. در این شهرهای هوشمند، سنسورها اطلاعات مختلف را گردآوری میکنند و تراشههای هوشمند، همهی کارها را کنترل مینمایند.
دیگر ترندهای مهندسی معماری در دههی پیش رو
در بالا، سه ترند مهم این رشته در دههی پیش رو را به شما معرفی کردیم. با این حال هنوز موضوعات مهم دیگری وجود دارند که در آیندهای نزدیک، این رشته را دستخوش تغییرات شگرفی میکنند. این ترندها عبارتند از:
- مدلسازی اطلاعاتی ساختمان (BIM)
- معماری پارامتری
- رباتهای معمار و پرینترهای سه بعدی
- شهرهای عمودی
- توسعهی پایدار
جمعبندی
مهندسی معماری رشتهای است که با طراحی ساختمانها و سیستمهای تأسیساتی، لولهکشی و الکتریکی آنها سروکار دارد. فارغالتحصیلان این رشته هم با اصول مهندسی آشنا هستند و هم دید هنری معماران را دارند. این رشته، شاخههای مختلفی دارد. البته مشاغل اصلی این گروه شغلی در سه گروه سازه، سیستمهای ساختاری و MEP قرار میگیرند. امروزه، یکی از داغترین مباحث در این رشته، معماری پایدار است که در آن، توجه ویژهای به اصول توسعهی پایدار میشود.
مهندسی معماری با عمران و با معماری تفاوتهایی دارد و به نوعی میتوان آن را ترکیب این دو رشته دانست. مهمترین عامل در پیدا کردن یک شغل به عنوان مهندس معمار، تحصیلات به ویژه در رشتهی مهندسی معماری و شهرسازی است. گرایشهای مختلف این رشته در مقطع کارشناسی ارشد نیز بازار کار و دستمزد بالایی دارند.
کارفرمایان در استخدام مهندس معمار، به غیر از تحصیلات، به مهارتهایی مثل مهارتهای نرمافزاری، مهارتهای ریاضیاتی و مهارتهای هنری و ارتباطی نیز توجه دارند. فارغالتحصیلان رشتهی معماری و شهرسازی یا گرایشهای مختلف آن، پس از پایان تحصیلات میتوانند در دورههای کارآموزی معماری شرکت کنند و به یک مهندس معمار حرفهای تبدیل شوند. آنها پس از چند سال کسب تجربه و تخصص میتوانند مدیریت بخشهای از پروژههای ساختمانی را به عهده بگیرند و با چند سال دیگر کسب تجربه در چنین مشاغلی، میتوانند یک پروژهی ساختمانی را از صفر تا صد، مدیریت کنند.