افزایش حقوق، بیم‌ها و امیدها
فهرست مطلب
نگرانی از تامین هزینه‌های خانواده، عدم امنیت شغلی و فشارهای روزافزون اقتصادی و روانی، مشکلات روزمره‌ای هستند که کارگران و کارمندان با آنها دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در این میان تنها کاری که از دست این افراد برمی‌آید؛ انتظار برای تصویب قانون افزایش حقوق در مجلس و شورای عالی کار است.
در شرایطی که برخی از کسب و کارها و صاحبان مشاغل آزاد، در سال گذشته چندین بار قیمت اجناس و یا خدمات خود را افزایش داده‌اند تا مطابق با هزینه‌های سال جاری باشد؛ کارگران و کارمندان برای افزایش چند درصدی دستمزد خود باید تا انتهای سال یا حتی بیشتر از آن منتظر بمانند.
احتمالا شما هم هر سال از ابتدای فصل زمستان، اخبار و شایعات مربوط به حقوق و دستمزد در سال جدید را با نگرانی دنبال می‌کنید تا بتوانید برای روزهای آینده خود برنامه‌ریزی مالی بهتری داشته باشید. اما آشنایی با روند قانونی افزایش درآمد، عوامل موثر بر آن، افزایش مقرری بازنشستگان، نحوه تصمیم‌گیری در این مورد و … می‌تواند تا حدی از نگرانی‌های شما در این زمینه بکاهد. به همین علت در این مقاله از جاب ویژن، این موارد را بررسی کرده و درباره نحوه درخواست افزایش دستمزد از سازمان صحبت کرده‌ایم:
چگونه برای افزایش دستمزد تصمیم‌گیری می‌شود؟
در سند جامع حمایت از کارگر یا همان قانون کار، اشاره شده که تمامی کارمندان و کارگران تحت پوشش این قانون قرار می‌گیرند. بر همین اساس وزارت کار، رفاه و تعاون اجتماعی، تعیین حقوق کارگران و کارمندان را بر عهده دارد. اگر می‌خواهید بیشتر درباره حقوق وزارت کار و قوانین حمایتی از کارگر بدانید؛ حتما مطلب مربوط به آن را مطالعه کنید.
دولت هر ساله در لایحه بودجه، درصد پیشنهادی برای افزایش حقوق کارمندان را به مجلس ارائه می‌دهد. اگر این رقم در مجلس تصویب شود؛ از سال بعد این میزان افزایش دستمزد برای کارمندان دولت اعمال خواهد شد. اما برای کارگران و کارمندان بخش خصوصی داستان به همین‌جا ختم نمی‌شود.
حداقل حقوق و دستمزد برای کارگران، در شورای عالی کار تعیین می‌شود. این شورا از نمایندگان سه گروه کارگران، کارفرمایان و دولت تشکیل شده و حقوق و مزایای کارگران در سال جدید را مورد بررسی قرار می‌دهند. پرداخت نرخ تعیین‌شده توسط این شورا، به کارگران الزامی است. البته عدم امنیت شغلی باعث شده بسیاری از افراد به کارهایی با حقوق کمتر از حداقل هم رضایت بدهند. اما با استفاده از پلتفرم کاریابی جاب ویژن و استفاده از فیلتر «حقوق» می‌توانید برای فرصت شغلی مدنظرتان درخواست همکاری ارسال کنید.
مطالب مرتبط: جاب ویژن بهترین سایت استخدام ایران
بر مبنای قانون کار، درصد افزایش مزد به دو عامل اصلی بستگی دارد:
- میزان تورم سالیانه
- هزینه سبد معیشت خانوار
کارشناسان در دولت و سایر نهادها، با بررسی این دو عدد، نرخ افزایش درآمد و حقوق را مشخص و تصویب می‌کنند. بر اساس گزارش‌های مرکز آمار، نرخ تورم سالیانه در آبان ماه ۹۹ به ۲۹٪ رسیده است. هزینه سبد معیشت خانوده در هر سال هم توسط کمیته دستمزد که زیرمجموعه شورای عالی کار به‌شمار می‌رود؛ محاسبه و اعلام می‌شود.
نحوه محاسبه افزایش حقوق کارگران
مبلغی که توسط شورای عالی کار تعیین شده و کارفرما موظف به پرداخت آن است؛ تحت عنوان حداقل حقوق وزارت کار شناخته می‌شود. در سال ۹۹ و با افزایش ۲۶٪ نسبت به سال گذشته، حداقل حقوق برای کارگران و کارمندان بخش خصوصی، به یک میلیون و نهصد و یازده هزار تومان رسید. البته با در نظر گرفتن سایر پرداختی‌ها یعنی حق مسکن و حق خواروبار یا بن کارگری، حداقل مزدی که این افراد در سال ۹۹ دریافت می‌کنند دو میلیون و پانصد هزار تومان است.
دولت در بودجه سال ۱۴۰۰ افزایش ۲۵ درصدی برای حقوق در نظر گرفته است. اگر این نرخ در شورای عالی کار به تصویب برسد؛ حقوق پایه برای کارگر به دو میلیون و سیصد وهشتاد و هشت هزار تومان خواهد رسید. البته این عدد هنوز تصویب نشده و گمانه‌زنی‌ها در رابطه با افزایش حقوق پایه، افزایش حق مسکن و بن کارگری همچنان ادامه دارد.
ساختار افزایش حقوق سایر سطوح مزدی:
رقمی که به‌عنوان حداقل حقوق وزارت کار از آن نام بردیم، برای فردی است که هنوز یک سال سابقه کار ندارد یا هیچ مزایای دیگری دریافت نمی‌کند. اگر حداقل یک سال است که در کارگاه فعلی مشغول به‌کار هستید و پایه سنوات به حقوق ماهیانه شما افزوده شده یا تحت عناوین دیگر حقوق بالاتری دریافت می‌کنید؛ فرمول دیگری برای محاسبه افزایش دستمزد شما وجود دارد. در قانون کسانی که این شرایط را دارند در سایر سطوح مزدی قرار گرفته و افزایش دستمزدشان با این روش محاسبه می‌شود:
عدد ثابت+درصد افزایش‌یافته×مزد سال قبل= مزد امسال
لازم به ذکر است عدد ثابت، هر سال توسط نهادهای مربوطه اعلام می‌شود و در برخی سال‌ها این عدد برابر با صفر اعلام شده است. البته جای نگرانی نیست؛ چرا که عدد ثابت نقش چندانی در افزایش مبلغ دریافتی شما ندارد و درصد افزایش‌یافته نقش موثرتری در بالا بردن درآمدتان دارد.
افزایش حقوق کارمندان در سال ۹۹:
در قانون کار، تمامی کارمندان با عنوان کارگر شناخته می‌شوند. اما کارمندان رسمی دولت، مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری هستند و حقوق آنها بر اساس این قوانین افزایش می‌یابد. بر این اساس نرخ افزایش مزد کارمندان توسط دولت در لایحه بودجه هر سال مشخص می‌شود.
افزایش حقوق کارمندان در سال ۹۹، ۱۵٪ اعلام شد و کف حقوق کارمندان دولت به دو میلیون و هشتصد هزار تومان رسید. در سال جدید و با توجه به افزایش تورم، افزایش درآمد ۲۵ درصدی برای کارمندان (یعنی حداقل حقوق سه میلیون و پانصد هزار تومان) در نظر گرفته شده است. باید منتظر ماند و دید آیا مجلس لایحه بودجه را تصویب خواهد کرد؟
افزایش حقوق بازنشستگان
یکی از سوالات همیشگی هنگام تصویب افزایش نرخ دستمزد، میزان افزایش حقوق بازنشستگان است. بسیاری از بازنشستگان، پس از سال‌ها کار و تلاش بی‌وقفه همچنان نگران وضعیت معیشتی خود و خانواده‌شان هستند. اما این مناقشات بر سر افزایش حقوق بازنشستگان از کجا نشات می‌گیرد؟
همان‌گونه که می‌دانید؛ بخشی از حقوق‌تان ماهیانه به حساب تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی واریز می‌شود. این صندوق به‌منظور حل مشکلات بازنشستگان ایجاد شده تا گره‌ای از گرفتاری‌های آنها باز کند. اما بسیاری از این افراد اعتقاد دارند مبلغ پرداخت شده باید همسان‌سازی شده و هر سال به‌اندازه حقوق افزایش پیدا کند. در غیر این صورت پاسخگوی نیاز آنها نیست.
البته این اولین سالی نیست که چنین درخواستی به صندوق بازنشستگی کشور ارائه می‌شود. اما با توجه به صحبت‌های مسئولین تامین اجتماعی و دولت، به‌نظر می‌رسد امسال افزایش حقوق بازنشستگان به همان میزان ۲۵٪ و برابر با افزایش درآمد کارمندان خواهد بود.
دولت و سایر نهادهای اجرایی در پی آن هستند که با افزایش هر ساله مقرری بازنشستگی، این مبلغ همواره میزانی برابر با ۹۰٪ از حقوق کارمندان را داشته باشد. چنانچه امسال مستمری بازنشستگان با افزایش 25 درصدی روبرو شود؛ گامی بلند برای همسان‌سازی برداشته شده است.
این افزایش از چه زمانی در حقوق‌ها دیده خواهد شد؟
روند اجرای قانون افزایش درآمد کارمندان به این صورت است که باید این نرخ در لایحه بودجه بیان شده و به تصویب مجلس برسد. پس از تصویب، این افزایش مبلغ به نهادها اعلام شده و اجرایی می‌گردد.
اما افزایش حقوق کارگران باید مراحل پیچیده‌تری را پشت‌سر بگذارد. حل این مسئله نیازمند برگزاری جلسات شورای عالی کار است تا پس از تعیین هزینه سبد معیشت خانواده، نرخ افزایش دستمزد کارگر را مشخص کنند. برای تصویب این رقم معمولا چندین جلسه برگزار می‌شود تا دلایل هر گروه (کارگران، کارفرمایان و دولت) شنیده شده و تصمیم قطعی گرفته شود.
اما مشکلات و موانعی بر سر تصویب افزایش مزد و اجرای آن وجود دارد که در ادامه به تعدادی از آنها پرداخته‌ایم:
چه مشکلاتی بر سر راه افزایش درآمد کارمندان و کارگران وجود دارد؟
نرخ افزایش دستمزد کارمندان رسمی، مانند سایر مواد لایحه بودجه، باید به تصویب مجلس برسد. اما برخی از نمایندگان اعتقاد دارند که به‌دلیل نامشخص بودن تعداد کارمندان دولت و رقم بالای اعتبارات موردنیاز، تصویب این افزایش نیازمند کار و زمان بیشتری است.
از سوی دیگر، شیوع بیماری کرونا باعث شده جلسات شورای عالی کار به تعویق بیافتد. در صورتی که کارفرمایان، دولت و کارگران تا سال جدید به توافق نرسند؛ تصویب نرخ افزایش درآمد کارگران تا اوایل سال ۱۴۰۰ طول خواهد کشید.
نمایندگان کارگری می‌گویند در حالی که خط فقر در کشور ۱۰ میلیون تومان اعلام شده، افزایش دستمزد ۲۵ درصدی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز خانوده‌های کارگری باشد. اما مشخص نیست کارفرمایان با این رقم موافقت خواهند کرد یا نه. البته پرداخت مبالغ کمتر از نرخ تصویب شده توسط کارفرما، غیرقانونی است و در این صورت می‌توانید از سازمان شکایت کنید.
مطالب مرتبط : بازار کار حسابداری
چگونه درخواست افزایش حقوق بدهیم؟
علاوه بر موارد ذکر شده که در قانون درنظر گرفته شده‌اند؛ شما می‌توانید از کارفرمای خود تقاضای افزایش حقوق داشته باشید. البته در مطرح کردن این مسئله باید نکات زیادی را در نظر بگیرید؛ مثلا زمان درخواست و یا مبلغ موردنظر باید مناسب با شراط باشد. در زیر چند نکته بسیار مهم که باید هنگام درخواست افزایش حقوق درنظر داشته باشید را توضیح داده‌ایم:
- خود را با همکاران‌تان مقایسه کنید: بهتر است ابتدا میانگین حقوق افرادی که در رشته شما کار می‌کنند و به‌اندازه شما سابقه و تجربه کار دارند را به دست آورید و با حقوق‌تان مقایسه کنید. البته رنج حقوقی سازمان را هم در نظر داشته باشید. چنانچه حقوق‌تان کمتر از میانگین افرادی با تجربه و توانایی‌های شماست؛ با مدیرتان درباره افزایش حقوق صحبت کنید.
- درباره افزایش حقوق همکاران‌تان اطلاعات جمع کنید: معمولا هر سازمان برای بالا بردن حقوق کارکنان خود روند خاصی را طی می‌کند. بهتر است از قبل در این رابطه اطلاعات کافی به دست بیاورید تا حرکتی خلاف عرف شرکت انجام ندهید.
- زمان مناسبی را انتخاب کنید: حتما روزی را انتخاب کنید که مدیرتان شرایط خوبی دارد. همچنین بهتر است در ایامی که شرکت دچار مشکلات مادی و یا درگیری داخلی و… است؛ حرفی از درخواستتان نزنید.
- پس از طی یک دوره موفقیت‌آمیز درخواست افزایش حقوق داشته باشید: اگر چند هفته پس از حضورتان در سازمان درخواست خود را اعلام کنید؛ احتمالا با مخالفت مدیرتان روبرو می‌شوید. حداقل چند ماه با حقوق فعلی کار کنید و توانایی‌ها و مهارت‌هایتان را به سازمان نشان دهید. حالا فرصت خوبی است که برای بالا بردن حقوق‌تان با سازمان وارد مذاکره شوید.
- مبلغ حدودی را در ذهن داشته باشید: بهتر است قبل از صحبت با مدیریت و بر اساس نکات گفته شده، مبلغی حدودی را برای افزایش دستمزدتان مدنظر داشته باشید تا مذاکره سریع‌تر پیش برود.
- از موضع بالا صحبت نکنید: داشتن اعتماد به نفس بسیار روی فرد مقابل تاثیرگذار است؛ اما برای اینکه به خواسته‌تان برسید از اهرم فشار استفاده نکنید. از مدیران و سازمان سپاسگزار باشید و تهدید به استعفا ننمایید. می‌توانید بگویید چقدر از حضور در این سازمان و قدردانی مدیرتان خوشحال هستید و افزایش حقوق می‌تواند شوق و میل شما را برای پیشرفت بالا ببرد.
جمع‌بندی
پس از امنیت شغلی، دستمزد مهمترین دغدغه‌ای است که کارگران و کارمندان بخش خصوصی با آن دست به گریبان هستند. این در حالی است که نرخ مواد غذایی و سایر اقلام هر چند ماه دستخوش تغییر می‌شود؛ اما کارمندان و کارگران مجبورند تا پایان سال منتظر افزایش حقوق خود بمانند.
نرخ افزایش دستمزد هر سال توسط دولت اعلام شده و به تصویب مجلس می‌رسد. البته برای کارگران این نرخ باید در شورای عالی کار مورد بررسی قرار بگیرد. از آنجا که شیوع بیماری کرونا جلسات این شورا را به تعویق انداخته؛ ممکن است افزایش نرخ درآمد کارگران امسال با کمی تاخیر اعلام شود.
در این مقاله از جاب ویژن علاوه بر نحوه محاسبه و تصمیم‌گیری درباره افزایش حقوق، به افزایش مستمری بازنشستگان و کارمندان رسمی دولت در سال ۹۹ و نحوه درخواست افزایش حقوق از مدیران سازمان نیز پرداختیم. امید است در سال جدید، نیازهای اقشار آسیب‌پذیر از جمله بازنشستگان و کارگران، بیشتر و سریع‌تر دیده شده و رفع شود.
نویسنده
اشتراک گذاری
بدون دیدگاه 
