گرایشهای رشته IT و مشاغل مختلف در گروه شغلی فناوری اطلاعات
بسیاری از کارجویان این سؤالات را مطرح میکنند که: «رشته آی تی چیست؟» و «آیا رشته ای تی خوب است؟». درواقع رشته IT یکی از بهترین بازارهای کار را در بین تمام رشتهها دارد. متخصصین آی تی به سازمانها در استفاده از فناوری کمک میکنند. انجام اموری مانند ساخت، نصب و راهاندازی، حفظ امنیت و نگهداری از سیستمهای کامپیوتری و شبکه در تمامی سازمانها، بر عهده مهندسین IT است.
همچنین، در پاسخ به این سؤال که: «آی تی زیر شاخه کدام رشته است؟»، باید گفت که این رشته یکی از زیرشاخههای مهندسی کامپیوتر است که خود، گرایشهای متعددی دارد. در این مقاله از سایت کاریابی جاب ویژن، پسازاینکه رشته فناوری اطلاعات را به شما معرفی کردیم، گرایش های رشته فناوری اطلاعات را شرح میدهیم. همچنین مشاغل مختلف در رشته آی تی را نام خواهیم برد. پس با ما همراه باشید.
منظور از رشته آی تی چیست؟
در ابتدای این مقاله به این سؤال که: «کلمه آی تی مخفف چیست؟»، پاسخ میدهیم. عبارت IT خلاصهشده عبارت information technology به معنی فناوری اطلاعات است. منابع مختلف، تعاریف متفاوتی از فناوری اطلاعات دارند. بااینحال، شاید بتوان گفت که سادهترین و جامعترین تعریف در پاسخ به این سؤال که: «رشته it چیست؟»، به شرح زیر است:
استفاده از سیستمهای کامپیوتری یک سازمان، شامل سیستمهای سختافزاری و نرمافزاری، برای مدیریت اطلاعات آن سازمان، فناوری اطلاعات نام دارد.
همچنین، بر اساس این تعریف میتوان به این سؤال که: «رشته مهندسی it چیست؟» پاسخ داد. مهندسی IT (فناوری اطلاعات) به طراحی، توسعه، پیادهسازی و مدیریت سیستمهای اطلاعاتی و نرمافزارها میپردازد. این رشته شامل حوزههایی مانند شبکههای کامپیوتری، امنیت اطلاعات، پایگاه دادهها و توسعه نرمافزار است که هدف آن حل مشکلات تجاری و سازمانی از طریق فناوری است.
موارد دیگری هم از تعریف رشته آی تی چیست قابلبرداشت خواهند بود که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- رایانش شخصی و غیرسازمانی در زیرمجموعه رشته IT قرار نمیگیرد؛ وقتی شما بهعنوان مهندس آی تی کار میکنید، قطعا کار شما پشتیبانی از زیرساختهای کامپیوتری و شبکه یک سازمان است.
- آی تی هم شامل سختافزار و هم شامل نرمافزار است؛ یک مهندس IT، علاوه بر کار با سختافزارهایی مانند پرینترها، روترها و کامپیوترها، کارهای نرمافزاری هم انجام میدهد.
- فناوری اطلاعات، موضوعی محوری در هر سازمان است؛ مدیریت اطلاعات یک سازمان به این معنی است که هر فرآیندی، از روان و بیاشکال کار کردن کامپیوترهای کارکنان گرفته تا حفاظت از پایگاههای داده سازمان، تحت پوشش واحد IT است.
سه جزء اصلی فناوری اطلاعات
سه جزء اصلی رشته آی تی چیست؟ 3 جزء اصلی فناوری اطلاعات که زیربنای عملکرد هر سیستم مدرنی را تشکیل میدهند، عبارتاند از: سختافزار، نرمافزار و دادهها. این سه جزء در کنار هم به سازمانها امکان میدهند تا اطلاعات را بهطور مؤثر مدیریت، پردازش و از آن استفاده کنند.
سختافزار به تمام اجزای فیزیکی یک سیستم کامپیوتری اشاره دارد، ازجمله سرورها، رایانههای شخصی، دستگاههای ذخیرهسازی و تجهیزات شبکه. این اجزا بستری را فراهم میکنند که نرمافزار روی آن اجرا میشود.
نرمافزار مجموعهای از دستورالعملها و برنامهها است که سختافزار را کنترل میکند و وظایف خاصی را انجام میدهد، مانند سیستمعاملها، برنامههای کاربردی و سیستمهای مدیریت پایگاه داده.
درنهایت، دادهها حقایق خام، ارقام، تصاویر یا هرگونه اطلاعاتی هستند که بهوسیله سختافزار جمعآوری، پردازش، ذخیره و منتقل میشوند و نرمافزار آنها را سازماندهی و تفسیر میکند.
تفاوت کارشناسی رشته کامپیوتر با رشته آی تی چیست؟
در کشور ما، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، رشته فناوری اطلاعات را در مقطع لیسانس ارائه میکند. بااینکه تمرکز اصلی این رشته روی سیستمهای سختافزاری و نرمافزاری کامپیوتری است اما با رشته علوم کامپیوتر که در آن، مدیریت و علوم اطلاعات به دانشجویان آموزش داده میشود، متفاوت است. درواقع در رشته کامپیوتر، تمرکز اصلی روی جنبههای علمی رایانش است، اما در رشته آی تی به جنبههای کاربردی و ارتباطی فناوری پرداخته میشود.
همچنین بخوانید: استخدام مهندس IT چه شرایط و نیازمندیهایی دارد؟ آشنایی با شغل مهندس فناوری اطلاعات
چگونه مهندس آی تی شویم؟
ممکن است بعد از آگاهی از پاسخ سؤال «آی تی چیست؟»، به ادامه تحصیل در این رشته علاقهمند شده باشید. رشته آی تی، یک رشته دانشگاهی است که علاقهمندان میتوانند با گذراندن دروس مربوطه، تخصص لازم را برای ورود به بازار کار آن به دست آورند.
لیسانس فناوری ارتباطات در ایران، یک دوره آموزشی ۴ ساله و گرایشی از رشته مهندسی کامپیوتر است. دیگر گرایشهای مهندسی کامپیوتر عبارتاند از: مهندسی نرمافزار و مهندسی سختافزار. اگر دانشجویان، تقریبا نیمی از واحدهای درسی را بگذرانند، میتوانند با مدرک کاردانی فارغالتحصیل شوند. بااینحال، برای تبدیلشدن به یک مهندس آی تی باید دوره 4 ساله دانشگاهی را در مقطع کارشناسی پشت سر بگذارید.
بهترین دانشگاه های ایران در رشته IT
دانشگاههای صنعتی شریف، دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه ایران، بهترین دانشگاه های ایران در رشته IT هستند که این رشته را در مقاطع لیسانس، کارشناسی ارشد و دکترا ارائه میدهند. دانشگاه مجازی تهران و دانشگاه نور-طوبی هم دورههای مجازی فناوری اطلاعات را برگزار میکنند.
در اینجا ممکن است این سؤال مطرح شود که: «مهمترین دروس و مباحث مقطع کارشناسی برای رشته آی تی چیست؟». درواقع مهمترین مباحثی که در مقطع لیسانس به دانشجویان رشته IT آموزش داده میشوند، عبارتاند از:
- ساختارهای داده
- طراحی الگوریتم
- شبکهسازی کامپیوتری
- هوش مصنوعی
- مفاهیم پایگاه داده
- سیستمهای عامل
- معماری کامپیوتر
- مهندسی نرمافزار
- نظریات مدیریت
- اقتصاد مهندسی
برای مشاهده آگهیهای استخدام مهندس IT کلیک کنید.
کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات
در این بخش از مقاله با موضوع آی تی چیست، به بررسی شاخه های فناوری اطلاعات در مقطع کارشناسی ارشد میپردازیم. فارغالتحصیلان مقطع لیسانس رشتههای آی تی، مهندسی کامپیوتر، علوم کامپیوتر و دیگر رشتههای مرتبط میتوانند در گرایش های رشته فناوری اطلاعات در مقطع کارشناسی ارشد، تحصیل کنند.
گرایشهای رشته آی تی چیست؟
رشته IT در مقطع کارشناسی ارشد دارای چندین گرایش است که هرکدام از آن گرایشها به زیر گرایشهای دیگری تقسیمبندی میشوند. در ادامه در رابطه با هر یک از این گرایشها بهتفصیل، صحبت خواهیم کرد.
رشته IT گرایش مدیریت فناوری اطلاعات
منظور از رشته مدیریت فناوری اطلاعات، نظارت و کنترل سیستمهای آی تی یک سازمان، شامل سختافزارها، نرمافزارها و شبکه است. درواقع، مدیریت IT روی کارکرد بهینه سیستمهای IT تمرکز دارد و به پرسنل کمک میکند تا بهتر و بهینهتر کار کنند.
مدیران آی تی، روی این سیستمها نظارت دارند و آنها را کنترل میکنند. آنها باید مراقب باشند که سیستمهای آی تی سازمان، همواره در دسترس باشند و بهخوبی کار کنند.
گرایش مدیریت آی تی شامل زیر گرایشهای زیر است:
- هوشمندی کسب و کار
- مدیریت پروژههای IT
- مدیریت منابع اطلاعاتی
- گرایش مدیریت دانش
- مدیریت خدمات و توسعه فناوری اطلاعات
- سیستمهای اطلاعاتی پیشرفته
- اشراف سازمانی
مطالب مرتبط: آگهی استخدام جدید در سایت جاب ویژن
رشته مدیریت اطلاعات گرایش علوم و فناوری شبکه
موضوعات اصلی در رشته علوم و فناوری شبکه عبارتاند از: اصول، الگوریتمها، ابزارها و فناوریهایی که رفتار هر نوع شبکهای، شامل شبکههای مهندسی، اطلاعاتی، زیستی، شناختی، معنایی و اجتماعی را در تعامل با یکدیگر، شناخته و مدیریت میکنند. بر این اساس، میتوان گفت که گرایش علوم و فناوری شبکه شامل سه حوزه اصلی زیر است:
- شبکههای اطلاعات مانند اینترنت، اینترانت و LAN
- شبکههای اجتماعی
- و شبکههای زیستی
رشته IT گرایش مدیریت سیستمهای اطلاعاتی
در این بخش از مقاله با موضوع آی تی چیست، به معرفی گرایش مدیریت سیستمهای اطلاعاتی میپردازیم. مدیریت سیستمهای اطلاعاتی (MIS)، عبارت است از مطالعه مردم، فناوری، سازمانها و روابط بین آنها. متخصصان مدیریت سیستمهای اطلاعاتی به سازمانها کمک میکنند تا سود حاصل از سرمایهگذاری روی پرسنل، تجهیزات و فرآیندهای کسبوکار را محاسبه نمایند.
اگر به فناوری علاقه داشته باشید و بخواهید با استفاده از فناوری، کیفیت زندگی مردم را افزایش دهید، به شما توصیه میکنیم در این گرایش یا شغل مرتبط با رشته فناوری اطلاعات و ارتباطات ادامه تحصیل دهید.
رشته آی تی گرایش سیستمهای چندرسانهای
در این رشته، سیستمهای چند رسانهای موردمطالعه تحلیلی و دقیق قرار میگیرند. یک سیستم چندرسانهای به سیستمی گفته میشود که دادههای چندرسانهای را پردازش کند. مشخصه یک سیستم چندرسانهای، ذخیرهسازی، تولید، دستکاری، پردازش و تفسیر اطلاعات چندرسانهای است. درکل، مشخصات یک سیستم چندرسانهای مطلوب عبارتاند از:
- قدرت پردازشی بالا
- قابلیت ارائه دادهها
- دریافت ورودی و ارسال خروجی بهصورت کارآمد
- سیستم عامل خاص
- حافظه و فضای ذخیرهسازی
- پشتیبانی از شبکه
- ابزارهای نرمافزاری
رشته IT گرایش سیستمهای فناوری اطلاعات
منظور از سیستمهای فناوری اطلاعات، تمامی سختافزارها، نرمافزارها، دادهها، پایگاههای داده و شبکههای مورداستفاده در IT است. افرادی که در این گرایش تحصیل میکنند، مهارتهای لازم را برای ساخت این سیستمها و کار کردن با آنها میآموزند.
رشته فناوری ارتباطات گرایش سامانههای شبکهای
یکی دیگر از گرایشهای رشته IT در مقطع کارشناسی ارشد، گرایش سامانههای شبکهای است. در این رشته به رفتار، خصوصیات ساختاری و توپولوژی، مهندسی شبکهها، انجام شبیهسازیهای لازم برای مطالعه و کارآمد سازی شبکهها و سامانههای شبکهای و طراحی و تجاریسازی سامانههای مبتنی بر شبکه برای حل مسائل کاربردی گوناگون پرداخته میشود.
مطالب مرتبط: ساخت رزومه با رزومه ساز آنلاین جاب ویژن
رشته آی تی گرایش رایانش ابری
اگر بخواهیم بسیار ساده توضیح دهیم، رایانش ابری به معنی ارائه خدمات کامپیوتری شامل خدمات سرور، ذخیرهسازی، پایگاههای داده، شبکهسازی، خدمات نرمافزاری، سرویسهای تحلیلی و هوش مصنوعی، به کاربران با استفاده از اینترنت است. این کار سبب انجام سریعتر بسیاری از کارها و صرفهجویی اقتصادی برای سازمانها میشود.
درواقع، متخصصان رایانش ابری، زیرساختهای سختافزاری آی تی را به یک سرویس اینترنتی تبدیل میکنند که ازنظر اقتصادی، بسیار بهصرفه است و امکان دورکاری را برای کارکنان سازمانها فراهم میآورد.
انواع سرویسهای رایانش ابری عبارتاند از:
- سرویسهای نرمافزاری (SaaS)
- سرویسهای پلتفرم (PaaS)
- و سرویسهای زیرساختی (IaaS)
رشته فناوری اطلاعات و ارتباطات
رشته فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) رشتهای است که در آن به فرآیندهایی مانند فرآیندهای مخابراتی، پخش زنده رسانهای، سیستمهای مدیریت ساختمان هوشمند، سیستمهای مخابره صوتی-تصویری و کنترلهای شبکهای و عملیات نظارتی، پرداخته میشود.
بااینکه این گرایش شباهت زیادی به گرایش فناوری ارتباطات دارد، اما این رشته، موضوعاتی گستردهتر از IT را شامل میشود. معمولا منظور از ICT، همپوشانی چندین فناوری و استفاده از خطوط مخابراتی معمول برای حمل دادههای بسیار متنوع است.
برای مشاهده شغل های رشته آی تی، جدیدترین آگهیهای استخدام ICT و ارسال رزومه به آنها میتوانید به کاریابی آنلاین جاب ویژن مراجعه کنید.
رشته فناوری اطلاعات گرایش تجارت الکترونیکی
تمرکز رشته تجارت الکترونیکی روی ترکیب اصول اقتصادی با کاربردهای نرمافزاری بهمنظور کمک به استفاده از اینترنت در ایجاد فرصتهای کسبوکار است. شما با داشتن این مدرک تحصیلی میتوانید بهعنوان یک کارشناس، در یک کسبوکار آنلاین استخدام شوید یا تجارت الکترونیک خود را راهاندازی کنید. کارهای یک متخصص تجارت الکترونیک میتواند شامل تحقیق بازار، تصمیمات خرید محصول، طراحی وبسایت یا مدیریت وبسایت باشد.
ظهور تجارت الکترونیک، نحوه عملکرد سازمانها را بهکلی تغییر داده است. امروزه، اینترنت، کسبوکارها را به مشتریان در سراسر جهان متصل میکند و تجارت الکترونیک، دروازههای بازارهای جهانی را به روی سازمانها گشوده است.
رشته آی تی پزشکی
در اینجا ممکن است این سؤال مطرح شود که: «ارتباط پزشکی با رشته آی تی چیست؟». رشته مهندسی فناوری اطلاعات پزشکی یا رشته آی تی پزشکی، مناسب افرادی است که عاشق پزشکی هستند اما به جنبههای بالینی آن علاقهای ندارند. این گرایش رشته IT، دانش لازم برای کار کردن بهعنوان مسئول یک سیستم فناوری اطلاعات در بیمارستانها و سیستمهای سلامت را برای شما فراهم میآورد. همچنین، به شما این امکان را میدهد که بهعنوان یک مهندس آی تی، با متخصصان پزشکی و سلامت کارکنید.
مهمترین مباحث در این گرایش عبارتاند از:
- واژهشناسی پزشکی
- آناتومی
- فرآیندهای بیماری و تشخیص بیماریها
- بیمه پزشکی
- فرایندهای اداری پزشکی
- سوابق پزشکی الکترونیک
- مشکلات مدیریتی در سیستمهای پزشکی و سلامت
رشته IT گرایش امنیت و اطلاعات
بااینکه استفاده از کامپیوترها و شبکههای کامپیوتری، کارهای کسبوکارها را بسیار راحتتر کرده است، امکان نفوذ به شبکههای کامپیوتری در صورت وجود نقاط ضعف امنیتی در آنها و سرقت اطلاعات وجود دارد. اموری مانند هکهای غیرقانونی و سرقت اطلاعات، سالانه میلیاردها دلار به شرکتهای بزرگ در دنیا ضربه میزنند.
برای مقابله با این مشکل، رشتهای به نام امنیت و اطلاعات در دانشگاههای کشور ارائه میشود که علاوه بر اهمیت آن برای سازمانهای تجاری، از دیدگاه نظامی و امنیت ملی هم دارای اهمیت قابلتوجهی است.
گرایشهای فناوری اطلاعات در دیگر رشتهها
ازآنجاییکه فناوری اطلاعات در تمامی حوزهها قابلاستفاده است، برخی از رشتهها مانند مدیریت کسبوکار، در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش فناوری اطلاعات هستند.
اسامی شغل های رشته آی تی چیست؟
یکی دیگر از سؤالاتی که ممکن است در رابطه با این حوزه مطرح شود این است که: «کدام شغل مرتبط با رشته فناوری اطلاعات و ارتباطات است؟». درواقع فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در مشاغلی که در ادامه آورده شده است، استخدام شوند:
- توسعهدهنده اپلیکیشن
- تحلیلگر کسب و کار
- تحلیلگر کسبوکار هوشمند
- متخصص پشتیبانی از مشتری
- ادمین پایگاه داده
- معمار پایگاه داده
- توسعهدهنده سیستم تجارت الکترونیک
- تحلیلگر ایمنی شبکه
- مأمور حسابرس سیستم اطلاعاتی
- تحلیلگر فناوری اطلاعات
- مشاور فناوری اطلاعات
- متخصص یکپارچهسازی
- طراح میانکنش
- مدیر بخش آی تی
- ادمین شبکه
- مدیر عملیات
- توسعهدهنده محصول
- مدیر محصول
- مدرس آی تی
- مدیر پروژه
- پژوهشگر آی تی
- مدیر توسعه نرمافزار
- معمار نرمافزار
- تحلیلگر نرمافزار
- طراح نرمافزار
- متخصص UI/UX
- طراح وبسایت
تقریبا تمامی سازمانهای دولتی و خصوصی نیازمند استخدام برنامه نویس و مهندس IT هستند و این رشته، بازار کار بسیار خوبی دارد. حتی افرادی که در رشتههای مرتبط مانند برنامهنویسی و مهندسی کامپیوتر تحصیلکردهاند، میتوانند بهعنوان مهندس فناوری اطلاعات، مشغول به کار شوند.
برای مشاهده آگهی استخدام برنامه نویس در عناوین شغلی فوق و ارسال رزومه به آنها، کلیک کنید.
چرا در رشته آی تی تحصیل کنیم؟
در این بخش از مقاله قصد داریم تا به این سؤالات پاسخ دهیم که: «اهمیت یادگیری رشته آی تی چیست؟» و «چرا آموزش آی تی مهم است؟». در قرن ۲۱، نهتنها فناوری بسیاری از امور را تحت تأثیر قرار داده است، بلکه تحت کنترل دارد. اگر از فناوری لذت میبرید و از جدیدترین پیشرفتهای فناوری اطلاعات آگاه هستید، میتوانید در رشتهای که به آن علاقهمند هستید، تحصیل کنید و وارد بازار کار رشته IT شوید. تحصیل در این رشته مزیتهای متعددی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
تنوع و فراوانی فرصتهای شغلی فناوری اطلاعات بسیار زیاد است
تنوع در رشته IT بسیار زیاد است و این رشته برخلاف تصور بسیاری از مردم، محدود به تعمیر کامپیوترها یا لپتاپها نیست. با تحصیل در این رشته، مسیرهای شغلی متعدد و متنوعی پیش روی شما قرار میگیرد. در بالا تنها برخی از این شغلها را نام بردیم.
آی تی رشتهای کاربردی است
یکی از مهمترین مزیتهای ادامه تحصیل رشته آی تی در دبیرستان و دانشگاه، کاربردی بودن آن در جنبههای مختلف زندگی روزمره است. شما با تحصیل در این رشته، تنها یک دانش نظری را که ممکن است هرگز استفادهای نداشته باشد، کسب نمیکنید؛ بلکه دانشی که در این رشته کسب میکنید، هماکنون کاربرد دارد و زندگی روزمره شما را سادهتر میکند.
مشاغل آی تی انعطافپذیری زیادی دارند
همانطور که در بالا گفتیم، با کسب تخصص در رشته IT، گزینههای شغلی متنوعی پیش روی شما قرار دارد و حتی میتوانید کسبوکار خود را راهاندازی کنید. بهعلاوه، شما میتوانید برای شرکتهای دولتی و شرکتهای خصوصی، دانشگاه یا یک شرکت تجاری کارکنید. همچنین میتوانید شغلی را انتخاب کنید که شبکار یا روزکار باشید. بهعلاوه، امکان دورکاری در بسیاری از مشاغل آی تی وجود دارد. خلاصه اینکه انعطافپذیری شغلی در حوزه فناوری اطلاعات بسیار زیاد است.
رشته IT بازار کار بسیار خوبی دارد
پیشبینی میشود که بازار کار فناوری اطلاعات از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، حدود ۱۱ درصد رشد داشته باشد. این میزان رشد، نزدیک به سه برابر میانگین رشد تمامی مشاغل است. تقریبا تمامی سازمانهای دولتی و خصوصی نیازمند استخدام رشته IT و استخدام برنامه نویس هستند.
متخصصان فناوری اطلاعات درآمد خوبی دارند
یکی از مهمترین انگیزههای شغلی، درآمد است. وقتی یک رشته بازار کار خوبی داشته باشد، درآمد آن هم به همان نسبت خوب است. متخصصان فناوری اطلاعات در سازمانهای دولتی و سازمانهای خصوصی، درآمدهای بسیار خوبی دارند. آنها در کنار این مشاغل، میتوانند کارهای جانبی داشته باشند و درآمدهای اضافی کسب کنند یا اینکه کسب و کار خود را راه بیندازند.
جمعبندی
در این مقاله، به طرح موضوع آی تی چیست، پرداختیم. دریافتیم که در فناوری اطلاعات، به کاربرد فناوری کامپیوترها و شبکه برای سازمانها پرداخته میشود. این رشته در کشور ما، زیرشاخه مهندسی کامپیوتر است و در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایشهای متعددی مانند مدیریت آی تی، علوم و فناوری شبکه، سیستمهای اطلاعاتی، سیستمهای چندرسانهای، سیستمهای فناوری اطلاعات، سامانههای شبکهای، رایانش ابری، فناوری ارتباطات و اطلاعات، تجارت الکترونیک، فناوری اطلاعات پزشکی و امنیت و اطلاعات است.
تنوع رشتهها و کاربردها، تنوع مشاغل را در حوزه فناوری اطلاعات به دنبال داشته است. شما میتوانید بهعنوان یک مهندس فناوری اطلاعات در سازمانهای دولتی یا خصوصی، مشغول به کار شوید یا حتی کسبوکار خود را راهاندازی کنید. درنهایت میتوان گفت که رشته IT بازار کار و درآمد بسیار خوبی دارد که میتواند مسیرهای شغلی درآمدزایی را برای کارجویان به همراه داشته باشد.