چه شغلی برای من مناسب است؟ راهنمای جامع انتخاب شغل

نوشته شده توسط امیر ظاهری
زمان مطالعه: 9دقیقه
چه شغلی برای من مناسب است؟ راهنمای جامع انتخاب شغل

اکثر ما روزانه ۸ ساعت یا شاید بیشتر را به کار کردن اختصاص می‌دهیم؛ بنابراین اگر بگوییم صرف زمان برای پیدا کردن بهترین مسیر شغلی، یکی از بهترین راه‌های شاد زیستن است، بیراه نگفته‌ایم. مسیر شغلی، مسیری پرپیچ‌و‌خم است که انسان امروزی دیگر به آن فقط به چشم کسب درآمد نگاه نمی‌کند؛ بلکه آن را به‌عنوان راهی برای دستیابی به اهداف توسعه فردی و شغلی، کمک به جامعه، آسوده‌تر زیستن و توسعه مهارتهای خود می‌بیند.

عوامل متعددی تعیین می‌کنند که چه شغلی برای شما مناسب هستند. اولین مرحله در انتخاب مسیر شغلی این است که از خود بپرسید: برای چه می‌خواهید کار کنید؟ آیا نیاز مالی دارید یا صرفا می‌خواهید سرگرم شوید؟ آیا هدف شما صرفا کسب درآمد است یا هدفی والاتر مثل ایجاد یک تغییر مثبت در دنیا دارید؟

استخدام

گذشته از هدف شغلی شما، باید در انتخاب شغل به شخصیتتان نیز توجه داشته باشید. شما برای چه کاری ساخته شده‌اید و از انجام چه کاری بیشتر لذت می‌برید؟ امروزه تعداد زیادی تست روانشناسی شخصیتی وجود دارد که در پیدا کردن یک مسیر شغلی منطبق با شخصیت، به شما کمک می‌کنند اما نتایج دقیق‌ترین و معتبرترین این تست‌ها نیز هیچ‌گاه ۱۰۰٪ درست نیستند.

در این مقاله می‌خواهیم یک راهنمای جامع برای انتخاب مسیر شغلی مناسب، به شما ارائه دهیم. امیدواریم که با کمک مقاله پیش رو بتوانید مناسب‌ترین شغل برای خود را بیابید و به کمک کاریابی اینترنتی جاب ویژن، به آن برسید.

فقط به دنبال علاقه نروید، آینده و تناسب آن شغل با وضعیت خود را نیز در نظر بگیرید

فقط به دنبال علاقه نروید

ما اینجا به شما نمی‌گوییم به دنبال علاقه خود بروید؛ زیرا خیلی از مردم با شنیدن این حرف، فقط و فقط علاقه خود را دنبال می‌کنند و از یاد می‌برند که رضایت شغلی، علاوه بر علاقه به تناسب وضعیت شما با آن شغل و آینده شغل نیز بستگی دارد.

برای اینکه متوجه شوید که آیا یک شغل با وضعیت شما تناسب دارد یا خیر، باید چهار عامل زیر را در نظر بگیرید:

  • علاقه (passion)
  • شخصیت (personality)
  • اولویت‌ها (preferences) مثل محل کار، نوع کار، محیط کار و …
  • اصول (principles)

این چهار عامل، چهار P نامیده می‌شوند.

در گام بعدی باید در رابطه با شغلی که در نظر دارید، تحقیق کنید. این تحقیق نباید کلی باشد بلکه شما باید تجربه کارهای روزمره در آن شغل را درک کنید. برای مثال، اگر دوست دارید مهندس عمران شوید، در یک نگاه کلی شما در نهایت یک بنا را می‌سازید اما منظور از کارهای روزمره، جزئیات کارهایی مثل کارهای نرم‌افزاری، محاسبات، حضور در محل ساخت بنا و دیگر کارهایی است که یک مهندس، به طور روزمره، انجام می‌دهد.

در نهایت شما باید شغلی را انتخاب کنید که نه تنها به آن علاقه داشته باشید بلکه با شخصیت شما انطباق داشته باشد و از اولویت‌ها و اصول شما تخطی نکند. اما چگونه می‌توانید علاقه‌مندی خود را پیدا کنید؟

رزومه ساز

سرنخ‌هایی برای پیدا کردن علاقه‌مندی شغلی

  • شغلی که به دنبال آن هستید، باید در نقطه مقابل چیزی باشد که از آن متنفر هستید یا اگر در کاری ضعف دارید، به دنبال کاری باشید که ۱۸۰ درجه با آن تفاوت داشته باشد. برای مثال، اگر یکی از نقاط ضعف شما، مهارت در سازماندهی است، بهتر است که دنبال محیطی مثلا یک محیط هنری باشید که نظم و ساختارمندی کمتری دارد و خلاقیت در آن‌جا، مهم‌تر از نظم است. به عنوان یک مثال دیگر، اگر کار کردن در محیط بسته اداری برای شما بسیار خسته‌کننده و سخت است، به دنبال یک شغل در فضای باز باشید.
  • دوست دارید در رابطه با چه موضوعاتی مطالعه کنید؟ اگر همیشه به سمت یک موضوع خاص کشیده می‌شود، بنابراین، علاقه‌ای قوی به آن موضوع دارید و می‌توانید شغلی مرتبط با آن موضوع پیدا کنید.
  • اوقات فراغت خود را چگونه می‌گذرانید؟ گاهی اوقات یک سرگرمی می‌تواند تبدیل به یک شغل شود.
  • چه کاری را به صورت داوطلبانه انجام می‌دهید؟ کارهای داوطلبانه می‌توانند حاکی از علاقه‌مندی‌های شدید شما به موضوعاتی خاص باشند.

از علاقه خود به شغل مورد نظر مطمئن شوید

تا اینجای کار ممکن است حدودا متوجه شده باشید که به چه زمینه‌هایی علاقه دارد اما واقعیت این است که تا زمانی در این زمینه‌ها کار کنید، نمی‌توانید آن‌ها را با اطمینان، علاقه‌مندی شغلی خود بدانید. برای مثال ممکن است پرورش گل و گیاه در منزل برای شما لذت‌بخش باشد اما آیا کار کردن در یک گلخانه بزرگ و با چالش‌های فراوان نیز به همان اندازه برای شما جالب خواهد بود؟

برای مطمئن شدن از اینکه آیا کار کردن در زمینه مورد علاقه، برای شما رضایت شغلی به همراه خواهد داشت یا خیر یا اینکه آیا اصلا به آن زمینه، علاقه دارید یا خیر، می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

  • تحقیق کردن در رابطه با شغل مورد نظر: شما می‌توانید یک تحقیق اینترنتی ساده اما با جزئیات در رابطه با شغل مورد نظرتان انجام دهید تا از علاقه خود به آن، مطمئن شوید.
  • کار  داوطلبانه/کار پاره وقت/کارآموزی: همانطور که در بالا گفتیم، بهترین روش برای اطمینان از علاقه‌مندی به یک شغل، تجربه کردن آن است. با این حال، اگر مسیر شغلی خود را به طور قطعی انتخاب کنید و با یک قرارداد بلندمدت و مجموعه‌ای از تعهدات وارد شغلی شوید و بعدا بفهمید که به آن علاقه ندارید، نه تنها فرصت زیادی را از دست می‌دهید بلکه صرف‌نظر کردن از ادامه شغلی که به روتین زندگی شما تبدیل شده، کار  دشواری است.

خوشبختانه کارهایی مثل کارهای داوطلبانه، کار پاره وقت و کارآموزی در این زمینه، بسیار مفید هستند. در واقع، یکی از مهم‌ترین اهداف از گذراندن یک دوره کارآموزی پیش از ورود به بازار کار، اطمینان از علاقه‌مندی به آن شغل است.

  • تست‌های شخصیت‌شناسی: تست‌های شخصیت‌شناسی متعددی وجود دارند که اطلاعات ارزشمندی در رابطه با علاقه‌مندی‌ها و مشاغل مناسب برای شما فراهم می‌آورند. شما می‌توانید برای شرکت کردن در تست‌های روانشناسی و شخصیت‌شناسی شغلی دارای اعتبار جهانی، به صفحه «خودت رو بشناس» در سایت استخدام آنلاین جاب ویژن مراجعه کنید.

بازار کار آینده شغل مورد نظر خود را در نظر بگیرید

یکی از مهم‌ترین عواملی که باید در انتخاب یک شغل به آن توجه داشته باشید، بازار کار آینده آن است. با پیشرفت فناوری، نیازهای انسان به سرعت تغییر می‌کنند و ممکن است مشاغلی که امروزه محتاج آن‌ها هستیم و بازار کار خوبی دارند، تا چند سال دیگر منسوخ شوند و مشاغل جدیدی پدید آیند و بازار کار خوبی داشته باشند.

بنابراین، شما باید تغییراتی که در فناوری و جامعه در حال رخ دادن است را در نظر بگیرید و پیش‌بینی کنید که وضعیت بازار کار چه مشاغلی در آینده مناسب خواهد بود و چه مشاغلی، بازار کار خود را از دست خواهند داد. با مطالعه مقالات وبلاگ سایت استخدام جاب ویژن می‌توانید اطلاعات بسیار خوبی در رابطه با بازار کار آینده گروه‌های شغلی متنوع، کسب کنید.

مطلب مرتبط: راهنمای انتخاب شغل؛ سخنی با فارغ‌التحصیلانی که قصد ورود به بازار کار را دارند

در چه کاری خوب هستید؟ جامعه به چه چیزی نیاز دارد؟ به چه چیزی علاقه دارید؟

با جواب دادن به سوالات فوق، به مجموعه‌ای از مهارت‌ها و توانمندی‌ها، مجموعه‌ای از علاقه‌مندی‌های خود و مجموعه‌ای از نیازمندی‌های‌های جامعه خواهید رسید و به احتمال زیاد، این سه مجموعه با هم دیگر همپوشانی دارند. این همپوشانی به شما می‌گوید که دقیقا باید به دنبال چه شغلی بروید.

مثال زیر را در نظر بگیرید:

نمودار توانایی ها و علاقه مندی‌های شما در مقابل نیازهای جامعه

در این مثال، دایره قرمز، علاقه‌مندی‌های من، دایره آبی نیازهای جامعه (در کشور ما) و دایره زرد، توانمندی‌های من را نشان می‌دهد. همانطور که می‌بینید، موضوع پرورش گل و گیاه و موضوع وبلاگ‌نویسی و سئو در حوزه علاقه‌مندی‌ها و توانمندی‌های من و نیازهای کنونی سازمان‌ها و جامعه قرار می‌گیرند. بنابراین، شغل مناسب من باید با یکی از این دو موضوع ارتباط داشته باشد. به دلیل نیاز بیشتر جامعه به وبلاگ‌نویس در مقایسه با پرورش‌دهنده‌ گل و گیاه و نیز بعضی از ملاحظات دیگر مثل امکان دورکاری، وارد حوزه وبلاگ‌نویسی، تولید محتوا و سئو شدم.

نکته مهم: منظور از نیازهای جامعه، چیزهایی نیست که واقعا یک جامعه در حال حاضر نیاز دارد، بلکه چیزهایی است که فرصت‌های شغلی برای آن موجود است و انتظار می‌رود که در آینده نیز بازار کار خوبی داشته باشد.

برای مثال، زیست‌شناسی یکی از مشاغل دارای بازار کار خوب در بسیاری از کشورهای دنیا است اما متأسفانه در کشور ما، به دلیل بی‌توجهی به رشته‌های علوم پایه که تمامی علوم کاربردی و پیشرفت‌های علمی، فرهنگی و اقتصادی جامعه به آن‌ها وابسته است، فرصت‌های شغلی متعددی برای زیست‌شناسان وجود ندارد.

همچنین، منظور از توانمندی‌ها، کارهایی نیست که در حال حاضر توان انجام آن‌ها را داشته باشم، بلکه منظور کارهایی است که استعداد و فرصت کافی برای یادگیری آن‌ها را داریم.

همچنین، به این نکته دقت داشته باشید که یک مهارت خاص می‌تواند در شغل‌های مختلفی مورد استفاده قرار بگیرد.

سوالات زیر را از خود بپرسید و صادقانه به آن‌ها پاسخ دهید

۱- من واقعا در چه کاری عالی هستم؟

۲- چگونه می‌توانم از کاری که در آن عالی هستم پول در بیاورم؟

۳- آیا دوست دارم در یک زمینه خاص، از صفر تا ۱۰۰ کار را مسلط باشم یا دوست دارم کلیات یک کار را انجام دهم و جزئیات را به دیگران بسپارم؟

۴- آیا دوست دارم که مدام موقعیت‌های شغلی مختلف و شرایط جدید را تجربه کنم؟

۵- آیا دوست دارم وارد حوزه‌های نا آشنا شوم و از خودم خلاقیت به خرج دهم یا دوست دارم دز حوزه‌های آشنا فعالیت داشته باشم؟

۶- آیا دوست دارم در مکان‌های جغرافیایی مختلف کار کنم و آیا شرایط زندگی من چنین امکانی را به من می‌دهد؟

۷- آیا دوست دارم در دوران حرفه‌ای خودم به جایگاه‌های مدیریتی برسم یا خیر؟

۸- آیا دوست دارم کار اجرایی انجام دهم یا به کارهای تحلیلی علاقه‌مندم؟

۹- آیا دوست دارم با اعداد کار کنم؟ یا تحلیل مفهومی را ترجیح می‌دهم؟

۱۰- آیا دوست دارم موضوعاتی را برای دیگران ارائه دهم؟

از افراد و متخصصان فعال در شغل مورد نظر خود، تحقیق کنید

تحقیق در مورد شغل

خیلی از وقت‌ها، انتظاری که از یک شغل داریم با چیزی که در واقعیت باید انجام دهیم، کاملا متفاوت است. یکی از مؤثرترین روش‌ها برای اینکه در دام تصور غلط از یک شغل نیافتیم این است که در رابطه با آن شغل، از یک فرد متخصص یا کسی که شغل مشابهی دارد، در رابطه با شغل مورد نظر، تحقیق کنیم؛ کسی که بتواند، خوب، بد و زشت کار را برای شما بگوید.

در واقع، یکی از راحت‌ترین راه‌ها برای اینکه بدانید شغل مناسب برای شما چیست، این است که واقعا به صداهای درست گوش دهید نه به کودک درونتان یا زمزمه‌‌های یک علاقه‌مندی مخفی در وجودتان. شما باید به کارفرمایان، مدیران، همکاران، دوستان و … گوش دهید.

اما چگونه از توصیه‌های دیگران برای پیدا کردن شغل مناسب خود استفاده کنیم؟

گام اول: برند شخصی خود را پیدا کنید

این کار خیلی ساده است؛ به این فکر کنید که دیگران شما را چه خطاب می‌کنند؟ آیا شما آن فرد خلاقی هستید که راه حلی ساده برای مسائل پیچیده پیدا می‌کنید؟ آیا آن فرد منظمی هستید که نمی‌تواند کوچک‌ترین بی‌نظمی را تحمل کند؟ آیا شما شخصی هستید که همه چیز را تحلیل می کنید اما هرگز اهل عمل نیستید؟ یا کسی هستید که بدون تحلیل و تفکر، فقط دوست دارید زودتر کار را شروع کنید؟

گام دوم: فاصله توقعات با واقعیات را در نظر بگیرید

ممکن است دیگران از شما یک سری انتظارات داشته باشند اما شما در عمل نتوانید آن انتظارات را برآورده کنید. بنابراین، وقتی کسی کاری را به شما پیشنهاد می‌کند، فاصله انتظارات او از شما تا واقعیات موجود را در نظر بگیرید.

گام سوم: مهارت‌های خود را تقویت کنید

اغلب مردم واقعا می‌دانند چه کاری را دوست دارند و نیازی به توصیه‌های دیگران یا تست‌های شخصیت‌شناسی ندارند. بخش دشوار، تقویت مهارت‌ها برای پیدا کردن یک شغل مورد علاقه و مناسب است. شما همیشه باید در حال یادگیری مهارت‌های جدید باشید.

سرگرمی خود را به یک شغل تبدیل کنید

پیدا کردن شغلی که واقعا برای شما مناسب باشد، تا حدودی همانند یک روند خودشناسی است. شما باید خیلی دقیق به این موضوع فکر کنید که به چه چیزهایی علاقه دارید. آیا چیزی وجود دارد که شما را به وجد بیاورد یا چیزی وجود دارد که به شدت به آن علاقه داشته باشید؟

کسانی را پیدا کنید که شغل آن‌ها برای شما هیجان انگیز است و در رابطه با شغلشان از آن‌ها بپرسید و ببینید آیا برای آن شغل ساخته شده‌اید یا خیر؟

مطلب مرتبط: راهنمای جامع استخدام؛ چگونه دنبال کار بگردیم؟

در تست‌های روانشاسی و شخصیت‌شناسی شغلی شرکت کنید

تست های روانشناسی و شخصیت شناسی شغلی

تناسب شغل با شخصیت، دلیل اصلی موفقیت شغلی است. تست‌های روانشناسی و شخصیت‌شناسی شغلی متعددی وجود دارند که می‌توانند در پیدا کردن شغل مناسب شما واقعا مفید باشند. از مهم‌ترین این تست‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • آزمون شخصیت‌شناسی مایرز-بریگز
  • آزمون رغبت‌سنجی شغلی هالند
  • آزمون شخصیت‌شناسی نئو
  • آمون هوش‌های چندگانه
  • آزمون هوش هیجانی

شما می‌توانید در سایت استخدام و کاریابی جاب ویژن، در صفحه «خودت رو بشناس» در این آزمون‌ها شرکت کنید. به علاوه، شما می‌توانید با استفاده از سرویس رزومه ساز رایگان جاب ویژن یک رزومه حرفه‌ای برای خود بسازید. نتایج این آزمون‌ها به رزومه شما در جاب ویژن اضافه خواهد شد و کارفرمایان می‌توانند این نتایج را ببینند.

از افرادی که شما را به خوبی می‌شناسند بپرسید که برای چه کاری مناسب هستید

گاهی اوقات ما ویژگی‌های خوب یا بدی داریم که به دلایل مختلف، خودمان قادر به دیدن آن‌ها نیستیم اما افرادی که ما را به خوبی می‌شناسند و با ما زندگی می‌کنند، این ویژگی‌ها را در ما می‌بینند. اگر واقعا نمی‌دانید چه کاری برای شما مناسب است، از همسر، دوستان و خانواده خود نظر بخواهید. احتمالا نظرات آن‌ها شبیه به هم خواهد بود و در این صورت، سر نخی از شغل مناسب برای خود، به دست می‌آورید.

مطلب مرتبط: چه زمانی باید شغل خود را عوض کنیم؟

شغل‌های مختلف را امتحان کنید

جاب هاپینگ

اگر خیلی زود وارد بازار کار شوید و از آن افرادی باشید که دوست دارید شغل‌های مختلف را امتحان کنید، بهترین روش برای پیدا کردن شغل مناسب خود این است که از شغلی به شغل دیگر بپرید.

فهرستی از تمامی مشاغلی که فکر می‌کنید در آن‌ها خوب هستید و از آن‌ها لذت می‌برید، تهیه کنید و همه آن‌ها را به نوبت امتحان کنید.

مسیر شغلی خود را دائماً ارزیابی کنید

شاید تصور کنید بعد از پیدا کردن شغل، همه چیز به پایان رسیده است. اما فراموش نکنید که در طول مسیر شغلی خود نیز دائماً باید به عقب برگردید تا بفهمید چه درس‌هایی از این مسیر آموخته‌اید، آیا به اهدافی که برای خود مشخص کرده بودید رسیده‌اید و آیا باید اهداف جدیدی برای خود تعیین کنید یا خیر. فراموش نکنید که هر روز پیشرفت خود را در مسیر ارزیابی کرده و اگر لازم است، آن را تغییر داده و اصلاح کنید.

جمع‌بندی

پیدا کردن شغلی که هم به آن علاقه داشته باشیم و هم جوابگوی نیازهای شغلی ما باشد آرزوی همه ما است. با این حال، همیشه اینطور نیست که علاقه‌مندی‌های ما با کارهایی که واقعا در آن‌ها خوب هستیم و کارهایی که بازار کار و درآمد خوبی دارند، همپوشانی داشته باشند.

شما باید در انتخاب یک شغل مناسب برای خود، نه تنها علاقه‌تان، بلکه فاکتورهای متعدد دیگری را در نظر بگیرید و سوالات زیادی از خودتان بپرسید. همچنین، صحبت کردن با دیگران و نظرخواهی از آن‌ها در رابطه با شغل مناسب برای شما و شرکت در آزمون‌های شخصیت‌شناسی شغلی نیز از بهترین روش‌ها برای پیدا کردن شغل مناسب شما هستند.

اگرچه کتب زیادی در این حوزه در بازار کتاب ایران و خارج از ایران منتشر شده است، اما یکی از محبوب‌ترین این کتاب‌ها را «پاول تایگر» با عنوان «شغل مناسب شما: کاری که برای آن ساخته شده اید انجام دهید» نوشته است. در این کتاب پرفروش به مباحث مختلفی حول محور تیپ‌های شخصیت شناسی، آزمون MBTI و راهکارهای پیدا کردن مسیر شغلی مناسب با توجه به تیپ شخصیتی می‌پردازد.

منبع: The Leaders

نویسنده

بدون دیدگاه