افزایش حقوق 1402، مالیات بر درآمد و عیدی کارگران در سال جدید

با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، میزان افزایش حقوق سال جدید به یکی از مهم‌ترین بحث‌های فضای کار تبدیل می‌شود. باتوجه به تورم بالای 48 درصد در ایران، بحث میزان افزایش حقوق اهمیت زیادی هم برای کارگران و کارمندان و هم برای کارفرمایان دارد. یکی از مباحث مهم مطرح شده در سال جاری و سال‌های گذشته، عدم تطابق درصد افزایش حقوق با میزان تورم بوده است، به طوری که به گفته هادی ابوی، نماینده کانون انجمن‌های صنفی کارگری کشور، اگر حداقل حقوق 1402 با افزایش 100 درصدی مواجه باشد نیز باز هم جوابگوی هزینه‌ها نیست.

در این مقاله به بررسی آخرین اخبار حداقل حقوق 1402 و درصد افزایش نسبت به سال گذشته، فرمول‌های محاسبه حقوق، عیدی، بیمه و مالیات برای کارگران و کارمندان پرداخته‌ایم.

میزان افزایش حقوق در سال 1402

طبق آخرین اخبار منتشر شده، میزان افزایش حقوق کارمندان در لایحه بودجه سال آینده، پلکانی نیست و برای همه 27 درصد در نظر گرفته شده است. حداقل حقوق و مزایای کارگران (حقوق 8 ساعت قانون کار 1401) که در لایحه بودجه سال جاری، 4 میلیون و 1۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده بود، در سال 1402 به 5 میلیون و 300 هزار تومان خواهد رسید. میزان افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در سال 1402 و دیگر ارگان‌های دولتی نیز 27 درصد اعلام شده است. سقف حقوق قانون کار تعیین شده در این لایحه برای تمامی کارکنان، مستمری بگیران و بازنشستگان کشوری نیز 55 میلیون تومان اعلام و پرداخت بیشتر از آن تحت هر عنوانی ممنوع شده است. حق عائله‌مندی و اولاد نیز در سال 1402 به ترتیب ۵۰ و ۱۰۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. 

برای اطلاع دقیق‌تر از شرایط و میزان افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1402، می‌توانید مقاله «بررسی میزان افزایش حقوق بازنشستگان در لایحه بودجه 1402» را در بلاگ جاب ویژن بخوانید.

حقوق کارگران در سال 1402 چقدر میشود؟

براساس گفته‌های هادی ابوی، نماینده کانون انجمن‌های صنفی کارگری کشور در شورای عالی کار، در مصاحبه با همشهری آنلاین، نحوه تعیین دستمزد کارگران طبق ماده ۴۱ قانون کار صورت می‌گیرد. براساس این ماده، حقوق کارگران بر پایه نرخ تورم و هزینه سبد معیشت کارگران تعیین می‌شود، که در سال 1401، 9 میلیون تومان اعلام شده بود. اما امسال وزیر کار اعلام کرده است که برای سال 1402 تدبیر دیگری انجام خواهد شد. در حال حاضر، افزایش حقوق کارگران سال 1402 نیز به تصویب رسیده است و مشابه کارمندان دولت، به میزان 27 درصد خواهد بود.

مطلب مرتبط: بیمه بیکاری 1402؛ شرایط و مدارک لازم برای ثبت نام بیمه بیکاری تامین اجتماعی

میزان مالیات بردرآمد و معافیت‌های مالیاتی در سال 1402

نرخ مالیات همواره یکی از دغدغه‌های مهم کارکنان و کارگرانی است که مشمول آن می‌شوند. باتوجه به سطح درآمدی پایین کارگران، میزان مالیات بر حقوق مشخص شده در هر سال، اهمیت زیادی پیدا می‌کند.

میزان رعایت حقوق کارگران و تاثیر شرایط اقتصادی و تورم، بستگی زیادی به کمیسیون تعیین کننده مالیات‌ها دارد. براساس خروجی این کمیسیون، کارفرمایان الزام قانونی دارند تا قبل از پرداخت حقوق کارگران خود، مالیات آن را کسر کرده و باقی مانده حقوق را به حساب آن‌ها واریز نمایند.

میزان مالیات بر حقوق کارگران و نحوه محاسبه آن

از نظر کسر مالیاتی، تفاوتی بین حقوق کارگران و کارمندان وجود ندارد و در پایان هر سال، نرخ مالیات بر درآمد برای کارمندان و کارگران به صورت یکسان تعیین می‌شود. نرخ مالیات با توجه به میزان درآمد کارمند یا کارگر مشخص می‌شود. در سال 1402، حداکثر حقوق معاف از مالیات برابر با 10 میلیون تومان تعیین شده است. نحوه محاسبه میزان مالیات پرداختی براساس حقوق ماهانه در جدول زیر آمده است:

نحوه محاسبه معافیت سالانه مزایای غیرنقد در سال 1402

مزایای غیرنقدی نیز ممکن است مشمول مالیات شوند. مزایای غیر نقدی دریافتی کارکنان به میزان دو دوازدهم معافیت سالانه از پرداخت مالیات معاف است. بنابراین برای محاسبه میزان معافیت سالیانه مزایای غیر نقدی در سال 1402، از فرمول زیر استفاده می‌شود (مبالغ به تومان است):

12× معافیت ماهانه = معافیت مالیات سالانه

12× 10.000.000= معافیت سالانه سال 1402

120.000.000 = معافیت سالانه سال 1402

در نتیجه:

2 × (12 ÷ معافیت مالیاتی سالانه) = معافیت مزایای غیرنقد

2 × (12 ÷ 120.000,000) = معافیت مزایای غیرنقد

20.000.000 = معافیت مزایای غیرنقد

براساس فرمول و محاسبات ارائه شده، میزان معافیت مالیاتی مزایای غیر نقد در سال 1402 برابر با 20 میلیون تومان است.

میزان معافیت مالیات عیدی سال 1402

احتمالا برایتان این سوال پیش آمده است که مبلغ عیدی دریافتی شما برای سال 1402، مشمول مالیات می‌شود یا خیر. براساس قانون اداره کار، کارگران و کارمندانی که میزان عیدی آن‌ها کمتر از 10 میلیون تومان باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند. بنابراین افرادی که بیش از 10 میلیون تومان عیدی دریافت کنند، مشمول مالیات عیدی خواهند بود.

مبلغ عیدی آخر سال، تا میزان یک دوازدهم معافیت مالیات‌های سالانه از پرداخت مالیات معاف خواهد بود. همچنین، پاداش دریافتی در بخش خصوصی و دولتی به مجموع درآمدها اضافه و مشمول مالیات می‌شود. معافیت مالیاتی عیدی و پاداش سالیانه باید بر مبنای درآمد سالانه کارمندان اعمال شده و از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود (مبالغ به تومان است):

1 × (12 ÷ معافیت مالیاتی سالانه) = معافیت عیدی و پاداش پایان سال

1 × (12 ÷ 120.000.000۰۰) = معافیت عیدی و پاداش پایان سال

10.000،000 = معافیت عیدی و پاداش پایان سال

جدول حقوق کارگران 1402

در ادامه، جزئیات جدول حقوق کارگران با سابقه کار، با احتساب افزایش 27 درصدی در سال 1402 آورده شده است. لازم به ذکر است مبالغ اعلام شده به تومان بوده و به تصویب رسیده‌اند:

با احتساب این موارد، حداقل حقوق ناخالص دریافتی کارگران (بدون کسر بیمه و مالیات) با یک سال سابقه کار و یک فرزند در سال 1402، معادل 8 میلیون و 52 هزار تومان و کارگران بدون سابقه کار با یک فرزند 7 میلیون و 839 هزار تومان است که از آن بیمه هم کسر می‌شود.

طبق قانون کار، ۳۰ درصد از حقوق دریافتی کارگران مشمول قانون کار، به پرداخت بیمه اختصاص پیدا می‌کند. از این میزان، پرداخت ۷ درصد آن از طریق کسر از حقوق کارگر و ۲۳ درصد مابقی، توسط کارفرما به سازمان تامین اجتماعی انجام می‌شود.

برای محاسبه حق بیمه می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید:

حق بیمه پرداختی توسط کارگر = ((تعداد روزهای کارکرد × پایه حقوق روزانه) + حق مسکن + بن کارگری) × 0/07

بر این اساس، حقوق خالص ماهانه یک کارگر با یک سال سابقه کار و یک فرزند، پس از کسر بیمه در سال 1402 برابر با 7 میلیون و 537 هزار تومان است.

فرمول‌های محاسبه حقوق و دستمزد 1402

در جدول زیر، فرمول‌های محاسبه عیدی، اضافه کاری، مالیات بر حقوق، حق سنوات و… آورده شده است:

عیدی کارگران و کارمندان برای سال 1402 چقدر خواهد بود؟

با رسیدن به ماه‌های پایانی سال، یکی از مهم‌ترین مباحث در کنار افزایش حقوق، بحث میزان عیدی پرداختی کارگران و کارمندان است. براساس مصوبات شورای عالی کار، تمام شرکت‌هایی که زیر نظر وزارت کار فعالیت دارند باید حداقل عیدی معادل ۶۰ روز آخرین دستمزد (2 برابر حقوق ماهانه) و حداکثر عیدی معادل ۹۰ روز آخرین دستمزد (3 برابر حقوق ماهانه) را در پایان سال به کارمندان خود پرداخت کنند. براساس این مصوبه، میزان مبلغ عیدی پرداخت شده نباید از ۶۰ روز دستمزد کمتر و از ۹۰ روز دستمزد بیشتر باشد. اگر میزان کارکرد شما از یک سال کمتر باشد؛ تعداد ماه‌هایی که مشغول به‌کار بوده‌اید را در دو برابر حقوق پایه ماهیانه‌تان ضرب کرده و به 12 تقسیم کنید. البته برای محاسبه دقیق‌تر معمولا از حقوق و دستمزد روزانه استفاده می‌شود.

به طور مثال، اگر حداقل حقوق روزانه یک کارگر در سال 1401 که برابر با 139 هزار و 325 تومان است را در 60 ضرب کنیم:

حداقل عیدی دریافتی پایان سال 1401 باید برابر با 8 میلیون و 359 هزار و 500 تومان و حداکثر عیدی برابر با 12 میلیون و 539 هزار و 250 تومان باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره میزان عیدی کارگران و کارمندان در سال 1402 می‌توانید مقاله «عیدی سال 1402 کارگران، کارمندان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران+ جزئیات» را در بلاگ جاب ویژن بخوانید.

‌اصطلاحات مهم قانون کار

برای درک بهتر اصطلاحات به کار برده شده در این مقاله، در این بخش، به توضیح برخی از مهم‌ترین اصطلاحات قانون کار می‌پردازیم.

• کارگر: مطابق قانون کار، کارگر فردی است که در ازای دریافت هرگونه حق‌السعی (مزد، حقوق،‌ سهم سود و سایر مزایا) به درخواست کارفرما کار می‌کند.
• کارفرما: کارفرما فردی حقیقی یا حقوقی است که کارگر به درخواست او و در قبال دریافت هرگونه حق‌السعی، کار می‌کند.
• مزد: به هرگونه وجوه نقدی و غیرنقدی که در قبال انجام کار از طرف کارفرما به کارگر پرداخت شود، مزد گفته می‌شود. در صورتی که مزد براساس ساعات کاری پرداخت شود به آن مزد ساعتی و اگر بر اساس خروجی انجام کار یا محصول تولیدی باشد کارمزد گفته می‌شود.
• حق‌السعی: کلیه دریافت‌های قانونی کارگر از جمله مزد یا حقوق، کمک عائله‌مندی، بن خواروبار، هزینه مسکن، ایاب‌و‌ذهاب، پاداش افزایش تولید، مزایای غیرنقدی، سود سالانه و… که مطابق قرارداد کار به کارگر پرداخت شود، حق‌السعی نامیده می‌شود.
• حق مسکن: به مبلغی که به عنوان یک مزیت رفاهی جهت پرداخت هزینه مسکن به حداقل حقوق کارگر اضافه و به او پرداخت می‌شود، حق مسکن می‌گویند. میزان حق مسکن پرداختی کارگران، در ابتدای هر سال توسط شورای عالی کار مشخص می‌شود.
• حق عائله‌مندی: حق عائله مندی، کمک هزینه‌ای برای همسران است که به حداقل حقوق کارگران اضافه و به صورت ماهانه پرداخت می‌شود.
• حق اولاد: حق اولاد مبلغی به عنوان کمک هزینه مخارج فرزندان کارگران است که در پایان هر ماه به پایه حقوق وزارت کار کارگر دارای فرزند اضافه و پرداخت می‌شود.

اخبار امروز افزایش حقوق کارگران

طبق آخرین اخبار اعلام شده، میزان افزایش حقوق کارمندان در سال 1402 به تصویب رسیده است. این میزان افزایش، هم برای کارمندان دولت و هم برای کارگران در سال جدید 27 درصد خواهد بود.