استخدام مدیر پروژه؛ تحصیلات، میزان حقوق و مهارتهای موردنیاز
براساس گزارش ارائه شده سایت pwc، حدود 97% سازمانها معتقدند استخدام مدیر پروژه برای موفقیت سازمانی و بهبود عملکرد کسب و کار بسیار لازم و حیاتی است. مدیر پروژه مسئولیت مدیریت و نظارت بر روند اجرای 0 تا 100 یک پروژه و دستیابی به اهداف و مقاصد تعیین شده را دارد و شغلی بسیار حساس، مهم و کلیدی است. تمامی سازمانها و شرکتهای کوچک و بزرگ برای انجام پروژههای مختلف خود به استخدام مدیر پروژه نیاز دارند. بخش زیادی از مدیران پروژه در رشته مهندسی صنایع تحصیل کردهاند؛ با این حال برای پروژههای تخصصی، اولویت با افرادی است که در همان حوزه، تحصیل کرده باشند.
اما مدیر پروژه کیست و چه مهارتها و توانایهایی باید داشته باشد؟ مسئولیتها و وظایف شغلی مدیر پروژه چیست و برای انجام پروژه به چه تخصصها و تحصیلاتی نیاز دارد؟ در این مقاله در مورد موقعیت شغلی مدیریت پروژه صحبت خواهیم کرد و پاسخ پرسشهای بالا را خواهیم داد. پس در ادامه با ما در سایت استخدام جاب ویژن همراه باشید.
مدیر پروژه کیست؟
وظایف و مسئولیتهای مدیر پروژه (Project Manager) در هر زمینه و فعالیت شغلی ممکن است تفاوتهای زیادی با هم داشته باشد. اما اگر بخواهیم تعریفی کلی از شغل مدیریت پروژه ارائه کنیم میتوانیم این طور بگوییم:
مدیر پروژه مسئول برنامهریزی، نظارت و هدایت پروژهها؛ از ایده پردازی تا اجرا و پایان و اتمام پروژه است. شغل مدیر پروژه یکی از سطوح شغلی ارشد و سطح بالا در هر سازمان و شرکت است و نیاز به تعامل و همکاری گسترده با ذینفعان و سرپرستان داخلی و خارجی شرکت دارد که هرکدام مسئولیت انجام بخشی از پروژه را برعهده دارند.
مطالب مزتبط: آگهیهای استخدام مهندس صنایع
شرکتها و سازمانها برای انجام پروژههای مهم و حساس به استخدام مدیر پروژه نیاز دارند و فردی که این مسئولیت را برعهده میگیرد به تواناییها و مهارتهای تخصصی بالایی نیاز دارد. مدیران پروژه اغلب دارای تحصیلات کارشناسی و بالاتر در رشتههای علوم کامپیوتر، بازرگانی و تجارت هستند و علاوه بر این، چندین سال سابقه کار مدیریتی و نظارتی دارند.
مدیران پروژه معمولا شش جنبه مختلف یک پروژه را مدیریت میکنند:
- مدیریت و تعیین حوزه و وسعت کلی پروژه
- زمانبندی و مدیریت زمان
- بودجه و مسائل مالی
- مدیریت ریسک
- مدیریت کیفیت
- و مدیریت منابع
مهندسین صنایع در طول تحصیلاتشان با جنبههای مختلف مدیریت پروژههای مختلف آشنا شده اند و به همین دلیل آمادگی و توانایی بیشتری برای فعالیت در این حوزه دارند. به همین دلیل، موقعیت شغلی مدیر پروژه اصولا زیرمجموعه رشته مهندسی صنایع به شمار میآید؛ با این حال، با توجه به نوع پروژه، ممکن است به تخصصهای ویژه و فارغ التحصیلان رشتههای دیگر نیاز باشد.
مسئولیتها و وظایف Project Manager
مدیر پروژه موظف است پروژههای بزرگ یا کوچک را طبق زمانبندی و ضربالعجل تعیین شده و با بودجه مقرر شده انجام دهد. در عین حال، از دستیابی به اهداف تعیین شده و حفظ کیفیت و استانداردهای مورد نیاز هم اطمینان پیدا کند.
- تعریف و تعیین اهداف و ارزشهای یک پروژه
- تعیین اهداف کوتاه مدت و طولانی مدت و برنامهریزی برای دستیابی به آن اهداف
- پیش بینی منابع مورد نیاز برای رسیدن به اهداف و مدیریت منابع به روش موثر و کارآمد
- ارزیابی و تعیین بودجه مورد نیاز براساس حوزه و گستره کار و منابع و تجهیزات مورد نیاز
- پیگیری و نظارت بر تک تک هزینههای صرف شده برای انجام مراحل مختلف پروژه
- تهیه و مدیریت برنامه دقیق و جزئی انجام پروژه و تدوین برنامه کاری
- مشورت و اطلاعرسانی به سهامداران و مدیران ارشد در مورد استراتژیها، تنظیمات و پیشرفت پروژه
- تقسیمبندی پروژه به پروژههای کوچکتر و نظارت بر روند اجرا و انجام آنها طبق زمانبندی مشخص شده
- اطمینان از کیفیت انجام پروژه به کمک ابزارها و تکنیکهای ارزیابی کیفیت
- مدیریت تنظیم قرارداد با فروشندگان و تامینکنندگان منابع و کالاهای مورد نیاز
- اطمینان از اجرای پروژه به بهترین شیوه و مطابق با تکنیکها و استانداردهای زمینه فعالیت
- کنترل و نظارت بر انجام و پیشرفت پروژه و در صورت لزوم اعمال تغییرات و اصلاحات
- تعیین ددلاین و ضرالعجل انجام و تکمیل بخشهای مختلف پروژه
- تعیین وظایف و مسئولیتهای هر یک از اعضای تیم و اعلام آن به فرد مربوطه
- مستندسازی و تهیه گزارش از روند انجام پروژه و ارائه آن به مدیران ارشد و سهامداران
- تشخیص و شناسایی مشکلات و ریسکهای احتمالی و تعیین راهکارهایی برای مقابله با آنها
- رسیدگی به مشکلات و موانع ایجاد شده و یافتن راه حل موثر برای آنها
تحصیلات مورد نیاز برای شغل مدیریت پروژه
به طو رکلی، فارغ التحصیلان رشته مهندسی صنایع، تواناییهای لازم برای مدیریت و رهبری پروژهها و عملیاتهای مختلف را در طی تحصیل کسب میکنند و مدیریت پروژه نیز یکی از فرصتهای شغلی مهندسی صنایع به حساب میآید.
برای مشاهده آگهیهای استخدام مهندس صنایع کلیک کنید.
البته شرکتها و سازمانهای مختلف با زمینههای فعالیت متفاوتی ممکن است برای انجام پروژههایشان به استخدام مدیر پروژه نیاز داشته باشند. برخی از رشتههای تحصیلی که اکثر مدیران پروژه موفق و حرفهای در آنها تحصیل کردهاند عبارتند از:
- رشته مهندسی صنایع
- رشتههای علوم کامپیوتر و IT
- تجارت یا مدیریت بازرگانی (MBA)
- گرایشهای مختلف مدیریت
مدرک لیسانس در یکی از رشتههای بالا برای استخدام مدیر پروژه کفایت میکند؛ با این وجود، بسیاری از کارفرماها متقاضیان با مدرک کارشناسی ارشد را در اولویت بالاتری برای گزینش و جذب قرار میدهند.
با این حال، چیزی که از تحصیلات اهمیت بیشتری دارد تجربه و توانایی مدیریت پروژههای مختلف است. در اکثر پروژهها، کارفرماها ترجیح میدهند فردی را استخدام کنند که رشته تحصیلیاش کاملا مرتبط با پروژه باشد و در همین زمینه قبلا تجارب و سوابق متعددی داشته باشد. به این ترتیب، افرادی که در یک زمینه کاری خاص و در ردههای پایینتر و به عنوان کارشناس و کارشناس ارشد مشغول به کار هستند شانس بالاتری برای رسیدن به جایگاه مدیریت پروژه خواهند داشت.
اگر به صفحه آگهیهای استخدام مدیر پروژه در سایت جاب ویژن سری بزنید خواهید دید که شرایط کارفرماها برای استخدام مدیر پروژه ، مرتبط بودن رشته تحصیلی با زمینه فعالیت شرکت است. به طور مثال مدیر پروژه در یک شرکت فناوری اطلاعات میبایست در رشتههای IT تحصیل کرده باشد و در یک شرکت معماری و ساختمانی نیز به مدیر پروژهای با تحصیلات معماری و مهندسی عمران نیاز است.
مطالب مرتبط: کاملترین راهنمای استخدام مهندس صنایع برای کارجویان
مهارتهای تخصصی و فردی مورد نیاز برای استخدام مدیر پروژه
برای مدیریت موفق یک عملیات و پروژه به تخصص و مهارتهای حرفهای ویژهای نیاز است. برخی از این مهارتها به شرح زیر هستند:
- سابقه کار در مدیریت پروژه
- سابقه چندین سال کار در ردههای شغلی پایینتر در همان فیلد کاری
- تسلط و آشنایی بسیار خوب با نرم افزارهای مایکروسافت ورد (به ویژه اکسل)
- تسلط بر نرم افزارهای مدیریت پروژه
- آشنایی با تکنیکها و روشهای مدیریت پروژه (مثل اسکرام/چابک)
علاوه بر تحصیلات و مهارتهای تخصصی، یک مدیر پروژه موفق میبایست واجد مهارتها و تواناییهای فردی مورد نیاز برای انجام و مدیریت یک پروژه باشد.
برخی از این مهارتهای فردی عبارتند از:
- مهارت و توانایی رهبری
- مهارتهای ارتباطی قوی (گفتاری و نوشتاری)
- توانایی انجام و مدیریت چندکار به صورت همزمان
- توانایی کار در شرایط پراسترس و پرتنش
- نظم و زمانبندی خوب و مدیریت زمان عالی
- توانایی مدیریت بحران و یافتن راه حل
- تفکر تحلیلی قوی
- توانایی کار انفرادی و گروهی
- داشتن دید کلی و جامع در عین ریزبینی و دقت به جزئیات
- مهارتهای حل مسئله و مدیریت بحران
تجربه کاری مورد نیاز برای استخدام مدیر پروژه
در بالا گفتیم که اگرچه مهندسین صنایع آمادگی بیشتری برای مدیریت پروژههای مختلف دارند؛ اما برای انجام یک پروژه تخصصی و عملی، بیشتر از مدرک تحصیلی به تجربه و توانمندیهای فردی و حرفهای نیاز است. از همین رو، اغلب کارفرماها برای انجام پروژههای حساس و کلیدی خود اقدام به جذب مدیر پروژه و عملیاتی میکنند که قبلا سابقه و تجربه مدیریت پروژههای مختلف را داشته باشد. هرچند شرایط استخدامی هر شرکت و سازمان متفاوت است؛ اما به طور کلی برای مدیریت پروژه به بیش از 3 سال سابقه کاری مستند در زمینه مدیریت و رهبری نیاز است.
همچنین، یک مدیر پروژه لازم است با تک تک مراحل و جزئیات انجام یک پروژه و روش عملی انجام کارها آشنایی خوبی داشته باشد. به همین دلیل افرادی که سابقا در همان زمینه کاری (در ردههای پایینتر) مشغول به کار بوده اند و با روند انجام پروژه به طور عملی آشنا هستند شانس بالاتری برای استخدام دارند.
اگر هنوز تجربه کاری در زمینه مدیریت پروژه ندارید میتوانید کار خود را با کارآموزی یا دستیاری مدیر پروژه آغاز کنید. بعد از کسب تجربه و آشنایی با روال کار انجام پروژه و در صورت داشتن مهارتهای لازم میتوانید برای فرصتهای شغلی مدیریت عملیات و پروژه رزومه ارسال کنید.
میانگین سطح درآمد و حقوق مدیر عملیات در ایران و کشورهای مختلف چقدر است؟
مدیریت پروژه وظیفهای حساس و مهم است و به همین دلیل هم درآمد نسبتا بالایی دارد. سطح حقوق و دستمزد یک مدیر پروژه بسته به نوع پروژه و شرکت ممکن است متفاوت باشد؛ به طور مثال مدیر پروژه در یک شرکت نفتی پالایشی معمولا حقوق بسیار بالاتری از حقوق مدیر پروژه IT دارد. با این حال، عواملی مثل تجربه کاری، تحصیلات، مدارک مرتبط، مهارتها و تواناییهای ویژه و … هم بر میزان حقوق و دستمزد یک مدیر پروژه تاثیرگذار هستند.
میانگین حقوق مدیر عملیات در ایران
با مشاهده گزارش حقوق و دستمزد در سایت جاب ویژن میتوانیم میانگین حقوق دریافتی ماهیانه مدیران پروژه را در سال 1400 متوجه شویم:
شهر تهران
- میانگین حقوق مدیر پروژه در سال 1400: 14 میلیون تومان
- پیشبینی میانگین حقوق مدیر پروژه در سال 1401: 18 میلیون تومان
شهرهای بزرگ
- میانگین حقوق مدیر پروژه در سال 1400: 11.5 میلیون تومان
- پیشبینی میانگین حقوق مدیر پروژه در سال 1401: 14.4 میلیون تومان
سایر شهرها
- میانگین حقوق مدیر پروژه در سال 1400: 9 میلیون تومان
- پیشبینی میانگین حقوق مدیر پروژه در سال 1401: 11.3 میلیون تومان
البته ممکن است شرکتهای کوچک تبلیغاتی و IT که پروژههای بزرگ و پیچیدهای ندارند در شهر تهران برای شغل مدیر پروژه حقوقی کمتر از 14 میلیون تومان در نظر گرفته باشند. اما از طرف دیگر، شرکتهای نفتی و پالایشی درآمد بسیار بالایی برای مدیریت پروژه در نظر میگیرند و میانگین حقوق این افراد 14 تا 18 میلیون تومان و حتی بالاتر برآورد میشود.
درآمد مدیر پروژه در سایر کشورها
براساس اطلاعات سایت salary.com، میانگین درآمد سالیانه مدیر پروژه در آمریکا حدود 131.822 دلار برآورد شده است.
همچنین موسسه مدیریت پروژه (PMI) نظرسنجی جامعی از 26000 مدیر عملیات حرفهای در 34 کشور دنیا انجام داد و براساس نتایج این گزارش، میانگین حقوق سالیانه این موقعیت شغلی در کشورهای مختلف دنیا عبارتند از:
سوئیس: 130000 دلار
استرالیا: 108.546 دلار
انگلیس: 92.221 دلار
نیوزیلند: 90.442 دلار
هلند: 89.482 دلار
بلژیک: 88.364 دلار
آلمان: 87.245 دلار
قطر: 82.314 دلار
امارات متحده عربی: 81.663 دلار
انواع زمینههای کاری و مسیر شغلی مدیران پروژه
شغل مدیریت پروژه محدود به یک صنعت و حرفه خاص نیست و در تمامی صنایع به مهارت و توانایی این افراد نیاز است. برخی از متداولترین زمینههای کاری مدیران پروژه عبارتست از:
مدیریت پروژههای ساخت و ساز و عمرانی
این زمینه کاری همانطور که از اسمش مشخص با پروژههای ساخت و ساز و عمرانی سر و کار دارد. مدیر پروژه ساختمانی مستقیما با مشتریان در ارتباط است و وظیفه دریافت مجوزهای لازم، برنامه ریزی برای انجام مراحل مختلف ساخت و نظارت و مدیریت کار پیمانکاران را بر عهده دارد.
دارا بودن مدرک لیسانس مهندسی عمران، تجربه مدیریت بودجه، آشنایی با مدیریت ریسک و دانش کافی در مورد مصالح ساختمانی و روند ساخت و ساز از جمله شرایط لازم برای استخدام مدیر پروژه ساخت و ساز هستند.
مدیریت پروژههای معماری
مدیر پروژه معماری نیز مستقیم با مشتریان در ارتباط است و با بازدید منظم از محل پروژه و مشورت با مدیر پروژه ساخت و ساز از کیفیت و درست بودن مسیر پروژه مطمئن میشود.
مدرک لیسانس یا بالاتر در رشته معماری یا مهندسی عمران، دانش بالا در مورد کدهای ساختمانی، تجربه کافی در مورد حل مشکلات و موانع طراحی و ساختمانی و مهارتهای ارتباطی بالا از جمله ویژگیهای یک مدیر پروژه معماری موفق هستند.
مدیریت پروژههای نرم افزاری/IT
فردی که در این حوزه مشغول به کار میشود معمولا سابقه کاری در زمینه توسعه نرم افزار و برنامه نویسی، علوم کامپیوتر و IT دارد. در انجام پروژههای IT اغلب از تکنیک مدیریت پروژه چابک استفاده میشود و به زمانبندی، تکرار چرخه، شناسایی باگها، ارائه بخشهای انجام شده به مشتری و …نیاز دارد.
مدرک لیسانس یا بالاتر در رشتههای مرتبط با IT، دانش کافی در مورد کار در محیطهای با سرعت بالا، تجربه برنامه نویسی به ویژه Java و SQL و مهارتهای سازماندهی و حل مسئله قوی از جمله مهارتهای مورد نیاز برای این شغل هستند.
مدیریت پروژههای نفت و گاز و پتروشیمی
یکی از پردرآمدترین مشاغل مدیریت پروژه در زمینه نفت و گاز است. این شغل به ویژه در ایران که کشوری نفت خیز محسوب میشود بازار کار بسیار خوب و پرتقاضایی دارد. مدیریت پروژههای بزرگ و حساس نفتی، پالایشی و استخراج نفت و گاز از جمله حوزههای کاری این موقعیت شغلی هستند.
کارشناسی معندسی صنایع، نفت و رشتههای مرتبط و سابقه کاری در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی و مهاپرتهای فردی مدیریتی از جمله شرایط لازم برای استخدام مدیر پروژه نفت و گاز هستند.
جمع بندی
انجام و تکمیل پروژههای بزرگ و مهم وظیفهای حساس و چالش برانگیز است و به مدیری نیاز دارد که در عین حال که توجه به جزئیات و ریزبینی بالایی دارد دید کلی و جامعی به پروژه داشته باشد. موقعیت شغلی مدیریت پروژه، شغلی تخصصی است و به مهارتها و تواناییهای فردی و تخصصی ویژهای نیاز دارد.
تقریبا تمامی سازمانها و شرکتهای کوچک و بزرگ، از یک شرکت IT کوچک گرفته تا سازمانها و شرکتهای نفتی، پالایشی بزرگ و چندملیتی برای انجام پروژههایشان به استخدام مدیر پروژه حرفهای نیاز دارند. تحصیلات نقش مهمی در این شغل دارد و اغلب افرادی که در حوزه مدیریت پروژه مشغول به کارند در رشتههای مدیریت، صنایع و رشتههای مهندسی، MBA و رشتههای مرتبط تحصیل کردهاند.
با این حال، بیشتر از مدرک تحصیلی، مهارتها و تواناییهای مدیریتی و سابقه و تجربه کاری در زمینه مدیریت پروژههای مختلف برای کارفرماها اهمیت دارد. این موقعیت شغلی میانگین حقوق و درآمد نسبتا بالایی دارد که با توجه به فشار کاری، حساسیت و اهمیت شغلی و سختی و چالشهایی که در این شغل وجود دارد کاملا معقول و منصفانه به نظر میرسد.
منبع: indeed.com