بیمه خویش فرما چیست، چه قوانینی دارد و مزایا و معایب آن کدامند؟
مطابق با قانون کار، تمامی کارفرمایان، اعم از سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی، موظف به بیمه کردن کارکنان خود در سازمان تأمین اجتماعی هستند؛ اما آیا افراد دارای مشاغل آزاد یا مشاغلی غیراستخدامی مثل فریلنسینگ نیز می‌توانند از خدمات بیمه تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند؟ جواب به این سوال مثبت است و در حقیقت راه حلی برای بیمه شدن این اقشار در نظر گرفته شده است: بیمه خویش فرما.
اشخاصی که توسط هیچ شخص یا سازمانی بیمه تأمین اجتماعی نمی‌شوند، می‌توانند با داشتن شرایطی خاص که البته چندان سخت‌گیرانه نیست، از خدمات بیمه تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند. دقت داشته باشید که بیمه مشاغل آزاد با بیمه‌ی اختیاری کاملا متفاوت است ولی هر دو از نوع خویش‌فرما محسوب می‌شوند.
اگر به تازگی بیکار شده‌اید، می‌توانید تا مدتی از مزایای بیمه بیکاری استفاده کنید؛ ولی پس از آن برای بیمه شدن یا باید مجددا مشغول به کار شوید یا از انواع بیمه خویش فرمای تأمین اجتماعی استفاده کنید. برای پیدا کردن یک کار جدید می‌توانید از طریق مراکز استخدام و کاریابی اقدام کنید.
در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با بیمه‌های اختیاری و مشاغل آزادکار و مزایا و معایب آن‌ها صحبت کنیم. همچنین، به طور کامل قوانین این نوع بیمه‌های تأمین اجتماعی را برای شما توضیح خواهیم داد.
چرا باید بیمه تأمین اجتماعی شویم؟
بیمه تأمین اجتماعی با دیگر بیمه‌هایی که در کشور ما عرضه می‌شود فرق دارد و حق بیمه بین بیمه شده، کارفرما و دولت تقسیم می‌شود. در صورتی که شاغل باشید، سهم بسیار کمی از حق بیمه از حقوق شما کم خواهد شد و مابقی آن را باید دولت و کارفرما تقبل کنند. اما چرا بیمه تأمین اجتماعی تا این اندازه اهمیت دارد؟
خیلی از مردم اطلاع چندانی از خدمات گسترده‌ی بیمه تأمین اجتماعی ندارند و فقط تصور می‌کنند که این بیمه، یک بیمه سلامتی است. به همین دلیل، گاهی برای کسانی که می‌خواهند بیمه خویش فرما شوند، این سوال پیش می‌آید که آیا بهتر نیست به جای پرداخت حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی، آن پول را در جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند؟
یکی از مهم‌ترین خدماتی که بیمه تأمین اجتماعی ارائه می‌دهد، حقوق و خدمات در هنگام بازنشستگی است. بنابراین، اگر قصد ماندن در ایران را دارید، با بهره‌مندی از بیمه تأمین اجتماعی می‌توانید با خیال راحت از بازنشستگی خود زندگی کنید. در ضمن، بیمه تأمین اجتماعی تمام کسانی را که تحت کفالت بیمه‌شونده قرار دارند، تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌دهد. خدمات دیگری مثل بیمه بیکاری و مزایای آن، بیمه از کار افتادگی و …، اهمیت بسیار زیادی به برخورداری از بیمه تأمین اجتماعی داده‌اند.
انواع بیمه‌های سازمان تأمین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه را تحت پوشش قرار می‌دهد و به طور کلی می‌توان بیمه‌های این سازمان را به دو نوع اجباری و خویش‌فرما تقسیم‌بندی کرد. بیمه اجباری، بیمه‌ای است که کارفرما موظف است کارکنان خود را تحت پوشش آن قرار دهد. در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با نوع خویش‌فرما صحبت کنیم. این نوع بیمه به کسانی تعلق می‌گیرد که توسط یک شخص ثالث حقیقی یا حقوقی تحت پوشش بیمه قرار نداشته باشند.
دو نوع بیمه خویش فرما وجود دارد:
- بیمه اختیاری: زمانی که فرد نه خودش مالک یک کسب‌وکار باشد، نه در استخدام یک کارفرمای دیگر باشد و نه تحت تکفل فرد دیگری قرار داشته باشد، می‌تواند با پرداخت ۲۷٪ از حق بیمه، از خدمات بیمه اختیاری بهره‌مند شود.
- بیمه مشاغل آزادکار: این بیمه مخصوص کسانی است که برای کارفرمای دیگری کار نمی‌کنند و صاحب کسب‌وکار خود هستند. در این نوع بیمه، خدمات به انواع مختلف تقسیم می‌شود و بیمه شونده می‌تواند هر کدام از خدمات بیمه مشاغل آزاد کار یا همه‌ی آن‌ها را انتخاب کند. در صورتی که همه‌ی خدمات را انتخاب کند، باید همان ۲۷٪ حق بیمه را پرداخت نماید.
بیمه‌های اختیاری و مشاغل آزادکار چه امتیازات و نواقصی دارند؟
پیش از اینکه برای ثبت نام این نوع بیمه اختیاری تأمین اجتماعی ثبت‌نام کنید، بد نیست که با مزایا و معایب آن آشنا شوید.
مزایای بیمه خویش فرما
شما با این نوع بیمه می‌توانید تحت پوشش‌های درمانی و بازنشستگی سازمان تأمین اجتماعی قرار بگیرید. همچنین، در صورتی که در دوره‌ای که بیمه هستید، حادثه‌ای برای شما پیش بیاید که سبب از کار افتادگی شما شود، بیمه اختیاری تأمین اجتماعی پوشش‌های لازم را برای شما فرآهم می‌آورد. به علاوه، افراد تحت تکفل شما نیز مشمول پوشش بیمه‌ی خدمات درمانی خواهند شد. نهایتا اینکه کلیه‌ی خدمات فوت و دفن و کفن نیز بر عهده‌ی سازمان تأمین اجتماعی قرار می‌گیرد.
معایب بیمه خویش فرما
این نوع بیمه تأمین اجتماعی با وجود تمامی مزایایی که دارد، دارای این مشکل بزرگ است که پرداخت ۲۷ درصد از حق بیمه بر عهده‌ی بیمه‌شونده، قرار دارد و مابقی را دولت می‌پردازد. از دیگر معایب این بیمه می‌توان به عدم امکان استفاده از بیمه‌ی بیکاری، عدم احتساب سابقه بیمه به عنوان سابقه کار، عدم ارائه‌ی غرامت ایام بیکاری به دلیل بیماری یا بارداری و عدم ارائه‌ی کمک‌هزینه‌ی ازدواج اشاره کرد.
ثبت نام اینترنتی بیمه خویش فرما
مطابق با طرح ۳۰۷۰ سازمان تأمین اجتماعی، بسیاری از خدمات این سازمان، از جمله انعقاد قرارداد بیمه‌ی اختیاری به صورت اینترنتی قابل انجام است. پیش از شروع مراحل ثبت‌نام باید حداقل ۳۰ روز سابقه‌ی پرداخت بیمه (یا داشتن کارت پایان خدمت) و کمتر از ۵۰ سال سن داشته باشید. مراحل ثبت نام اینترنتی بیمه خویش فرما به صورت زیر است:
۱- مراجعه به درگاه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین اجتماعی
۲- ثبت نام در سامانه
۳- مراجعه به منوی بیمه‌شدگان در این درگاه
۴- انتخاب ادامه‌ی بیمه به صورت اختیاری
۵- احراز شرایط به صورت سیستمی
نحوه پرداخت حق بیمه خویش فرما
سه روش برای پرداخت حق این نوع بیمه وجود دارد:
۱- مراجعه به کارگزاری‌ها با در دست داشتن قبض حق بیمه که از درگاه الکترونیک سازمان تأمین اجتماعی دریافت کرده‌اید.
۲- پرداخت حق بیمه به صورت اینترنتی
۳- پرداخت حق بیمه با استفاده از شماره‌گیری کد USSD به وسیله‌ی تلفن همراه
معمولا کارگزاری‌های بیمه به ویژه در شهرهای بزرگ مثل تهران به شدت شلوغ هستند و برای این کار باید وقت زیادی را تلف کنید. به علاوه، در شرایط کرونایی این روزها، به هیچ وجه توصیه نمی‌کنیم که به مکان‌های شلوغی مثل این کارگزاری‌ها مراجعه کنید. به جای این کار می‌توانید با مراجعه به حساب کاربری خود در درگاه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین اجتماعی، نسبت دریافت شناسه قبض حق بیمه و پرداخت آنلاین آن اقدام نمایید.
نحوه پرداخت حق بیمه خویش فرما به روش سوم این است که #713*724* با تلفن همراه خود شماره‌گیری کرده و شناسه قبض خود را وارد کنید. در مراحل بعدی می‌توانید با وارد کردن اطلاعات کارت اعتباری خود، حق بیمه را واریز نمایید.
مطلب مرتبط: افزایش حقوق 1403، میزان حقوق، عیدی و مالیات بر درآمد چقدر خواهد بود؟
حداکثر حق بیمه خویش فرما چقدر است؟
حداکثر حق بیمه خویش فرما در سال 1403 برای ماه‌های ۳۱ روزه، ۸۸۹ هزار تومان است. در ماه‌های ۳۰ روزه نیز بیمه شونده باید ۸۶۰ هزار تومان پرداخت کند. این مبالغ مطابق با فرمول زیر محاسبه می‌شود:
حق بیمه اختیاری = (پایه حقوق وزارت کاری × ۱/۲) × ۲۷٪
قوانین بیمه‌های اختیاری و مشاغل آزادکار
شرایط بهره‌مندی از بیمه اختیاری به شرح زیر است:
- حداقل ۳۰ روز سابقه‌ی پرداخت بیمه داشته یا اینکه دارای کارت پایان خدمت باشد.
- سن متقاضی بیش از ۵۰ سال نباشد (برای مرد و زن فرقی ندارد)
- کسانی که می‌خواهند در سنین بالای ۵۵ سال برای بیمه‌ی اختیاری اقدام کنند باید حق بیمه‌ی مازاد سنی را پرداخت نمایند.
- شرط سنی برای متقاضیان بیش از ۱۰ سال سابقه بیمه، منظور نمی‌شود و این متقاضیان در هر سنی می‌توانند درخواست بیمه‌ی اختیاری دهند.
- اگر به هر دلیلی پس از انعقاد قرارداد بیمه اختیاری نتوانید حق بیمه ی یک ماه را تا روز آخر دو ماه بعد تسویه کنید، قرارداد شما فسخ خواهد شد و باید درخواست جدیدی ثبت کنید. تا سه بار امکان درخواست بیمه اختیاری وجود دارد.
شرایط بهره‌مندی از بیمه مشاغل آزادکار این تفاوت کوچک را با شرایط بهره‌مندی از اختیاری دارد که محدودیت سنی برای استفاده از این نوع بیمه تا ۴۵ سالگی است.
بیمه خویش فرما بعد از بیمه بیکاری
برای استفاده از بیمه خویش فرما بعد از بیمه بیکاری هیچ محدودیتی وجود ندارد ولی اگر در مدتی که برای شما بیمه بیکاری واریز می‌شود، قرارداد خویش‌فرما با تأمین اجتماعی ببندید، بیمه‌ی بیکاری شما قطع خواهد شد.
مطلب مرتبط: بیمه بیکاری تامین اجتماعی و راهنمای ثبت نام
آیا بیمه خویش فرما سابقه کار محسوب می شود؟
خیلی‌ها سوال می‌پرسند که آیا بیمه خویش فرما سابقه کار محسوب می شود ؟ در جواب به این سوال باید بگوییم که متأسفانه چنین نیست و این نوع بیمه، فقط سابقه‌ی پرداخت بیمه و نه سابقه کار محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
در صورتی که بیکار یا صاحب کسب‌وکار خودتان باشید و تحت پوشش یک شخص ثالث حقیقی یا حقوقی قرار نداشته باشید، می‌توانید از بیمه خویش‌فرما سازمان تأمین اجتماعی استفاده کنید. این بیمه برای شما سابقه کار محسوب نمی‌شود و مزایایی مثل بیمه بیکاری و خدمات آن، غرامت زایمان، غرامت بیماری و … را به شما ارائه نمی‌دهد اما خدمات درمانی، بازنشستگی و کفن‌ودفن را به طور کامل پشتیبانی می‌کند. این بیمه به دو نوع اختیاری برای افراد بیکار و مشاغل آزادکار برای کسانی که مالک کسب‌وکار خود هستند، تقسیم‌بندی می‌شود و با مراجعه به درگاه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین اجتماعی می‌توانید درخواست بیمه خویش فرما را ثبت کنید.
منبع
نویسنده
اشتراک گذاری
بدون دیدگاه 
