نگاهی به جایگاه حقوق کارگران ایرانی نسبت به کشورهای دیگر در سال 1401

تردیدی نیست که برخی از شریف‌ترین مشاغل جهان، در حوزه مشاغل مرتبط با کارگری قرار دارند. کارگران با اجرای وظایف و مسئولیت‌های خود در کسب‌وکارهای مختلف، نقشی مهم و بی‌همتا در رشد سازمان‌ها ایفا می‌کنند. این در حالی است که علیرغم سختی کار این گروه از نیروهای کاری، معمولا حداقل دستمزد کارگران از میانگین درآمد در ایران بیشتر نیست.

در این مقاله به حداقل حقوق و دستمزد کارگران در سالی که گذشت، نگاهی خواهیم انداخت. همچنین به‌منظور ایجاد مقایسه بهتر بین حداقل دستمزد کارگران و میانگین درآمد در ایران در سال 1401، میانگین درآمد مشاغل در ایران را بررسی خواهیم کرد. درنهایت با نگاهی به میانگین درآمد در خارج از کشور، به بررسی متوسط دستمزد کارگران و نیروهای کاری در کشورهای امریکا و کانادا خواهیم پرداخت.

بررسی وضعیت درآمد سرانه و خط ثروت در ایران

پیش از پرداختن به وضعیت حداقل دستمزد کارگران در سال 1401 و میانگین درآمد در ایران، در این قسمت به بررسی وضعیت درآمدی و خط ثروت در ایران خواهیم پرداخت. بر اساس مطلبی که در روزنامه دنیای اقتصاد در تاریخ 19 مهرماه 1401 منتشر شده است، موضوع درآمد سرانه ایرانیان موردبررسی قرار گرفته است.

بر این اساس درآمد سرانه، یکی از معیارهای موردتوجه در گزارش بانک جهانی برای سنجش میزان فقر در ایران بوده است. در این گزارش درآمد سرانه ایرانیان در سال 2011 میلادی، به‌اندازه 8389 دلار اعلام شده است.

به شکلی که درآمد سرانه در 6 سال بعدازآن، روندی کاهشی را تجربه کرده است. درنهایت در سال 2020 میلادی، درآمد سرانه ایرانیان به‌ مبلغ 2756 دلار رسیده است. این بدان معنا است که قدرت خرید مردم در یک دوره 10 ساله، با 67 درصد کاهش همراه بوده است.

همچنین بررسی‌های بانک جهانی در سال 2019 میلادی نشان می‌دهد که 0.6 درصد از کل جمعیت کشور در این سال، در زیرخط فقر شدید قرار داشته‌‌اند. این بدان معنا است که در حدود 500 هزار نفر از جمعیت کشور در این سال، در فقر مطلق بوده‌اند. به‌عبارت‌دیگر در سال 2019 میلادی، دسترسی برای حدود نیم میلیون نفر از مردم کشور به نیازهای اولیه مانند خوراک، پوشاک یا مسکن، با مشکل مواجه بوده است.

خط فقر در سال 1401

در مطلبی که سایت خبر آنلاین در تاریخ 16 فروردین‌ماه 1401 منتشر کرده است، به وضعیت فقر و خط ثروت در ایران پرداخته شده است. بر این اساس 35% از جمعیت کشور را گروه‌های فقیر، 57% را طبقه متوسط و 8 درصد از جمعیت کشور را ثروتمندان تشکیل می‌دهند.

در این مطلب، درامد طبقه متوسط در ایران در گروه‌های مختلف تقسیم‌بندی شده است. گروه‌های با درامد طبقه متوسط در ایران شامل کارکنان و مستمری‌بگیران دولت، کارگران و مشاغل خصوصی، بازنشستگان غیردولتی و خانوارهای فاقد درآمد ثابت هستند.

خوب است بدانید که خبرگزاری کار ایران (ایلنا) در مطلبی که در تاریخ 12 دی‌ماه 1401 منتشر نمود، خط فقر در کشور را اعلام کرده است. به شکلی که خط فقر برای یک خانواده چهارنفره در کشور معادل با 7.7 میلیون تومان و در تهران، مبلغی برابر با 14.7 میلیون تومان در ماه اعلام شده است.

حداقل دستمزد کارگران در سال 1401 چقدر بوده است؟

شاید بتوان حداقل دستمزد کارگران را مبنایی برای تعیین میانگین درآمد در ایران در سال 1401 دانست. به شکلی که معمولا سایر مشاغل، متوسط درآمد ماهانه بیشتری در مقایسه با مشاغل کارگری خواهند داشت. درنتیجه حداقل دستمزد کارگران می‌تواند روی وضعیت درآمدی و خط ثروت در ایران تأثیرگذار باشد.

این میزان حداقل دستمزد معمولا در پایان سال، از طرف شورای عالی کار اعلام می‌شود. این شورا افزایشی به‌اندازه 57.4 درصد را برای حداقل دستمزد کارگران در سال 1401، نسبت به سال قبل از آن تعیین نمود.

درنتیجه حداقل دستمزد کارگران در سال 1401، مبلغی معادل با ۴۱,۷۹۷,۵۰۰ ریال اعلام گردید. همچنین برای سایر سطوح درآمدی، این میزان افزایش به‌اندازه 38 درصد به‌علاوه مبلغ ثابت ماهانه ۵,۱۵۱,۶۶۰ ریال بوده است. برای اطلاع از حداقل حقوق کارگران در سال 1402 می‌توانید مقاله «افزایش حقوق 1402، مالیات بر درآمد و عیدی کارگران در سال جدید» را در بلاگ جاب ویژن بخوانید.

میانگین درآمد در ایران برای مشاغل مختلف چقدر بوده است؟

بر اساس گزارش سراسری میزان افزایش حقوق و دستمزد در سال 1401، در این بخش قصد داریم به میانگین درآمد مشاغل در ایران نگاهی بیندازیم. در این نظرسنجی که از بین افراد شاغل در گروه‌های شغلی مختلف انجام شده است، میانگین درآمد ماهانه در هریک از فرصت‌های شغلی مشخص گردیده است.

در این نظرسنجی، 3946 نفر از افراد شاغل در فرصت‌های شغلی کارگری درآمد خود را اعلام کرده‌اند. خوب است بدانید که میانگین درآمد در ایران در سال 1401 برای این گروه شغلی، کمتر از 6.3 میلیون تومان در ماه بوده است. به شکلی که کارگران و نیروهای خدماتی در تهران در سال 1401، به‌طور متوسط ماهانه در حدود 6.3 میلیون تومان دستمزد داشته‌اند.

به‌علاوه 25 درصد از کارگران شرکت‌کننده در این نظرسنجی، متوسط حقوق و دستمزد خود در تهران را مبلغی کمتر از 5 میلیون تومان در ماه اعلام کرده‌اند. همچنین میانگین درآمد ماهانه برای کارگران در سایر شهرهای بزرگ در سال 1401، مبلغی به‌اندازه 5.8 میلیون تومان گزارش شده است.

این در حالی است که 25 درصد از این افراد، دستمزد خود را کمتر از مبلغ 4.5 میلیون تومان در ماه اعلام کرده‌اند. همچنین میانگین درآمد ماهانه نیروهای خدماتی و کارگران در شهرهای کوچک، 6 میلیون تومان در ماه بوده است.

خوب است بدانید که در بین مشاغل موجود در این نظرسنجی، مشاغل برنامه نویسی بیشترین درآمد ماهانه در ایران را به خود اختصاص داده‌اند. به شکلی که حتی برخی از متخصصان حوزه برنامه نویسی، درآمد خود را بیش از افراد شاغل در حوزه پزشکی اعلام کرده‌اند. در ادامه ضمن بررسی درآمد پزشکان و برنامه نویسان، به بررسی وضعیت حقوق و دستمزد برخی از مشاغل در سال 1401 می‌پردازیم.

درآمد پزشکان در سال 1401 چقدر بوده است؟

معمولا این‌طور تصور می‌شود که یک پزشک، دارای بالاترین میانگین درآمد در ایران است. هرچند ممکن است آمارها و گزارش‌های غیررسمی از درآمد بالای رشته پزشکی حکایت داشته باشد، اما نتایج گزارش سراسری میزان افزایش حقوق و دستمزد در سال 1401 به درآمد معمولی پزشکان اشاره دارد. در جدول زیر به درآمد رشته پزشکی در سال 1401 اشاره شده است:

میانگین درآمد در ایران در حوزه برنامه نویسی

یکی از حوزه‌های کاری پول‌ساز در سال 1401، حوزه کاری برنامه نویسی بوده است. خوب است بدانید که برخی از رشته‌های حوزه برنامه نویسی، بیشترین درآمد ماهانه در ایران را به خود اختصاص داده‌اند. در ادامه به میانگین درآمد ماهانه برنامه نویسان در تهران در سال 1401، اشاره شده است:

بررسی متوسط دستمزد برنامه نویسان در استانهای دیگر، مبالغ متفاوتی از حقوق برنامه نوسان در تهران را نشان می‌دهد. به‌عنوان‌مثال میانگین درآمد ماهانه برای برنامه نویسان تازه‌کار یا باسابقه کاری کم در حوزه برنامه نویسی سی شارپ یا دات نت، مبلغی به‌اندازه 8.4 میلیون تومان در استانهای دیگر است.

همچنین متوسط دستمزد برنامه نویسان ارشد در این حوزه در شهرهای بزرگ به‌غیراز تهران، مبلغی به‌اندازه 14.4 میلیون تومان گزارش شده است. در ادامه، به متوسط دستمزد برنامه نویسان در شهرهای بزرگ به‌غیراز تهران اشاره شده است:

* به دلیل کافی نبودن اطلاعات در سطوح ارشدیت مختلف، داده‌ها به شکل تجمیعی آورده شده است.

میانگین درآمد ماهانه مهندسان در سال 1401 چقدر بوده است؟

برخی از مشاغل با بیشترین درآمد ماهانه در ایران، در ارتباط با حوزه و کار مهندسی هستند. به همین دلیل در این بخش، به میانگین درآمد در ایران برای برخی از رشته‌های مهندسی نگاهی خواهیم انداخت. در جدول زیر، متوسط حقوق و دستمزد برخی از مشاغل حوزه مهندسی در تهران برای سطح کارشناسی آورده شده است:

همچنین در ادامه، میانگین درآمد ماهانه برخی از رشته‌های مهندسی در استانهای دیگر برای سطح کارشناسی آورده شده است:

میزان درآمد در خارج از کشور

مدتی است که بررسی روش‌های مهاجرت افراد متخصص به خارج از کشور، به یکی از داغ‌ترین موضوعات در بازار کار ایران تبدیل شده است. به شکلی که برخی از نیروهای کاری با مراجعه به دفاتر مهاجرتی و صرف هزینه‌های قابل‌توجه، به دنبال مهاجرت به خارج از کشور هستند.

موضوعی که معمولا متقاضیان مهاجرت به خارج از کشور به آن توجه می‌کنند، میزان محبوبیت اسم یک کشور در اذهان عمومی است. این در حالی است که برای انتخاب بهترین مقاصد مهاجرتی، باید به عوامل مهمی توجه نمود.

مواردی مانند وضعیت بازار کار مشاغل، میانگین درآمد ماهانه در یک شغل و هزینه‌های زندگی در استانهای مختلف یک کشور، ازجمله مهم‌ترین مواردی هستند که باید در انتخاب یک مقصد مهاجرتی موردتوجه قرار گیرند.

بعد از بررسی حداقل دستمزد کارگران در سال 1401 و میانگین درآمد در ایران، در ادامه این مقاله به میانگین درآمد برخی از حوزه‌های کاری در خارج از کشور نگاهی خواهیم انداخت. با مقایسه وضعیت حقوق و دستمزد در این کشورها، می‌توانید دید بهتری از وضعیت بازار کار مشاغل در خارج از کشور داشته باشید.

میانگین درآمد در امریکا

به‌منظور انجام مقایسه بین میزان دستمزد نیروهای کاری در ایران و امریکا، در ادامه به متوسط درآمد در امریکا در سال 2022 میلادی اشاره خواهیم کرد. بر اساس مطلبی که در سایت firstrepublic منتشر شده است، میانگین درآمد در آمریکا برای کارگران تمام‌وقت در 3 ماهه دوم سال 2022 میلادی معادل با 54,132 دلار در سال بوده است. در جدول زیر، میانگین درآمد در آمریکا برای برخی از مشاغل آورده شده است:

*منبع: review42

ذکر این نکته ضروری است که مشاغل مورداشاره در بالا در سال 2022 میلادی، در فهرست پردرآمدترین مشاغل یقه آبی (Blue-Collar Jobs) در آمریکا قرار داشته‌اند. منظور از مشاغل یقه آبی مشاغلی هستند که نوعی کار یدی را انجام می‌دهند.

میانگین درآمد در کانادا

میانگین درآمد نیروهای کاری در کانادا در سال 2022 میلادی، مبلغی به‌اندازه 1,175.37 دلار در هفته یا 61,119.24 دلار در سال بوده است. بر اساس مطلبی که در این رابطه در سایت Jobillico منتشر شده است، استانهای نوناووت، سرزمین‌های شمال غربی و یوکان به ترتیب بیشترین میانگین درآمدی را در سال 2022 میلادی به خود اختصاص داده‌اند.

همچنین بیشترین میزان افزایش حقوق در سال 2022 میلادی در کانادا، به ترتیب برای استانهای نوناووت، نیوبرانزویک و کبک بوده است. در جدول زیر، میانگین درآمد در بخش‌های مختلف اقتصادی در کشور کانادا، آورده شده است:

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی وضعیت درآمد سرانه و خط ثروت در ایران پرداختیم. به شکلی که با بررسی حداقل دستمزد کارگران در سال 1401، به میانگین درآمد در ایران برای مشاغل مختلف نگاهی انداختیم. درنهایت با بررسی میانگین درآمد در آمریکا و کانادا، میزان درآمد در خارج از کشور را موردبررسی قرار دادیم.