نشانه‌ها و عواقب ضعف در فرهنگ سازمانی چیست؟

هنجار‌های فرهنگ سازمانی سریعاً در حال تغییر هستند و اگر نتوانید برای همگام شدن با این تغییرات عکس‌العملی نشان دهید، در نهایت از قافله عقب می‌مانید. اگر به فرهنگ سازمانی خاص خود عادت کرده و با روش‌های نوینی که دیگر شرکت‌ها استفاده می‌کنند ناآشنا هستید، سنجش ماندگاری‌تان با گذشت زمان امکان‌پذیر نیست. اگر می‌خواهید بدانید که نشانه‌ها و علل ضعف در فرهنگ سازمانی چیست، در ادامه با ما همراه باشید.

نشانه‌های ضعف در فرهنگ سازمانی

فرهنگ سازمانی چیست؟ ضعف در فرهنگ سازمانی چه نشانه‌هایی دارد؟ این‌ها سؤالات بسیاری از کسب و کار‌ها و کارکنان هستند. فرهنگ سازمانی، شیوه رفتاری مناسب در سازمان را تعریف می‌کند. فرهنگ سازمانی متشکل از ارزش‌ها و اعتقادات مشترک میان کارکنان است که توسط مدیر و رهبر سازمان تعیین شده و سپس با استفاده از روش‌های مختلفی توسعه پیدا می‌کنند. در این بخش، به بررسی نشانه‌های فرهنگ سازمانی بد می‌پردازیم.

سرسخت ماندن روی ساعات کاری

برای برخی از کسب و کار‌ها، به‌موقع سر کار بودن حیاتی است. اما برای اکثر نقش‌ها و موقعیت‌های شغلی، تا حدودی امکان انعطاف در زمینه ساعات کاری وجود دارد. اگر یک حسابدار روز کاری را 8 ساعت در نظر می‌گیرد، چه اشکالی دارد که این ساعات در بازه زمانی 5-9 یا 5:30-9:30 باشد؟

وقت‌شناسی برای جلسات و دیگر شرایط خاص مهم است. اما یک مدیر باید برخی پیشنهادات انعطاف‌پذیر را لحاظ کند. کار کردن تنها مسئولیت کارکنان نیست و کمی درک بالاتر باعث می‌شود که کسب و کارتان عمر بیشتری داشته باشد.

لینک مرتبط: ثبت آگهی استخدام

استفاده از تکنولوژی‌های منسوخ

یکی از نشانه‌های ضعف در فرهنگ سازمانی، استفاده از تکنولوژی‌های منسوخ است. استفاده از کامپیوتر‌ها و نرم‌افزار‌های قدیمی می‌تواند باعث پس‌انداز کردن پول شود و حتی ممکن است در مواردی مانند آموزش افراد جدید برای کار با سیستم‌های جدید کمتر زمان‌بر باشد، اما سطح بهره‌وری را کاهش می‌دهد.

تجهیزات و نرم‌افزار‌های جدید می‌توانند به آسانی مقدار زمان صرف‌شده برای اجرای وظایف مشخص را کاهش دهند. همچنین، استفاده از تجهیزات جدید باعث می‌شود که کارکنان راحت‌تر کار خود را انجام دهند. البته، نیازی نیست که از برترین تکنولوژی‌ها برای تمامی کارمندان استفاده شود. همین که سعی شود ابزار‌ها و برنامه‌ها تا حد امکان به‌روز نگه داشته شوند، کافی است.

عدم امکان دورکاری؛ از نشانه‌های ضعف در فرهنگ سازمانی

امروزه دورکاری در میان کارفرمایان و کارمندان بیشتر مورد پذیرش واقع شده است. به لطف فناوری، قابلیت‌های دورکاری بیشتری فراهم شده و روش‌های ردیابی کار کارکنان، بررسی مسئولیت‌پذیری آن‌ها را آسان‌تر کرده است.

حضور نسل جدید در محیط کار نیز پیش بردن این روش را حتی بیشتر از قبل امکان‌پذیر می‌کند. البته گسترش امکان دورکاری به این معنی نیست که همه باید فوراً دفتر کارشان را بندند و همه کارکنان را دورکار کنند. اما باید انعطاف‌پذیری‌هایی برای کارکنان در نظر گرفته شود. حتی اگر این انعطاف‌پذیری به دلیل شرایط خاصی مثل بیماری یا تعمیرات منزل باشد.

محدودیت و چسبیدن به بروکراسی اداری

بروکراسی برای ذهن خسته‌کننده و گیج‌کننده است. بنابراین، در رویه‌های تصمیم‌گیری خردتر و سریع‌تر کم‌رنگ‌تر شده است. استارتاپ‌ها چابک هستند و به لطف توانایی سریع در تصمیم‌گیری، در شرایط سخت نسبت به رقبایشان قابلیت ماندگاری بهتری دارند. ممکن است که دست کشیدن از ساختار بروکراتیک‌ کمی دشوار باشد؛ اما این امر می‌تواند محل کار را سریع‌تر و رقابتی‌تر کند.

سبز نبودن کسب و کار

برخی از سازمان‌ها برای سبز کردن کسب و کارشان تلاش نمی‌کنند. اما شما می‌توانید برخی کار‌های ساده در این زمینه انجام دهید. مثلاً پرینت‌های‌تان را کمتر کرده، ارتباطات خود را بیشتر از طریق ایمیل انجام دهید و از لوازم برقی و روشنایی کم‌مصرف در سراسر دفترتان استفاده کنید.

حتی می‌توانید گام‌های ساده‌ای در زمینه سازگار کردن کسب و کارتان با محیط زیست بردارید. فراتر از آن، شما می‌توانید با شرکایی کار کنید که کسب و کارشان سبز است و ارتباط با مشتریان را تا حد امکان دیجیتالی نگه دارید. این اقدامات از بروز ضعف در فرهنگ سازمانی جلوگیری می‌کنند.

مطلب مرتبط: بهترین روش درج آگهی استخدام چیست؟

نداشتن یک سیستم تعامل دوسویه

در نهایت، مطمئن شوید که سیستمی در محل کارتان وجود دارد که در آن انتقادات و پیشنهادات به راحتی مطرح می‌شوند. کارکنان نسل جدید با دریافت نظرات پیشرفت می‌کنند. بنابراین، هر چه تعامل با کارکنان بیشتر باشد، آن‌ها راحت‌تر به سمت شرایط رضایت‌بخش پیش ‌می‌روند. همچنین، پذیرفتن و در نظر گرفتن نظرات کارکنان نیز اهمیت زیادی دارد. چراکه باعث افزایش رضایت کارکنان شده و به سیستم کمک می‌کند تا قبل از بحرانی شدن مسائل، آن‌ها را شناسایی کند.

عواقب و خطرات ضعف در فرهنگ سازمانی چیست؟

ویژگی‌ های فرهنگ سازمانی تأثیر زیادی روی عملکرد یک سازمان دارند. هر سازمان باید با نقاط قوت و نقاط ضعف فرهنگ سازمانی خود آشنا شده و با رفع ضعف‌ ها، از بروز تهدید‌ها و مشکلات مختلف جلوگیری کند. موارد ذکرشده در بخش قبلی ممکن است به ظاهر تأثیر‌گذار نباشند، اما برخی از خطرات بحرانی در این که در رقابت با سازمان‌های دیگر عقب بمانید، وجود دارد.

تأثیر ضعف در فرهنگ سازمانی بر بهره‌وری

یک نظرسنجی اخیراً درباره فرهنگ محل کار نشان داد 76٪ از کارمندان در ایالات متحده معتقدند که بین فرهنگ سازمانی و بهره‌وری و کارایی شخصی آن‌ها پیوند واضحی وجود دارد. داده‌ها تأیید می‌کنند که سازمان‌هایی با فرهنگ قوی به طور قابل توجهی عملکرد مالی بهتری دارند.

تأثیر ضعف در فرهنگ سازمانی بر مشارکت کارکنان

مطالعات نشان می‌دهند که مشارکت کارکنان در سازمان‌هایی با فرهنگ قوی تا ۷۲ درصد بیشتر از سازمان‌هایی است که فرهنگ سازمانی ضعیفی دارند و مشارکت بیشتر کارکنان منجر به افزایش بهره‌وری می‌شود.

تیم‌هایی که در سازمان مشارکت زیادی دارند، به سودآوری بیشتری دست می‌یابند که عمدتاً ناشی از سطوح بالای انگیزه، غیبت کم و جابجایی پایین کارکنان است. تأثیرات مالی مثبت نیروی کار متعهد قابل توجه است و نمی‌توان تأثیر ضعف در فرهنگ سازمانی بر مشارکت کارکنان را انکار کرد.

از طرف دیگر، فرهنگ ضعیف شرکت منجر به عدم مشارکت و بی انگیزه شدن نیروی کار می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که سازمان‌هایی که تعداد کارمندان با تعهد زیادی ندارند، ۱۸ درصد بهره‌وری کمتر و ۱۵ درصد سودآوری کمتری دارند.

سرمایه‌گذاری روی ایجاد یک فرهنگ سازمانی مشارکتی، ارتباطی و حمایتی که مشارکت کارکنان را در اولویت قرار می‌دهد، بازدهی بسیار واضح و ملموسی را به دنبال خواهد داشت.

لینک مرتبط: جذب نیرو از بانک رزومه

تأثیر فرهنگ شرکت بر جذب استعداد‌های برتر

اگر یک سازمان نتواند منافع و فرهنگ سازمانی را رقابتی کند، به زمان بیشتری برای پیدا کردن کاندید‌های جدید برای جایگزین کردن نیروی کار قدیمی نیاز دارد.

داشتن یک فرهنگ قوی برای جذب بهترین نامزد‌ها در موقعیت‌های شغلی بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارد. به طوری که تقریباً از هر پنج نفر، سه نفر می‌گویند که اگر کاملاً با فرهنگ شرکت موافق نباشند، پیشنهاد شغلی را رد می‌کنند. کاندیدا‌ها از همان ابتدای فرآیند استخدام شروع به ایجاد تصوری از فرهنگ سازمان با توجه به نحوه شرح شغل، ظاهر وب‌سایت سازمان، تعاملاتی که با تیم استخدام دارند و… می‌کنند.

«چرا هیچ متقاضی بااستعداد و مناسبی پیدا نمی‌کنیم؟! ما می‌دانیم که افراد زیادی با ویژگی‌های مد نظر ما وجود دارند!»

آیا این سؤال برایتان آشنا به نظر می‌رسد؟ زمانی که فرهنگ یک سازمان به اندازه کافی جذاب نبوده یا کسب و کاری دچار ضعف در فرهنگ سازمانی باشد، فرآیند استخدام نیروی جدید چالش‌برانگیز خواهد بود.

مطلب مرتبط: علت ترک شغل و خروج کارمندان از شرکت چیست؟

تأثیر ضعف در فرهنگ سازمانی بر حفظ کارکنان

با وجود ضعف در فرهنگ سازمانی، اگر یکی از کارکنان این فرصت را داشته باشد که بتواند در یک محیط کاری پیشرفته‌تری کار کند، ممکن است چنین تصمیمی را بگیرد و سازمان را ترک کند. استعفای یک کارمند مفید و بااستعداد می‌تواند برای سازمان هزینه‌های زیادی داشته باشد.

مجموع هزینه استخدام یک عضو جدید بین سه تا چهار برابر حقوق او تخمین‌زده می‌شود. این بدان معناست که اگر می‌خواهید یک مدیر عملیات با حقوق 20 میلیون تومان استخدام کنید، کل هزینه استخدام شما می‌تواند حدود 60 میلیون تومان باشد!

این رقم هنگفت از هزینه‌های مستقیم استخدام و همچنین هزینه‌های غیرمستقیم جابجایی کارکنان تشکیل شده که شامل از دست دادن دانش و تجربه و زمانی که مدیران برای سرمایه‌گذاری روی فرآیند استخدام و آموزش نیرو‌های جدید نیاز دارند، می‌شود.

قطعاً به نفع یک سازمان است که میزان جابجایی کارکنان را به حداقل برساند. اما شرکتی که دچار ضعف در فرهنگ سازمانی است، قادر به چنین کاری نخواهد بود. افزایش مشارکت کارکنان، تا حدی ناشی از فرهنگ سازمانی قوی بوده و مستقیماً به کاهش نرخ استعفای کارکنان منجر می‌شود. افرادی که عاشق شغل خود هستند و به شرکت خود افتخار می‌کنند، به سادگی به دنبال ترک محل کارشان نیستند.

اما یک مطالعه نشان داده که اگر فرهنگ سازمانی رو به افول باشد، 71 درصد از کارمندان شروع به جستجوی یک فرصت شغلی جدید در سازمانی دیگر خواهند کرد. کارمندانی که برای شرکت‌هایی با فرهنگ سازمانی ضعیف و تحت فشار کار می‌کنند، به احتمال زیاد استرس محل کار را تجربه خواهند کرد که منجر به افزایش 50 درصدی نرخ ترک شغل داوطلبانه می‌شود.

مطلب مرتبط: چگونه یک آگهی شغلی جذاب بنویسیم؟

تأثیر ضعف در فرهنگ سازمانی بر انگیزه نیروی کار

سازمانی که امنیت روانی را از طریق ایجاد یک فرهنگ حمایتی ایجاد کرده که به کارمندان کمک می‌کند تا پیشرفت کنند، نتیجه فرهنگ خود را با داشتن پرسنلی باانگیزه می‌گیرد. این افزایش انگیزه منجر به بهبود عملکرد فردی در حدود 20 درصد می‌شود.

اما فشار بیش از حد برای پیاده‌سازی یک فرهنگ سازمانی با عملکرد و بهره‌وری بالا همیشه به نتایج تجاری بهتری منجر نمی‌شود. فرهنگ شرکتی که عملکرد بالا را در اولویت قرار داده و صرفاً بر نتایج تمرکز می‌کند، می‌تواند در بلندمدت برای بهره‌وری مضر باشد. سازمان‌هایی که فرهنگ‌های پرفشاری دارند، به جای انگیزه دادن به کارکنان، منجر به افزایش استرس و فرسودگی شغلی آن‌ها می‌شوند.

مطالعات نشان می‌دهند که میان استرس کارکنان و بهره‌وری همبستگی منفی وجود دارد و واضح است که فرهنگ‌هایی که کارکنان را تحت استرس قابل توجهی قرار می‌دهند، منجر به کاهش بهره‌وری می‌شوند.

جمع‌بندی

در این مقاله، با انواع فرهنگ سازمانی و نشانه‌ها و عواقب ضعف در فرهنگ سازمانی آشنا شدید. ضعف در فرهنگ سازمانی می‌تواند یک عامل کلیدی برای کاهش کارایی و عملکرد بهینه در یک سازمان باشد. علاوه بر این، فرهنگ سازمانی ضعیف می‌تواند باعث کاهش اعتماد، افزایش نرخ ترک شغل و از بین رفتن انگیزه کارکنان شود.

برای حل این مسائل، سازمان‌ها نیاز دارند تا با بررسی مدل فرهنگ سازمانی رابینز و سایر ابزار‌های موجود، شناخت دقیقی از وضعیت فرهنگ سازمانی خود داشته و در صورت نیاز، از راه‌های ارتقاء فرهنگ سازمانی استفاده کنند. از طریق تعیین ارزش‌ها، ارتقای روحیه کاری مثبت و تشویق مشارکت فعال کارکنان می‌توان به این هدف رسید.