استخدام مدیر منابع انسانی؛ راهنمایی جامع برای کارجویان
فهرست مطلب
یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر سازمان، بخش منابع انسانی است. سازمان‌های بزرگ و موفق نیازمند استخدام مدیر منابع انسانی شایسته هستند. عملکرد اصلی بخش منابع انسانی، جذب نیروی انسانی شایسته، نظارت بر عملکرد پرسنل و افزایش راندمان منابع انسانی است. معمولا مدیران این بخش، از میان کارکنان حاضر منابع انسانی انتخاب می‌شوند. با این حال، بعضی از سازمان‌ها، ترجیح می‌دهند که برای جذب شایسته‌ترین گزینه‌ی ممکن به منظور به‌کارگیری در این جایگاه شغلی حساس، آگهی استخدام منتشر کنند.
برای مشاهده‌ی آگهی‌های استخدام مدیر منابع انسانی، کلیک کنید.
با وجود اینکه با پیشرفت فناوری، انتظار می‌رود که نیاز سازمان‌ها به نیروی انسانی کاهش یابد، ولی این شغل، شغلی رو به رشد است. سازمان‌ها در انتخاب فرد مناسب برای این شغل، توجه زیادی به تحصیلات، تجربه و مهارت‌های نرم دارند. معمولا کسانی در این جایگاه قرار می‌گیرند که قبلا تجربه‌ی کار در واحد منابع انسانی یا کار مدیریتی داشته باشند.
مدیریت منابع انسانی، یک جایگاه سطح بالا در هر سازمانی محسوب می‌شود و بنابراین، درآمد و البته مسئولیتهای زیادی دارد. جای پیشرفت برای مدیران جوان منابع انسانی بسیار زیاد است و آن‌ها می‌توانند به سرعت جایگاه‌های شغلی بالاتر را تصاحب کنند.
این مقاله، راهنمایی جامع برای کارجویان علاقه‌مند به شغل مدیریت منابع انسانی است. شرایط و نیازمندی‌های تصاحب این شغل، مزیت‌ها و مشکلات آن، اهمیت این جایگاه شغلی در آینده و مسیر حرفهای مدیر منابع انسانی، از مهم‌ترین موضوعاتی هستند که به آن‌ها خواهیم پرداخت.
مقدمه‌ای بر مدیریت منابع انسانی
پیش از صحبت در رابطه با شرایط استخدام مدیر منابع انسانی، بد نیست که با مفهوم مدیریت منابع انسانی آشنا شویم. مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management) یا به اختصار HRM مسئول افزایش کارایی کارکنان برای برآورده‌سازی اهداف استراتژیک سازمان است. به عبارت دقیق‌تر، این بخش، پرسنل سازمان‌ها را مدیریت کرده و بر پیروی آن‌ها از سیستم‌ها و سیاست‌های سازمان، تأکید دارد.
اگر بخواهیم خیلی خلاصه، HRM را تعریف کنیم، می‌توان گفت که این مفهوم به معنی استخدام و انتخاب کارکنان، هدایت و تشویق پرسنل، آموزش دادن به نیروهای انسانی و کمک به پرورش مهارت‌ها در کارکنان سازمان می‌باشد.
به علاوه، HRM شامل سنجش عملکرد کارکنان، تعیین پاداش‌ها و مزایا، حفظ روابط مناسب بین سازمان و شرکای تجاری و حفظ ایمنی، رفاه و سلامت کارکنان مطابق با سیاست‌های سازمان و دولت می‌باشد.
چه مسائلی در حوزه‌ی مدیریت منابع انسانی جای دارند؟
حوزه‌ی HRM، بسیار وسیع است و مسائل متعددی را در بر می‌گیرد. این حوزه شامل تمامی مواردی است که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
نقشه‌ی سلسله‌مراتب سازمانی و تعریف جایگاه‌های شغلی
هر سازمان بزرگ دارای یک طرح از جایگاه‌های شغلی و سلسله‌مراتب سازمانی است. این نقشه تعیین میکند که آیا شرکت به جذب پرسنل جدید یا تعدیل نیرو نیاز دارد یا خیر. همچنین، در این نقشه مشخص می‌شود که کدام جایگاه‌های شغلی بر مشاغل دیگر نظارت دارند و هر کسی مسئول چه کاری است. تهیه‌ی این نقشه و به‌روزرسانی پیوسته‌ی آن، یکی از مهم‌ترین وظایف مدیر بخش منابع انسانی است.
طراحی تحلیل شغل
تحلیل شغل را می‌توان به عنوان فرآیند شناسایی مسئولیت‌ها و نیازمندی‌های هر جایگاه شغلی و اهمیت نسبی هر کدام از این مسئولیت‌ها در آن شغل تعریف کرد. طراحی تحلیل شغل به معنی طراحی جایگاه‌های شغلی براساس بررسی‌های انجام شده در رابطه با هر شغل است. این طراحی، تعریف دقیقی از هر جایگاه شغلی در سازمان، فرآهم می‌آورد.
انتخاب و استخدام پرسنل
واحد منابع انسانی (HR) هر شرکت، پس از طراحی تحلیل شغل، آگهی‌های دعوت به همکاری را آماده و آن‌ها را در پلتفرم‌های کاریابی مثل جاب ویژن منتشر میکند. سپس، واحد HR سازمان وظیفه دارد تا رزومه‌های دریافتی را بررسی کرده و شایسته‌ترین افراد برای هر شغل را به مصاحبه دعوت نماید. در نهایت، باید براساس نتایج مصاحبه و حقوق‌های پیشنهادی شایسته‌ترین فرد با کمترین هزینه برای سازمان، به منظور قرار گرفتن در هر جایگاه شغلی، انتخاب شود. این فرآیند، جذب نامیده می‌شود. بالاترین رده‌های مدیریتی هر سازمان نیز کار استخدام مدیر منابع انسانی را انجام می‌دهند.
القای خط مشی سازمان به پرسنل
بعد از انتخاب پرسنل، واحد HR باید خظ مشی سازمان را به آن‌ها القا کند. کارکنان جدید باید با فرهنگ، ارزش‌ها، قوانین کاری و دیگر کارکنان سازمان، آشنا شوند.
آموزش پرسنل جدید
کارکنان جدیدی که وارد سازمان می‌شوند، هرچقدر هم که آموزش‌دیده و بامهارت باشند، نیازمند گذراندن دوره‌ای آموزشی هستند. این کار، یکی از مهم‌ترین وظایف واحد HR است. گاهی اوقات حتی کارکنان باسابقه نیز باید دوره‌های آموزشی را بگذرانند تا کارایی آن‌ها بالاتر برود و برای کارهای جدید، آماده شوند.
ارزیابی عملکرد
ارزیابی دوره‌ای عملکرد کارکنان از مهم‌ترین کارهایی است که منابع انسانی باید انجام دهد. نتایج این ارزیابی‌ها، تعیین‌کننده‌ی ترفیع‌گرفتن، افزایش دستمزد، تشویقی‌ها و … هستند.
مسئولیت‌ها و وظایف شغلی مدیر منابع انسانی
مدیر بخش منابع انسانی، کسی است که واحد HR سازمان را مدیریت میکند. حالا که با مفهوم HRM آشنا شدید، می توانیم در رابطه با وظایف و مسئولیتهای مدیر HR صحبت کنیم. به طور کلی می‌توان گفت که هدف سازمان‌ها از استخدام مدیر منابع انسانی انجام وظایف زیر است:
- تعیین و اجرای استراتژی‌های HR مطابق با استراتژی‌های کلی سازمان
- برقرار ارتباط بین هیئت مدیره با پرسنل
- مدیریت فرآیند انتخاب و جذب پرسنل جدید
- پشتیبانی از نیازهای کنونی و آتی سازمان از طریق توسعه‌ی منابع انسانی، انگیزه دادن به کارکنان و حفظ پرسنل سازمان
- ایجاد استراتژی‌ها، سیستم‌ها، تاکتیک‌ها و روش‌های HR و نظارت بر اجرای آن‌ها در سرتاسر سازمان
- ایجاد یک محیط کاری مثبت برای پرسنل
- نظارت و مدیریت بر سیستم ارزیابی عملکرد
- طراحی و اجرای یک سیستم حقوق و مزایا
- ارزیابی نیاز پرسنل به آموزش و تدارک دیدن برنامه‌های آموزشی
- گزارش‌دهی به هیئت مدیره‌ی سازمان و تصمیم‌گیری براساس شاخص‌های HR
- نظارت بر عملکرد قانونی بخش‌ها و افراد مختلف در سازمان
شاخص‌های مدنظر کارفرمایان در استخدام مدیر منابع انسانی
همانطور که گفته‌های بالا نشان می‌دهند، جایگاه شغلی HRM برای بقا، رشد و موفقیت سازمان‌ها، از اهیمت ویژه‌ای برخوردار است. اگر واحد HR کارش را به درستی انجام ندهد، پرسنل سازمان، حتی اگر بخواهند، نمی‌توانند کارایی لازم را داشته باشند. کسی که در این سمت قرار می‌گیرد باید بتواند واحد HR را به بهترین شکل ممکن، مدیریت نماید تا کل سازمان، به صورت یک سیستم یکپارچه و روان، کارش را انجام دهد. بنابراین، انتخاب بهترین گزینه‌ی ممکن برای این جایگاه شغلی، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در اینجا می‌خواهیم در رابطه با مهم‌ترین شاخص‌هایی که کارفرمایان در انتخاب مدیر HR به آن‌ها توجه دارند، صحبت کنیم.
اهمیت تحصیلات در استخدام مدیر منابع انسانی
اولین و مهم‌ترین پارامتری که کارفرمایان در انتخاب فرد مناسب برای جایگاه شغلی HRM در نظر می‌گیرند، تحصیلات است. حداقل مدرک تحصیلی لیسانس در یکی از رشته‌های زیر برای این این شغل ضروری است:
- گرایش‌های مختلف مدیریت، به ویژه مدیریت منابع انسانی، بازرگانی، کسب‌وکار و MBA
- روانشناسی، علوم تربیتی و علوم اجتماعی
با اینکه برای تصاحب این شغل در اکثر سازمان‌ها، تنها مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های فوق، کفایت میکند، اما بعضی از سازمان‌های بزرگ، تأکید بیشتری روی تحصیلات دارند. چنین سازمان‌هایی، تنها رزومه‌ی متقاضیانی را بررسی می‌کنند که دارای مدرک کارشناسی ارشد باشند. به علاوه، تحصیلات بالاتر، راه پیشرفت شما در رده‌های سازمانی را هموارتر می‌سازد.
نقش تجربه در انتخاب فرد مناسب برای جایگاه شغلی HRM
با اینکه برای انتخاب فرد مناسب برای این شغل، تحصیلات از اهمیت بالایی برخوردار هستند، ولی تجربه نیز بسیار مهم است. خیلی از کارفرمایان در آگهی‌های دعوت به همکاری برای این سمت، به تجربه‌ی کار کار در واحد‌های HR تأکید زیادی دارند و معمولا نیازمند کسی هستند که حداقل ۵ سال سابقه کار مشابه داشته باشد. گاهی اوقات، کارفرمایان تجربه‌ی بالاتر را به مدرک تحصیلی بالاتر، ترجیح می‌دهند.
کارفرمایان در استخدام مدیر منابع انسانی به مهارت‌هایی توجه می‌کنند؟
شغل HRM نیازمند مهارت‌های سخت خاصی نیست ولی مهارت‌های نرم متعددی می‌خواهد. در زیر، به مهم‌ترین این مهارت‌ها و اهمیت آن‌ها در مدیریت منابع انسانی پرداخته‌ایم.
مهارت‌های ارتباطی
شما به عنوان یک متخصص HR باید بتوانید منظور خود را به طور شفاف به مخاطبین خود برسانید. بنابراین، نیازمند مهارت‌های زبانی و نوشتاری بالایی هستید. کار کردن در حوزه‌ی HR، نیازمند صحبت‌های طولانی و زیاد با دیگر اعضای منابع انسانی و با کلیه‌ی پرسنل سازمان است. به علاوه، HRM مسئولیت فرآیند جذب را به عهده دارد و در خیلی از موارد، مصاحبه‌کننده‌ی اصلی با فردی است که در جستجوی شغل می‌باشد.
کسی که در این سمت قرار دارد، روزانه با افراد مختلفی صحبت میکند و باید کاری و حتی غیرکاری آن‌ها گوش دهد. او باید اعتماد کارکنان را جلب نماید تا آن‌ها در محیط کار احساس راحتی داشته و عملکرد بهتری داشته باشند. به علاوه، مدیر منابع انسانی، سیاست‌های HR را تعیین میکند و بیانیه‌هایی منتشر میکند که به دست همگی اعضای سازمان می‌رسند؛ این کار نیز، نیازمند مهارت‌های نوشتاری قوی است.
مهارت در سازماندهی
موقعیت شغلی HRM شامل وظایف و مسئولیتهای متعددی است که در بالا تنها به بعضی از آن‌ها اشاره کردیم. کسی که در این جایگاه قرار دارد، باید روشی سیستماتیک برای رسیدگی به تمامی این امور داشته باشد. از سوی دیگر، HRM شامل کلی کاغذبازی‌های اداری و رسیدگی به اسناد حقوقی است. تنها کسی می‌توانند این کارها را با دقت و به طور منظم انجام دهد که ذاتا دارای مهارت در سازماندهی، مدیریت زمان و نظم باشد.
مهارت در تصمیم‌گیری
یک از مهم‌ترین پارامترهای مدنظر کارفرمایان در استخدام مدیر منابع انسانی، مهارت در تصمیم‌گیری است. کسی که در این شغل گمارده می‌شود، باید تصمیمات متعددی بگیرد. یکی از بهترین مثال‌ها، در فرآیند جذب است که گاهی اوقات باید از میان تعداد زیادی از افراد در جستجوی شغل که همگی رزومه‌های خوبی دارند، بهترین نفرات را برای مصاحبه و سپس بهترین مصاحبه‌شونده را برای جذب، انتخاب کند.
مطالب مرتبط: آگهی‌های استخدام مدیر منابع انسانی
مهارت در تقسیم بودجه
معمولا کسی که بخش HR را مدیریت میکند، پاداش‌ها و تشویقی‌ها را تعیین میکند. به علاوه، کسی که در این جایگاه قرار می‌گیرد، باید دوره‌های آموزشی، فعالیت‌های اجتماعی، ارزیابی عملکرد و کلی کارهای دیگر را مدیریت نماید. برای هر کدام از این کارها، بودجه مورد نیاز است و واحد HR نیز همانند هر بخش دیگری از هر سازمانی، منابعی محدود دارد. بنابراین، مدیر این بخش باید بتواند این بودجه را به طور مناسب، برای انجام کارهای مختلف، تقسیم‌بندی کند و هزینه‌های غیرضروری را کاهش دهد.
مهارت همدلی
یکی از کارهای خیلی مهمی که کارکنان HR و از جمله مدیر این بخش باید انجام دهند، رسیدگی به مشکلات پرسنل در محل کار و حتی مشکلات خصوصی آن‌ها است. به همین دلیل، کسی که برای این سمت در نظر گرفته می‌شود، باید مهارت همدلی داشته باشد تا پیش از هرگونه قضاوتی در رابطه با کارکنان، وضعیت آن‌ها را درک نماید. گاهی اوقات بعضی از پرسنل نیاز دارند حرف دلشان را بزنند و مدیر بخش منابع انسانی باید به حرفهای آن‌ها گوش کند، آن‌ها را درک نماید و با آن‌ها همدردی کند. در بعضی موارد دیگر، پرسنل نیاز به کمک و مشاوره برای حل مشکلات کاری یا غیرکاری خود دارند.
نقش آزمون‌های روانشناسی و شخصیت‌شناسی در استخدام مدیر منابع انسانی
همانطور که در بالا دیدید، این شغل نیازمند مهارت‌های نرم متعددی است که البته فقط به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کردیم. در واقع، این شغل هیچ نیازی به مهار‌های سخت ندارد و به غیر از تحصیلات و تجربه، تمام چیزی که برای کارفرمایان در انتخاب فرد شایسته برای این جایگاه مهم است، مهارت‌های نرم است. به همین دلیل، آزمون‌های شخصیت‌شناسی و روانشناسی، مرحله‌ی مهمی از فرآیند استخدام مدیر منابع انسانی در خیلی از سازمان‌ها هستند.
کارجویانی که در جستجوی شغل می‌باشند، می‌توانند در آزمون‌های شخصیت‌شناسی پلتفرم کاریابی جاب ویژن شرکت کنند تا برای چنین آزمون‌هایی، آمادگی لازم را داشته باشند. نتیجه‌ی این آزمون‌ها به رزومه‌ی شما پیوست می‌شود و زمانی که رزومه را برای کارفرمایان می‌فرستید، نتایج آزمون‌های شخصیت‌شناسی نیز در اختیار کارفرما قرار می‌گیرند.
مهارت‌های روانشناسی و مدیریتی خود را تقویت کنید
مدیریت HR، همانند هر شغل مدیریتی دیگری، نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌های مدیریتی است. به علاوه، کسی که این شغل را انتخاب میکند، باید یک روانشناس خوب هم باشد.
شرایط کار به عنوان مدیر منابع انسانی
پیش از اینکه مدیریت HR را به عنوان شغل آینده‌ی خود برگزینید، لازم است که با شرایطی که احتمالا در این سمت با آن‌ها مواجه خواهید بود، آشنا شوید.
اکثر سازمان‌ها، نیازمند استخدام مدیر منابع انسانی به صورت تمام‌وقت هستند و این شغل معمولا، شغلی دفتری است. اگر سازمان دارای انشعاباتی باشد، ممکن است مأموریت‌ها و سفرهای کاری نیز در برنامه‌ی آن‌ها قرار بگیرد. با اینکه اکثر فرصت‌های شغلی پیش روی مدیران منابع انسانی، از نوع حضوری هستند ولی در بعضی از سازمان‌ها، مثل کسب‌وکارهای دیجیتالی که اکثر پرسنل دورکار می‌باشند، شغل HRM نیز می‌تواند به صورت دورکاری باشد.
بازار کار و آینده‌ی مدیریت منابع انسانی
پیشبینی می‌شود که استخدام مدیر منابع انسانی از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹، تا ۶ درصد رشد داشته باشد که ۲ درصد بیش از میانگین رشد همه‌ی مشاغل است. بنابراین، می‌توان گفت که با ورود به این حوزه، اشتغال شما در آینده، تا حد زیادی تضمین شده است.
دهه‌‌ای که گذشت، با تغییرات زیادی در این حوزه همراه بود. ظهور هوش مصنوعی، رشد اقتصاد آزادکار (gig economy)، تنوع بیشتر در در حوزه‌ی HR و همه‌گیری کرونا، از دیگر عواملی بودند که مدیریت منابع انسانی را دستخوش تغییر کردند. اکنون این سوال پیش می‌آید که آینده‌ی این حوزه چگونه خواهد بود؟ در زیر می‌خواهیم سه مورد از داغ‌ترین موضوعات HRM در دهه‌ی پیش رو را معرفی کنیم.
۱- دورکاری ادامه خواهد یافت
یکی از مهم‌ترین تغییراتی که بحران همه‌گیری کووید-۱۹ سبب شد، رواج دورکاری در سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی بود. پلتفرم‌های مجازی مثل مایکروسافت تیمز، زوم، اسکایپ و … به کمک ما آمدند تا دورکاری کمترین تأثیر را روی راندمان کارها داشته باشد. خیلی از شرکت‌ها اعلام کرده‌اند که حتی پس از پایان بحران کرونا نیز دورکاری را ادامه می‌دهند زیرا نه تنها در خیلی از موارد، سبب کاهش راندمان پرسنل نشده است، بلکه حتی در بعضی موارد، راندمان را بالا برده و با کاهش هزینه‌ها، منجر به افزایش سوددهی شرکت‌ها شده است. بنابراین، مدیران HR نیز باید خودشان را با این شرایط سازگار کنند و استراتژی‌های برای مدیریت بهتر پرسنل در شرایط دورکاری، تعریف نمایند.
۲- اهمیت کار تیمی افزایش میابد
مجازی شدن کارها سبب می‌شود که تیم‌های در فضاهای مجازی شکل بگیرند و کارتیمی نیز به موازات دورکاری، اهمیت بیشتری پیدا میکند. به نظر می‌رسد که با ترند شدن دورکاری از طریق پلتفرم‌های مجازی، ابرتیم‌هایی شکل بگیرند که پیش از این، امکان شکل‌گیری آن‌ها وجود نداشت. در چنین شرایطی مدیران منابع انسانی باید به دنبال پاسخ به سوالات زیر باشند:
- چگونه می‌توان پرسنل را در قالب تیم‌هایی، آموزش داد؟
- اعضای این تیم‌ها چگونه می‌توانند بهترین ارتباط را با هم دیگر برقرار کنند؟
- چگونه می‌توان رابطه‌ای دوستانه و سازنده بین اعضا برقرار نمود؟
- چگونه می‌توان کارایی اعضای این گروه‌ها را ارزیابی کرد؟
۳- طراحی HR با تمرکز استراتژیک انجام می‌شود
به نظر می‌رسد که در سال‌های آتی، مفهوم طراحی HR اهمیت خیلی زیادی پیدا میکند. این مفهوم از سه طریق به استراتژی سازمان‌ها کمک می کند:
- شکل دادن به طراحی سازمان‌جدید برای آینده
- طراحی مشاغل جدید و تغییر مشاغل کنونی
- شناسایی قابلیت‌ها و نیازمندی‌های سازمان‌ها بسته به نیروی کار و مدیران از نظر نیازهای رفتاری و فنی
جمع‌بندی
منابع انسانی (HR) یکی از مهم‌ترین دپارتمان‌ها در هر سازمانی است. مدیریت منابع انسانی (HRM) مفهوم بسیار گسترده‌ای است کارهایی مثل تهیه‌ی نقشه‌ی سلسله مراتب سازمان و تعریف جایگاه‌های شغلی، طراحی تحلیل شغل، جذب پرسنل، القای خط مشی سازمان به پرسنل جدید و آموزش آن‌ها و ارزیابی عملکرد را شامل می‌شود. لیسانس یا بعضی اوقات فوق‌لیسانس یکی از رشته‌های مدیریت منابع‌انسانی، مدیریت بازرگانی، مدیریت کسب‌وکار، علوم اجتماعی، روانشناسی، علوم تربیتی یا دیگر رشته‌های مرتبط، برای ورود به این حوزه، ضروری است. البته کارفرمایان به شاخص‌های دیگری مثل تجربه و مهارت‌های نرم، به ویژه مهارت‌های ارتباطی، تصمیم‌گیری، همدلی و … توجه دارند.
برای ارسال رزومه به آگهی استخدام مدیر منابع انسانی، به بخش «فرصت‌های شغلی» در سایت کاریابی و استخدام جاب‌ویژن مراجعه کنید.
شغل HRM یک شغل دفتری تمام وقت و حضوری است که البته با افزایش دورکاری در سازمان‌ها، در آینده تا حد زیادی به صورت غیرحضوری انجام می‌شود. مدیران منابع انسانی باید استراتژی‌های خودشان را با تغییراتی که در آینده در کسب‌وکارها ایجاد می‌شود، به ویژه دورکاری، سازگار کنند. هر سازمانی نیازمند استخدام مدیر منابع انسانی است. بنابراین، با گسترش کسب‌وکارها و توجه سازمان‌ها به نقش مهم واحد HR، بازار کار این شغل، روز‌به‌روز در حال بهتر شدن است.
منبع
نویسنده
اشتراک گذاری
بدون دیدگاه 
