بررسی وضعیت درآمد و بازار کار رشته گرافیک در ایران و سایر کشورها
موقعیت شغلی طراح گرافیک یکی از مشاغل پرکاربرد و پرتقاضا در ایران و دنیا به حساب میآید و تقریبا هیچ شرکت یا سازمانی نیست که برای انجام پروژههای تبلیغاتی و هنری خود به یک یا چند گرافیست نیاز نداشته باشد. در این مقاله ابتدا توضیح میدهیم که اصلا گرافیک چیست و بعد در مورد بازار کار رشته گرافیک و فرصتهای شغلی مختلف برای طراحان و گرافیستها صحبت کنیم و شما را با وضعیت اشتغال در این حوزه جذاب و هنری بیشتر آشنا کنیم. اگر گرافیست هستید یا به فعالیت در این حوزه علاقمندید جاب ویژن مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد میکند.
گرافیک چیست؟
گرافیک زبان تصویر است و طراح حرفهای با ترکیب خط و رنگ و خلاقیت با اصول و مهارتهای فنی میتواند آثار باارزشی تولید کند. فارغ التحصیل رشته گرافیک، مشتریان متنوعی میتواند داشته باشد: از یک کسب و کار که برای وبسایت خود، طراح میخواهد، تا یک بند موسیقی یا گروه تئاتر که نیازمند پوستر تبلیغاتی برای تبلیغ اجرای خود است همگی به طراح گرافیکِ کاربلد و حرفهای نیاز داررند.
مطالب مرتبط: استخدام گرافیست، راهنمای جامع کارجویان
چطور میتوانیم گرافیست شویم؟
گرافیک یکی از رشتههای پرطرفدار هنر است که هم در هنرستان و هم در دانشگاه تدریس میشود. گرافیستهایی که در حال حاضر مشغول به کار هستند به دو گروه کلی تقسیم میشوند:
- افرادی که در هنرستان در رشته گرافیک یا در شاخه کار و دانش در رشته گرافیک کامپیوتری تحصیل کردهاند و بعد وارد دانشگاه شدهاند.
- افرادی که دیپلم دبیرستان دارند و با شرکت در کنکور هنر در رشته گرافیک درس خواندهاند.
دارا بودن مدرک کارشناسی رشته گرافیک در دانشگاه (یا بالاتر) برای برخی شرکتها جزء الزامات شغلی graphist به شمار میرود؛ در حالی که برای بعضی دیگر، داشتن دیپلم هنرستان نیز کفایت میکند.
اگر رشته تحصیلی شما در دانشگاه غیرمرتبط با گرافیک باشد شانس همکاری با شما کمتر میشود؛ اما غیرممکن هم نیست. در این صورت لازم است با ارائه پورتفولیو و نمونه کارهای جذاب و باکیفیت، مهارت و سطح توانایی خود را به نمایش بگذارید و کارفرما را متقاعد به استخدام خود کنید.
تحصیل رشته گرافیک در دانشگاه
در حال حاضر گرایشهای متعددی برای رشته گرافیک در دانشگاههای ایران وجود دارد که علاقمندان میتوانند این گرایشها را در مقاطع کاردانی، کارشناسی و بالاتر تحصیل کنند.
از جمله گرایشها و زیر شاخه های رشته گرافیک در دانشگاه عبارتند از:
- گرافیک تزیینی و محیطی
- تصویرسازی
- چاپ و بسته بندی
- مدیریت تبلیغات تجاری
- طراحی زیورآلات
- طراحی پوستر و نشانه
انواع دروس رشته گرافیک در دانشگاه و کارگاههای مختلف، دانشجویان را با ابعاد مختلف رشته طراحی و گرافیک آشنا میکند. طراحی، مبانی هنرهای تجسمی، کارگاه چاپ دستی، خوشنویسی و عکاسی، مبانی تصویرسازی، کارگاه گرافیک و اصول صفحه آرایی از جمله دروس رشته گرافیک در دانشگاه هستند که دانشجویان گرافیک در مقاطع مختلف مطالعه میکنند.
حوزههای فعالیت و بازار کار رشته گرافیک و طراحی
در حال حاضر بازار کار خوب و بسیار متنوعی برای رشته گرافیک کامپیوتری و طراحی وجود دارد و فردی که در رشته گرافیک تحصیل کرده باشد با توجه به علاقه و مهارتهایش میتواند در حوزههای مختلفی مشغول به کار شود.
تبلیغات یکی از پرکاربردترین و پردرآمدترین حوزههای فعالیت برای گرافیست است و اکثر شرکتها و سازمانها برای انجام پروژههای تبلیغاتی خود به طراح گرافیک نیاز دارند. پس از آن، حوزه نشر و چاپ نیز یکی دیگر از حوزههای فعالیت گرافیستها محسوب میشود. البته هر کسب و کار و سازمانی هم برای پیشبرد فعالیتهای تجاری و تبلیغاتی خود، به صورت دائم یا موقت به graphic designer نیاز خواهد داشت.
طراحی لوگو و آرم تجاری، طراحی روی جلد کتاب،طراحی پوستر، طراحی حروف، طراحی و صفحهآرایی روزنامه و مجلات نیز از جمله حوزههای فعالیت طراحان گرافیک هستند.
به عنوان طراح هنری میتوانید در یکی از حوزههای زیر مشغول به کار شوید:
- آژانسهای تبلیغاتی
- انتشارات و چاپخانههای بزرگ
- روزنامهها و مجلات
- برندهای تبلیغاتی
- شرکتهای چندرسانهای
- صدا و سیما و شرکتهای حوزه رسانه
- صنایع بستهبندی
درآمد شغل کارشناس گرافیک در ایران چقدر است؟
با توجه به نیاز مبرم تمام شرکتها و کسب و کارها به تبلیغات و تهیه محصولات بصری، تقاضای زیادی برای استخدام کارشناس گرافیک وجود دارد و این موقعیت شغلی، یکی از مشاغل پردرآمد به حساب میآید. میزان دستمزد و حقوق ماهیانه یک طراح گرافیک بسته به نوع شرکت و حوزه فعالیت آن متغیر است. اما به طور کلی حقوق ماهیانه یک طراح گرافیک تازه کار و کارآموز در ایران از حدود 2 میلیون تومان شروع میشود و با افزایش تجربه و مهارت به تدریج بالاتر میرود.
میانگین درآمد و حقوق ماهیانه یک طراح گرافیک ارشد و باتجربه در شرکتهای کوچک تا متوسط بین 7 الی 10 میلیون تومان و در سازمانها و شرکتهای بزرگ 10 تا 30 میلیون تومان تخمین زده میشود.
با مراجعه به صفحه استخدام گرافیست میتوانید انواع آگهیهای جذب، شرح وظایف و حقوق پیشنهادی را مشاهده کنید. در ادامه یکی از این آگهیها را مشاهده میکنیم:
میزان درآمد گرافیست در کشورهای دیگر
درآمد گرافیست با توجه به حوزه فعالیت و تنوع محصولاتی که تولید میکند و همینطور میزان مهارت و تجربهای که دارد، متغیر است. با این حال، میانگین درآمد طراح گرافیک در برخی کشورهای دنیا را ارائه میکنیم تا دید بهتری از بازار کار رشته گرافیک در دنیا داشته باشید. لازم به ذکر است تمامی این آمار از دادههای سایت salaryexpert و بعد از نوسانات بازار کار، متاثر از پاندمی کرونا Covid-19 استخراج شده است.
درآمد شغل گرافیست در آمریکا: یک طراح باتجربه در ایالات متحده به طور میانگین سالانه 62,871 هزار دلار درآمد خواهد داشت.
درآمد گرافیک دیزاینر در کانادا: گرافیستها در کانادا به طور میانگین سالانه 60 هزار دلار درآمد دارند.
درآمد طراح در انگلستان: میانگین درآمد سالانه این شغل در انگلستان حدود 49,131 هزار دلار میباشد.
میانگین حقوق طراح گرافیک در ترکیه: کارشناس طراح گرافیک در کشور ترکیه به طور میانگین 68.725 لیر در سال درآمد خواهد داشت.
درآمد طراح در فرانسه: طراحان در کشور فرانسه به طور میانگین میتوانند 42 699 یورو درآمد داشته باشند.
مزایا و معایب همکاری در آژانسهای طراحی و تبلیغاتی
یکی دیگر از موقعیتهای شغلی و بازار کار رشته گرافیک ، کار در آژانسهای طراحی و تبلیغاتی است. این آژانسها مشتریان مختلف با زمینههای فعالیت متفاوتی دارند و برای انجام سفارشات تبلیغاتی آنها به طراح نیاز دارند. آژانسهای تبلیغاتی معمولا چندین گرافیست دارند که در قالب یک تیم کار میکنند و سفارشات و پروژههای مختلف مشتریان را انجام میدهند.
مزایای کار در آژانس طراحی
- محیط حرفهای و تخصصیتر
- انتظارات معقولتر
- فرصت یادگیری از گرافیک دیزاینرهای باتجربهتر
- طراحی تخصصی و امکان کسب تجربه عمیقتر در یک حوزه خاص
معایب کار در آژانس تبلیغاتی
- امنیت شغلی پایینتر
- فشار کاری و محدودیتهای زمانی سختگیرانهتر
مزایا و معایب موقعیت شغلی گرافیست تمام وقت
بسیاری از شرکتها و سازمانهای بزرگ و برندهای معتبر برای انجام امور تبلیغاتی خود به طور دائم و همیشگی به طراح نیاز دارند؛ از این رو، این قبیل شرکتها اقدام به جذب طراح گرافیک تمام وقت میکنند. در موقعیت کاری تمام وقت، گرافیست در روزها و ساعات مشخصی (طبق قانون وزارت کار) در محل کار حضور پیدا میکند و سفارشهای خواسته شده را انجام میدهد. گرافیست تمام وقت معمولا به عنوان عضوی از یک گروه بزرگتر و همراه با چند طراح دیگر کار میکند؛ هرچند در برخی مواقع ممکن است تنها گرافیک دیزاینر آن شرکت باشد.
مطالب مرتبط: آگهیهای استخدام گرافیست
فعالیت تمام وقت برای یک سازمان نیازمند طیف وسیع و متنوعتری از مهارتهاست تا همه نیازهای مرتبط با طراحی را در بربگیرد. یکی از مزایای کار به عنوان گرافیست تمام وقت این است که امکان و فرصت تجربیات متنوعی را پیدا میکنید که شاید در آژانس تبلیغاتی امکانپذیر نباشد.
مزایا
- منظم و مشخص بودن ساعات کار و حضور در شرکت
- درآمد مطمئن و ثابت ماهانه
- فرصت رشد و کسب تجربه
- تمرکز بر یک حوزه و آرامش بیشتر
معایب
- قوانین و محدودیتهای بیشتر
- نیاز به ارتباطات بیشتر
- محیط اداری و کاری (در مقایسه با استودیو هنری)
بازار کار گرافیست دورکار یا فریلنسر
براساس اطلاعات glassdoor، در سال 2016 حدود 18% از طراحان گرافیک به صورت خوداشتغالی و مستقل کار میکردند. با این حال، آمار نشان میدهد که تعداد طراحان فریلنسر و آزادکار در حال افزایش است. دلیل این افزایش را میتوان در سه چیز جستجو کرد:
- بسیاری از شرکتها و سازمانها به صورت موقت به طراح گرافیک نیاز دارند؛ به همین دلیل اقدام به جذب گرافیست پروژهای میکنند.
- بیماری همه گیر کرونا و لزوم قرنطینه و فاصلهگذاری اجتماعی باعث افزایش آگهیهای استخدام طراح گرافیک دورکار و غیرحضوری شد.
- اگر مهارت و سرعت بالایی در انجام پروژهها داشته باشید از طریق کار غیرحضوری و پروژهای، درآمد بالاتر و بیشتری میتوانید کسب کنید.
از آن جا که اکثر مشتریان به طور موقت و دورهای به طراح نیاز دارند طراحان گرافیک زیادی به صورت خوداشتغالی و پروژهای فعالیت میکنند. اگر مهارتهای لازم را داشته باشید و دقت و ریزبینی، ذوق و خلاقیت و مدیریت زمان خوبی داشته باشید میتوانید از طریق موقعیت شغلی گرافیست، درآمد بسیار خوبی کسب کنید.
در این سبک اشتغال، مسئولیت تمام جنبههای کار، از پیدا کردن مشتری گرفته تا روابط عمومی و انجام سفارش و ارتباط با مشتری برعهده خود شماست. به همین دلیل، طراح فریلنسر، علاوه بر مهارتهای طراحی به مهارتهای بیشتری مثل ارتباطات، مدیریت زمان، خودنظارتی، مشتری مداری و … هم نیاز دارد.
مزایای کار گرافیک فریلنسر
- عدم نیاز به حضور در یک مکان ثابت
- عدم محدودیت در ساعات و روزهای کاری
- ساعات کاری منعطف
- آزادی و خلاقیت بیشتر در کار
معایب شغل گرافیست غیرحضوری
- کار انفرادی و تکی
- نیاز به پیدا کردن مشتری
- درآمد نامشخص و متغیر
آینده و مسیر شغلی رشته گرافیک
موقعیت شغلی گرافیست از آن دست مشاغلی است که بیش از همه به تجربه و مهارت عملی نیاز دارد. به همین دلیل، فارغ التحصیل رشته گرافیک ابتدا به عنوان کارآموز یا دستیار مشغول به کار میشود و شاید در ابتدا حقوق و درآمد بالایی نداشته باشد. اما هرچه تجربه و مهارت و سابقه کاری طراح بالاتر برود و رزومه و پورتفولیوی غنیتری داشته باشد میتواند موقعیتهای شغلی بهتر و تخصصیتری را به دست بیاورد. به طور کلی 4 سطح شغلی مختلف برای رشته گرافیک وجود دارد:
1. کارآموز یا گرافیست دستیار
در این سطح شغلی، شما به عنوان کارآموز یا دستیار وارد تیم گرافیک میشوید و معمولا تحت نظارت و سرپرستی یک یا چند طراح گرافیک باتجربه فعالیت میکنید. برای تصدی این مشاغل از شما سابقه کاری زیادی نمیخواهند؛ اما لازم است تحصیلات دانشگاهی لازم یا مهارتهای اولیه را داشته باشید. به مرور که تجربه و مهارت بیشتری در کار پیدا کنید میتوانید به سطح شغلی بالاتر ارتقا پیدا کنید و به عنوان گرافیست حرفهای مشغول به کار شوید. در این دوره سعی کنید میزان تسلط خود بر نرمافزارهای کاربردی گرافیک مثل فتوشاپ، ایلوستریتور، کورل دراو و ایندیزاین را افزایش بدهید و به اطلاعات فنی خود اضافه کنید.
2. طراح و گرافیست باتجربه
طراحی که حدودا 3 تا 5 سال تجربه کاری (یا بیشتر) داشته باشد به عنوان گرافیست باتجربه و حرفهای شناخته میشود. البته میزان سابقه کاری مورد نیاز برای رسیدن به این سطح ممکن است در هر شرکت و سازمانی متفاوت باشد. این طراح گرافیک تسلط خوبی به ابزارها و نرم افزارهای طراحی دارد و قادر به همکاری با انواع مشتریان و سازمانها میباشد.
3. گرافیست ارشد
بعد از چندین سال تجربه حرفهای، وارد سطح شغلیِ گرافیست ارشد میشوید. طراح ارشد دیجیتال، طراح ارشد UX/UI یا طراح برند ارشد همگی جزء این دستهبندی قرار میگیرند. بخشی از مسئولیتهای شما در این سطح، نظارت گرافیستهای تازهکار و سرپرستی و نظارت بر یکپارچگی تیم و انجام به موقع پروژههای گرافیکی است.
4. مدیر طراحی یا هنری
بالاترین سطح شغلی در رشته گرافیک مربوط به موقعیت شغلی مدیر طراحی یا مدیر خلاقیت است. گرافیستی که در این موقعیت شغلی کار میکند سابقه کاری گستردهای در زمینه طراحی خلاق و انجام محصولات و تولیدات گرافیکی مختلف دارد. مدیر هنری سرپرستی تیم گرافیستها و مدیریت انجام پروژهها را برعهده دارد و بالاترین میزان حقوق و درآمد را خواهد داشت.
مطلب مرتبط: بررسی میانگین حقوق و درآمد گرافیست در ایران و دنیا
اگر میخواهید به عنوان گرافیست استخدام شوید این نکات را رعایت کنید!
هرچقدر هم در کارتان باتجربه و باسابقه باشید؛ قبل از هر چیز به یک رزومه استاندارد و حرفهای نیاز دارد. رزومه اولین برخورد کارفرما با شماست و براساس آن تصمیم میگیرد شما را به مصاحبه دعوت کند یا خیر. بسیاری از طراحان سعی میکنند با تهیه رزومه گرافیکی و خلاقانه از همان ابتدا هنرشان را به کارفرما نشان دهند.
همچنین، ارائه نمونه کارهای گذشته بخشی مهم و تاثیرگذار از رزومه شماست. در صورتی که از رزومه ساز جاب ویژن برای ساخت رزومه کاری خود استفاده کنید میتوانید در بخش مهارتها، لینک نمونه کارهای قبلی خود را نیز به رزومه اضافه کنید.
جمعبندی
شغل گرافیست و طراح یکی از مشاغل پرکاربرد است و تقاضای زیادی برای آن وجود دارد. گرافیستی که مهارتها و تجربه بالا و همینطور ذوق و خلاقیت هنری خوبی داشته باشد میتواند به درآمد و حقوق ماهانه بالایی دست پیدا کند. امیدواریم این اطلاعات به شما کمک کند دید بهتری از درآمد و بازار کار رشته گرافیک پیدا کرده باشید و بتوانید شغل مورد نظرتان را پیدا کنید. شما چه تجربهای در این مورد دارید؟ به نظرتان بازار کار رشته گرافیک وافعا خوب و پردرآمد است؟ چه سختیها و موانعی در راه اشتغال طراحان وجود دارد؟ لطفا برای ما کامنت بگذارید و نظر و تجربیات ارزشمند خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع: flexjobs.com