آشنایی با شغل نگهبانی؛ شرایط لازم، شرح وظایف و بازار کار
تأمین امنیت و حفظ جان و مال و سرمایه یکی از مهمترین دغدغههای هر شرکت و سازمان است. به همین دلیل، هر کسب و کاری به استخدام نگهبان مسئولیتپذیر و قابل اعتماد نیاز دارد. در حال حاضر، انواع مشاغل مرتبط با شغل نگهبانی از جمله نگهبان، حراست، انتظامات و سرایدار وجود دارند. البته هر یک از این موقعیتهای شغلی به مهارتها، تواناییها و ویژگیهای خاصی نیاز دارند و داشن این ویژگیها میتواند باعث استخدام یا رد شدن درخواست شما شود.
اگر تمایل دارید که به عنوان نگهبان در یک شرکت معتبر استخدام شوید، ادامه این مقاله را بخوانید تا با شرایط لازم برای استخدام و شرح وظایف و مسئولیتهای شغل نگهبانی بیشتر آشنا شوید.
معرفی شغل نگهبانی
نگهبان بسته به سطح و نوع شغل، با عناوین دیگری مثل نیروی حراستی، مامور انتظامات، مامور حفظ امنیت و بادیگارد هم شناخته میشود و مسئول تأمین نظم و امنیت تجهیزات و داراییها، محیط کار و کارکنان و مشتریان است. یک فرد فعال در شغل نگهبانی با تأمین امنیت، محیط مناسبی را برای کار و فعالیت ایجاد کرده و از هرگونه اختلال، مزاحمت و خطر جلوگیری میکند. البته شغل نگهبانی سطوح مختلفی دارد و از سرایدار ساده تا مامور انتظامات و حراست را شامل میشود.
برای مشاهده آگهیهای استخدام نگهبان کلیک کنید.
چه حوزههایی به جذب افراد در شغل نگهبانی نیاز دارند؟
تقریباً هر کسب و کاری برای محافظت از اموال و داراییها و برقراری نظم و امنیت به شغل نگهبانی و مامور حراست نیاز دارد. به عنوان نگهبان در مشاغل زیر میتوانید شغل مناسب با حقوق مکفی پیدا کنید:
- نگهبان و حراست بانکها
- انتظامات و حراست پاساژها و مراکز خرید
- نگهبان مجتمعهای مسکونی
- نگهبان شرکت و سازمانها (بخش لابی)
- نگهبان محله، انبار، باغ و…
با مرور و بررسی آگهیهای استخدام نگهبان متاهل یا مجرد در سایت جاب ویژن متوجه میشویم که برای استخدام افراد فعال در شغل نگهبانی در شرکتها و سازمانها و حفاظت فیزیکی معمولاً متقاضیان جوانتر در اولویت قرار دارند؛ اما برای استخدام نگهبان مجتمع مسکونی، برجها و… اغلب افراد میانسال و باتجربه اولویت بالاتری دارند.
در برخی شرکتها، شما تنها نگهبان مجموعه و محل کار هستید. اما در سازمانهای بزرگتر معمولاً چندین نفر مسئولین نگهبانی و تأمین امنیت را برعهده دارند و به صورت شیفتی (استخدام نگهبان 24 48) یا یک روز در میان و… کار میکنند.
حتی در ارگانهای دولتی و سازمانهای بسیار بزرگ هر نگهبان مسئول بخشی از کار است. مثلاً یک نگهبان مسئول نظارت بر دوربینهای مداربسته است و نگهبان دیگر وظیفه بررسی و نظارت بر ورود و خروج افراد و اموال و دارییها به ساختمان را برعهده دارد. این نگهبانان اغلب تحت سرپرستی و نظارت مسئول نگهبانی فعالیت میکنند و گزارشهای روزانه را به او تحویل میدهند.
مطلب مرتبط: راهنمای جامع شغل حراست؛ شرایط، میزان درآمد و بازار کار
چالشهای شغل نگهبانی چیست؟
شغل نگهبانی به طور کلی جزء مشاغل سخت دستهبندی نمیشود. اما به خاطر ماهیت و ساعات کاری متغیر و طولانی، به تواناییهای خاصی نیاز دارد و هرکسی از پس آن برنمیآید. برخی از سختیها و چالشهای شغل نگهبانی عبارتاند از:
ساعات کاری طولانی
هر سازمان و شرکتی برنامه زمانبندی متفاوتی برای ساعات کاری شغل نگهبانی دارد. اما در بسیاری از شرکتها نگهبانها در شیفت شب هم سر کار هستند یا موظف به انجام شیفتهای 24 ساعته پشت سر هم هستند. به همین دلیل، فردی که شغل نگهبانی در شب را انتخاب میکند، باید توانایی و تحمل شببیداری و نگهبانی به مدت بسیار طولانی را داشته باشد.
حقوق و دستمزد نسبتاً پایین
شغل نگهبانی حساس و مهم است. اما از آنجایی که نیاز به تحصیلات، مدارک و تواناییهای تخصصی ندارد، معمولاً کف حقوق را برای آن در نظر میگیرند. البته ممکن است که سازمانهای بزرگ، با توجه به پیچیدگی و سختی وظایف، حقوق بالاتری را پیشنهاد بدهند. اما معمولاً قانون کار در مورد شغل نگهبانی و حقوق پایه وزارت کار مبنا و معیار حقوق و پرداختی به افراد فعال در شغل نگهبانی قرار میگیرد.
در این رابطه و آشنایی بیشتر با حقوق و دستمزد وزارت کار پیشنهاد میکنیم مقاله «آیا حق قانونیتان را دریافت میکنید؟ » را مطالعه کنید. البته سطح حقوق در شغل نگهبانی بسته به نوع مسئولیتهایی که برعهده دارید، متغیر است. به این ترتیب، سرایدار ساده پایینترین حقوق و دستمزد را دارد و مامور حراست یا نگهبان سازمانهای بزرگ و معتبر اغلب درآمد بالاتری دارند.
حساسیت شغلی و مسئولیت بالا
در صورت وجود هرگونه مشکل، سرقت یا خسارت مالی و جانی، نگهبان باید پاسخگو باشد و اگر مشخص شود که این مسأله به خاطر کوتاهی یا غفلت نگهبان به وجود آمده میتواند منجر به توبیخ و جریمه مالی، اخراج و حتی شکایت قضایی شود. به همین دلیل، علیرغم این که شغل نگهبانی و سرایداری در ظاهر ممکن است که شغل سادهای برسد، اما از نظر سطح مسئولیت و پاسخگو بودن جزء مشاغل سخت و حساس به شمار میرود.
شرح وظایف و مسئولیتهای شغل نگهبان
شغل نگهبانی با توجه به حوزه و زمینه کاری میتواند مسئولیتهای متنوعی را شامل شود. مشاغل مختلفی مثل شرکتها و سازمانهای دولتی و خصوصی، بانک، فروشگاهها و مراکز خرید، مجتمعهای مسکونی و برجها و… به استخدام نگهبان و حراست و مامور انتظامات نیاز داشته و مسئولیتهای متفاوتی را از شما انتظار دارند.
به طور کلی، شرح وظایف انتظامات، حراست و نگهبان به شرح زیر است:
- گشتزنی و اطمینان از امنیت محیط کار، نظارت و بررسی دوربینهای مداربسته و تجهیزات امنیتی
- نظارت بر ورود و خروج کارکنان و افراد غریبه به محیط کار
- نظارت بر ورود و خروج افراد غیرساکن و هماهنگی برای ورود میهمانان (در برجها و مجتمعهای مسکونی)
- ارائه گزارش روزانه یا هفتگی به مدیر و سرپرست مربوطه در مورد ورود و خروج افراد و اموال، مشکلات و مزاحمتها و مشکلات پیش آمده
- سرکشی و اطمینان از عملکرد صحیح سیستمهای هشدار و زنگ خطر، دربها و پنجرهها
- جلوگیری از بی نظمی و خسارتهای مالی و جانی با گزارش هرگونه نقص و ایراد در تجهیزات شرکت
- نگهبانی و سرکشی مداوم به بخشهای مختلف محل کار برای پیشگیری از هرگونه آتشسوزی، دزدی و سرقت، خرابکاری و سایر فعالیتهای مجرمانه
- برقراری ارتباط با پلیس و نیروی انتظامی، آتشنشانی و اورژانس پزشکی برای مواقع بحرانی
تحصیلات مورد نیاز برای ورود به شغل نگهبانی
نگهبانی از آن دست مشاغلی است که به تحصیلات دانشگاهی و مدرک آکادمیک خاصی نیاز ندارد و هرکسی که شرایط عمومی و مهارتهای فردی مناسبی داشته باشد میتواند در شغل نگهبانی مشغول به کار شود. با این حال، تقریباً تمامی شرکتها حداقل مدرک تحصیلی برای استخدام نگهبان را دیپلم در نظر میگیرند و شانس استخدام متقاضیان زیر دیپلم پایینتر است.
آیا شغل نگهبانی و حراست به آموزش خاصی نیاز دارد؟
اکثر موقعیتهای شغلی در حوزه نگهبانی نیاز به آموزش خاصی ندارد و صرفاً آشنایی نسبی با پروتکلهای نگهبانی و تجهیزات امنیتی کافی است. اما برخی مشاغل نگهبانی حساستر مثل نگهبان بانک به آموزشهای ویژه مثل کار با اسلحه، باتوم، حمل پول، دورههای حافظت فردی و فیزیکی و… دارد. در حال حاضر، مؤسسات و مراکز مختلفی اقدام به برگزاری دورههای آموزش نگهبان میکنند که شرکت در آنها میتواند فرصتهای شغلی بهتر و درآمد بالاتری برای شما ایجاد کند.
مهارتها و ویژگیهای لازم برای شغل نگهبانی
نگهبان حافظ و مراقب اموال و امنیت جانی افراد و کارکنان است و مسئولیت بسیار مهم و حساسی را برعهده دارد. به همین دلیل، کسی در این شغل پرخطر و مهم موفق میشود که واجد ویژگیها و مهارتهای فردی خاصی باشد.
برخی از مهارتهای یک نگهبان امین و مسئولیتپذیر عبارتاند از:
- مسئولیتپذیری، صداقت و قابل اعتماد بودن
- توانایی کار به مدت طولانی (شیفت نگهبانی کامل 24 ساعته)
- توانایی مدیریت استرس و بحران
- روابط عمومی خوب و مهارتهای ارتباطی بالا (گفتاری و نوشتاری)
- سرعت عمل بالا و خلاقیت در تفکر و توانایی حل مسأله
- برخورد خوب و مؤدبانه با مشتریان، کارکنان و خدمات عمومی
- از نظر قانونی مجاز به حمل اسلحه، در برخی مشاغل (مثل بانک)
- مهارت کار و استفاده از سیستمهای اطفاء حریق، کپسول آتش نشانی و…
- خوش برخورد و آراسته بودن ظاهری
- توانایی قضاوت خوب در موقعیتهای بحرانی و پیچیده
- اطلاع نسبی با قوانین و مقررات قانونی مرتبط با شغل نگهبانی
- توانایی کار به صورت انفرادی و گروهی
- برخورداری از سلامت جسمی و قدرت بدنی مناسب برای برخورد با مزاحمان احتمالی
مهارتهای ویژه برای نگهبان، حراست و مامور انتظامات
علاوه بر مهارتهای بالا، افرادی که قدرت بدنی بالا و ورزیده داشته باشند نیز برای استخدام در شغل نگهبانی در اولویت هستند. حتی ممکن است که برخی شرکتها برای استخدام نگهبان محدودیت قد و وزن در نظر بگیرند و تنها افراد قدبلند و قوی هیکل را جذب کنند.
علاوه بر این، آشنایی با اصول کمکهای اولیه و CPR نیز میتواند در برخی موقعیتهای شغلی برای شما مزیت خوبی به حساب بیاید. به این ترتیب، در صورتی که مشکل یا سانحهای برای کسی پیش بیاید میتوانید قبل از رسیدن اورژانس، اقدامات لازم را انجام داده و جان انسانها را نجات دهید.
چطور به عنوان نگهبان و حراست استخدام شویم؟
مراحل درخواست برای استخدام در شغل نگهبانی در مؤسسه حفاظتی مراقبتی، مجتمعهای مسکونی، سازمان و… نیز مانند سایر مشاغل بوده و لازم است که این مراحل را دنبال کنید:
تهیه رزومه کاری استاندارد و حرفهای: تاریخچه سابقه کاری، مشخصات فردی، تحصیلات و مهارتها که در یک یا حداکثر دو صفحه نوشته شود. رزومه کاری اولین برخورد کارفرما با شما است و تأثیر زیادی بر روند استخدام شما خواهد داشت. اگر رزومه ندارید و نمیدانید که چطور باید رزومه کاری بسازید، به صفحه رزومه ساز جاب ویژن مراجعه کنید و اطلاعات مورد نیاز را تکمیل کنید تا یک رزومه استاندارد برای شما به صورت خودکار ساخته شود.
بررسی آگهیهای استخدام نگهبان در سایتهای کاریابی مثل جاب ویژن و ارسال رزومه به صورت آنلاین یا حضوری در صورتی که واجد شرایط مورد نظر کارفرما باشید، برای جلسه مصاحبه با شما تماس گرفته میشود. اگر در جلسه مصاحبه همه چیز خوب پیش برود، در نهایت به مرحله استخدام میرسید.
استخدام سرایدار و نگهبان با جای خواب
ممکن است که برخی شرکتها، کارخانجات، کارگاههای ساختمانی و تولیدیها به طور دائمی یا برای بازه زمانی مشخص به استخدام سرایدار 24 ساعته و همیشگی نیاز داشته باشند. این قبیل مشاغل معمولاً جای خواب هم به متقاضی میدهند و به نوعی فرد به همراه خانواده در محل کار ساکن میشود.
مزیت این نوع شغل نگهبانی این است که فرد در عین حال که نزدیک خانواده است، به وظایف و مسئولیتهای شغلی خود هم رسیدگی میکند. همچنین دیگر نیازی به اجاره مسکن و پرداخت هزینههای سرسامآور کرایه خانه نخواهد داشت. سرایدار مدرسه، سرایدار باغ و ویلا، سرایدار ساختمان و مجتمع مسکونی از جمله فرصتهای شغلی با جای خواب هستند.
شرایط کارفرماها برای استخدام حراست و نگهبان چیست؟
مدرک دیپلم: شغل نگهبانی نیازی به تحصیلات آکادمیک خاصی ندارد. با این حال، اکثر کارفرماها حداقل مدرک دیپلم را از متقاضیان میخواهند.
سابقه کاری: اگر به تازگی قصد دارید به عنوان نگهبان استخدام شوید، صدها آگهی و فرصت شغلی در جاب ویژن وجود دارند که سابقه کار جزء شرایط لازم آنها نیست. با این حال، برای استخدام به عنوان نگهبان در سازمانهای بزرگ و معتبر و ارگانهای دولتی به سابقه و تجربه کاری هم نیاز خواهید داشت.
سن: توانایی جسمی و سلامتی عمومی جزء مهمترین عوامل مؤثر در شغل نگهبانی هستند و اکثر کارفرماها بازه سنی خاصی را در نظر میگیرند. با این وجود، برای مشاغلی مثل حراست بیمارستان، استخدام حراست در فرودگاه و مشاغل امنیتی و انتظاماتی معمولاً متقاضیان جوانتر به دلیل بنیه و قدرت جسمی بالاتر، در اولویت قرار دارند. اما برای مشاغلی مثل نگهبان برج و مجتمع مسکونی، افراد میانسال و باتجربه شانس بهتری برای استخدام دارند.
ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت از سربازی جزء شرایط لازم برای استخدام نگهبان است. اگر در مصاحبه پذیرفته شوید، اکثر کارفرماها برای استخدام نهایی از شما گواهی عدم سوءپیشینه و گواهی آزمایش عدم اعتیاد را میخواهند.
آیا خانمها هم میتوانند به عنوان نگهبان استخدام شوند؟
شغل نگهبانی به دلیل ماهیت و نوع کارش بیشتر برای آقایان مناسب است و اکثر کارفرماها هم به دنبال استخدام نگهبان آقا میگردند. اما خانمها هم با جستجوی کار در برخی حوزهها میتوانند به عنوان نگهبان مشغول به کار شوند.
به طور مثال، پارکهای مخصوص بانوان معمولاً به نگهبان خانم نیاز دارند یا در مرحله بازرسی و حراست بخش خانمها در فرودگاه و… لازم است که حتماً از نگهبان و حراست خانم استفاده شود. علاوه بر این، خوابگاهها و پانسیونهای دخترانه، باشگاهها و استخرها به سرایدار یا نگهبان خانم نیاز خواهند داشت. معمولاً جنسیت مورد نظر برای شغل نگهبانی در شرایط استخدام نگهبان بیمارستان، فرودگاه و… ذکر میشود.
جمعبندی
شغل نگهبانی یکی از مشاغل حساس و کاربردی است و اکثر شرکتها، سازمانها و کسب و کارها به استخدام نگهبان نیاز دارند. شغل نگهبانی نیازمند تحصیلات خاصی نیست و با مدرک حداقل دیپلم میتوانید مشغول به کار شوید. اما موقعیت شغلی نگهبان، مامور حراست و سرایدار به ویژگیهای شخصیتی خاصی مثل امانتداری، صداقت، مسئولیتپذیری و تعهد بالا نیاز دارد. زیرا نگهبان مسئول امنیت افراد و اموال و حافظ منافع و داراییهای یک سازمان است. شغل نگهبان ساده یا سرایدار معمولاً حقوق بالایی ندارد و حقوق پایه وزارت کار پرداخت میشود. اما هرچه مسئولیتها و وظایف نگهبان بیشتر شود، به تبع آن، میزان درآمد و حقوق و دستمزد نیز بیشتر خواهد شد.
منبع: indeed.com